Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Ramazon oyiki, unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq bayonotlar bo'lib, Qur'on tushirilgandir. Sizdan kim o'sha oyda hozir bo'lsa, bas, ro'zasini tutsin” dedilar (Baqara, 185).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): “Alloh taolo Odam bolasining hamma amali o'zi uchun, faqat ro'za Men uchundur va uning mukofotini Men –O'zim berurman, dedi. Ro'za saqlovchidir. Qachon qaysi biringiz ro'zador bo'lsa, fahshdan gapirmasin va baqir-chaqir qilmasin. Agar birortasi u bilan so'kishmoqchi yoki urishmoqchi bo'lsa, men ro'zadorman, desin. Muhammadning joni uning izmida bo'lgan Zotga qasamki, albatta, ro'zador og'zining hidi Allohning nazdida mushkning hididan xushbo'yroqdir. Ro'zadorga ikki xursandlik bordir. U ikkisini ham yashagay. Qachon iftor qilsa, xursand bo'lgay va qachon Rabbisiga muloqot bo'lganda, ro'zasi ila xursand bo'lgay”, dedilar”(Beshovlari rivoyat qilganlar).
Boshqa bir rivoyatda: ”Odam bolasining hamma amali (savobi) ko'paytirib berilur. Bir yaxshilikka uning o'n mislidan to etti yuz barobarigacha. Alloh azza va jalla: “Magar ro'za men uchundir. Uning mukofotini Men berurman. U (Odam bolasi) shahvati va taomini Men uchun tark qilur”, dedi” deyilgan.
Imon keltirgan inson komil mo'min bo'lish uchun butun umri asnosida Alloh taolo buyurgan va Unga ma'qul bo'ladigan xayrli amallarni ko'plab bajarib, Allohning rizoligini topishni va bu bilan namoi a'mollariga ajru savoblarni orttirib yozilishi harakatida bo'ladi. Allohning O'zi yaratgan bandalariga marhamati juda keng ekanligini va bir qilgan solih amalimizga ba'zi hollarda o'n yoki etti yuz barobarigacha yoki undan ham ziyod (Vallohi a'lam) mukofot berish va'dasi borligini ham yuqorida keltirilgan birgina hadisi sharifdan ko'rib turibmiz. Ana shunday namoi a'mollarimizga ajru savoblarni yozilishi harakatida bo'ladigan bu muborak ulug' oy –hidoyat, rahmat va mag'firat oyidir. Bu ulug' oy haqida Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) bunday xutba qilganlar.
Salmon Forsiydan (roziyallohu anhu) rivoyat qilinadi:
“Sha'bon oyining oxirgi kunida Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) bizga bir xutba o'qidilar.
– Ey insonlar! Ulug' va barakotli oyning soyasi ustingizga tushdi. Bu oyda ming oydan-da xayrliroq bir kecha bor. Alloh taolo bu oyning kunduzlarida ro'za tutishingizni farz va kechalari turib, namoz o'qishingizni sunnat qilgan. Bu oyda kim zarracha yaxshilik qilsa, boshqa oylarda bir farz amal qilgandek savob oladi. Va kim bu oyda bir farz ado etsa, boshqa oylarda etmish farz amal bajargandek bo'ladi. Bu oy sabr va qiyinchiliklarga chidash oyidir. Sabrning evazi esa jannatdir. Bu oy faqir va yo'qsillarga yordam oyidir. Bu oyda mo'min kishining rizqi ko'paytiriladi. Bu oyda bir kishining bir ro'zadorni iftor qildirishi gunohlarning kechirilishiga va jahannam olovidan qutilishiga vasila bo'ladi. Bundan tashqari unga ro'zadorning savobidan kamaytirilmasdan uning savobichalik savob yoziladi, dedilar.
Sahobalar:
– Yo Rasululloh! Hammamiz ham ro'zadorga iftor berishga kuchimiz etmaydi-ku, – deyishdi.
Allohning Rasuli:
Alloh taolo bu savobni ro'zadorga bir xurmo yoki suv qo'shilgan bir qultum sut bilan iftor ettirganga ham beradi. Bu oyning boshi rahmat, o'rtasi mag'firat va oxiri olovdan qutulishdir. Kim bu oyda xizmatkor joriyalariga kam ish buyursa, gunohlari kechiriladi va (jahannam) olovidan qutuladi. Bu oyda qo'lingizdan kelgancha shu to'rt narsani qilinglar. Bu to'rt narsadan ikkitasi bilan Rabbingizni xushnud qilasiz. Ikkitasiga esa o'zingiz muhtojsiz. Rabbingizni xushnud qiladigan ikki narsa “Allohdan boshqa iloh yo'q” deb shahodat keltirishingiz va istig'for aytishingizdir. Sizlar muhtoj bo'lgan ikki narsa Allohdan jannatni so'rashingiz va jahannam olovidan panoh tilashingizdir. Kim bir ro'zadorning chanqog'ini qondirsa, Alloh taolo o'sha odamga Mening hovuzimdan suv ichirib, jannatga kirgunicha chanqatmaydi”,dedilar (Munziriy; Ibn Huzayma, Bayhaqiy, Ibn Hibbon, “At-Targ'