Shu kunlarda ayrim ijtimoiy tarmoqlarda Saudiya Arabistoni hukumati ayrim talablar asosida insonlarga haj safari uchun ruxsat berishga qaror qildi, degan mazmunda tarqatilayotgan xabarlar haqiqatga to'g'ri kelmaydi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi mamlakatimizning Jidda shahrida joylashgan Bosh konsulxonasidagi “Haj” va “Umra” masalalari bo'yicha Attashesi bilan doimiy muloqot qilib, muborak safarlar bilan bog'liq har bir jarayonni diqqat bilan kuzatib bormoqda. Shu kunlarga qadar, Saudiya Arabistoni hukumati haj va umra safarlarini boshlashga oid biror-bir yakuniy bayonotni e'lon qilgani yo'q.
Ta'kidlash kerakki, Saudiya Arabistoni Podshohligi Haj va Umra vazirligi jamoatchilik bilan aloqalar va xizmat ko'rsatish markazi ham ayni kunlarda ijtimoiy tarmoqlarda haj mavsumini o'tkazishga ruxsat berilgani, unga xorijdan 45 ming nafar ziyoratchilar qabul qilinishi haqidagi xabarlarga raddiya berib, “Haj – 2021” mavsumini tashkil qilish va chetdan hojilar qabul qilishga doir hukumat qarori keyinroqe'lon kilinishini ma'lum qildi.
Eslatib o'tish zarurki, Saudiya Arabistoni Fuqarolik aviatsiyasi bosh boshqarmasi (GACA) sayohat va boshqa maqsadlarda mamlakatga tashrif buyuruvchi chet elliklar (kirish to'xtatilmagan mamlakatlardan kelganlar) uchun tibbiy-sanitar va epidemiologik shartlar to'g'risida yo'riqnoma ishlab chiqargan. Unga ko'ra, mamlakatga kirishda har bir chet el yo'lovchisidan Sog'liqni saqlash vazirligi ro'yxatidan o'tgan Pfizer/BioNTech (AQSh-Hitoy), Oxford-AstraZeneca (Buyuk Britaniya–Shvetsiya), Moderna (AQSh) vaktsinalarining ikki dozasi va Johnson & Johnson (AQSh) vaktsinasining bir dozasini qabul qilganlik haqida maxsus sertifikat talab qilinadi.
Vaktsina sertifikatlari kelayotgan yo'lovchilarga emlashni amalga oshirgan davlatning rasmiy sog'liqni saqlash idoralari tasdiqlashi va oxirgi dozani olish muddati (ikki dozali emlashning ikkinchi dozasi yoki bitta dozali emlashning birinchi dozasi) SAPga sayohat qilishdan 14 kundan kam bo'lmasligi kerakligi belgilangan. Har bir vaktsina sertifikatlari Qirollikning nazorat punktlarida tekshiruvdan o'tkaziladi.
Yuqoridagi kabi talablarga javob bermaydigan yo'lovchilar belgilangan manzilga, jo'nab ketgan joylariga qaytarib yuboriladi va yo'l harajatlarini aviakompaniya o'z zimmasiga oladi. Ushbu qoidalarga rioya qilmaslik sayohatchilarga Saudiya Arabistoniga kirish taqiqlanishidan tashqari, qonuniy majburiyatlarni ham yuklaydi. Izolyatsiya bo'yicha ko'rsatmalar yoki karantin qoidalarini buzgan fuqarolar va rezidentlar 200 ming riyol (53,2 ming AQSh dollari) miqdorida jarima yoki ikki yildan ortiq bo'lmagan muddatga ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi va takroriy buzilgan taqdirda, jazo ikki baravar ko'paytiriladi. Saudiyalik bo'lmagan qonunbuzarlar Qirollikdan deportatsiya qilinadi va shaxsga nisbatan jazo ijro etilgandan keyin ularning mamlakatga kirishiga ta'kiq qo'yiladi.
Ma'lumot o'rnida, 2021 yil 30 may holatiga ko'ra, Saudiya Arabistonidagi koronavirusning tasdiqlangan 449,191 ta holati qayd etilgan. O'lim soni 7,347 dan oshgan. 432,138 shaxs (98%) virusdan to'liq davolangan. Faol shaklda davolanayotgan bemorlar 9706 (2,2%) nafardan iborat. Ayni vaqtda 1348 bemorning ahvoli og'irligicha qolmoqda. Kunlik kasallik yuqtirish ko'rsatgichi 1300-1400 nafarni tashkil etmoqda. Jami vaktsina qilinganlar 13 029 245 nafar (aholi soni – 35.232.118).
O'zbekiston musulmonlari idorasi “Haj” va “Umra” safarlarga oid o'rganishlarni davom ettirgan holda muborak safarlar bilan bog'liq xabarlarni rasmiy nashrlarda e'lon qilinishini ma'lum qiladi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Alloh taolo bunday marhamat qiladi: «Allohga “qarzi hasana” (Uning yo‘lida ehson) qiladigan kishi bormiki, (U) o‘sha (kishi)ga bir necha hissa ziyodasi bilan qaytarsa! Uning uchun yana yaxshigina mukofot ham bordir» (Hadid surasi, 11-oyat).
Abu Musodan, u kishi otalaridan, u kishi esa bobolaridan rivoyat qilingan hadisi sharifda Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam: “Har bir musulmonning zimmasida sadaqa bor”, deganlar.
Ramazon – yaxshilik qilish va ezgu amallarda musobaqalashish, saxovatpesha insonlar uchun esa imkoniyat oyidir. Allohning roziligi va savobini orzu qilganlar uchun bebaho fursatdir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Har bir kishi Qiyomat kuni o‘z sadaqasining soyasi ostida bo‘ladi. Toki odamlar orasida unga nisbatan hukm chiqarilguncha” (Ibn Hibbon va Hokim rivoyati).
Arab shoirlaridan biri bunday yozgan:
Maxfiy va oshkora tarzda sadaqa beruvchi bo‘l,
Qo‘ling bilan qilgan yaxshilik senga soya bo‘lib qaytsin.
Baxillik qilma, saxiy va ehson qiluvchi bo‘l,
Odamlar qiyinchilikka tushganida, ularga ko‘makchi bo‘l!.
Ushbu satrlarda yaxshilik va ehson yo‘lida musobaqalashish hamda muhtojlarga yordam berish, sadaqa qilish, ochlarni to‘yg‘azish, kambag‘allarga saxovat ko‘rsatish, xayrli loyihalarga homiylik qilish va ezgulikka hissa qo‘shish kabi ezgu amallarga targ‘ib qilinadi.
Taniqli ulamolardan biri shayx Ali Tantoviy o‘zining “Odamlar orasida” nomli kitobida bunday yozadi:
Agar siz ixtiyoriy ochlikni his qilsangiz, majburiy ravishda ochlik azobini tortayotganlarni eslang va Robbingiz bergan ne’matlar uchun shukr qiling.
Zero, shukr faqat tilda ming marta “Alhamdulillah” deyish emas, balki boy inson kambag‘allarga saxovat ko‘rsatishi, kuchli inson esa zaiflarga yordam berishi bilan namoyon bo‘ladi.
Ramazon oyida xayrli ishlarga shoshiling:
Yetim va muhtojlarga g‘amxo‘rlik qiling.
Ro‘zadorlar uchun iftorlik uyushtiring.
Masjidlar va xayriya loyihalariga hissa qo‘shing.
Qarzdan aziyat chekayotganlarning og‘irini yengillating.
Kasallar va muhtoj oilalarga yordam bering.
Bu ishlar Alloh bilan qilingan savdodir, uning zaxirasi Rahmon bankida hech qachon tugamaydi. Chunki Alloh taolo Qur’oni karimda bunday degan:
“Sizlarning huzuringizdagi narsalar tugab ketur. Alloh dargohidagi narsalar esa boqiydir” (Nahl surasi, 96-oyat).
Ey baxtli insonlar! Muhtojlarga yaxshilik qiling, kambag‘allarga saxovat qiling, qiynalganlarning ko‘z yoshlarini artib, yer yuzidagi insonlarga rahm-shafqatli bo‘ling, shunda sizlarga Yaratgan parvardigor rahm qiladi.
Xususan, muborak Ramazon oyida saxovatli bo‘lishga intiling, chunki Payg‘ambarimiz sallollohu alayhi vasallam aytganlar: “Eng afzal sadaqa – Ramazonda berilgan sadaqadir” (Termiziy rivoyati).
Allohdan so‘raymizki, bizga so‘zda rostgo‘ylik, amalda ixlos, yaxshilikka muhabbat, yomonlikdan uzoqlashish, ezgu niyatda bo‘lish va ibodatlarimizni qabul bo‘lishini muyassar aylasin. Albatta, U duolarni eshituvchi va ijobat qiluvchi Zotdir.
Doktor Solih bin Ali Abu A’rrodning
“Ramazon maktublari” kitobidan
Ilyosxon Ahmedov tayyorladi.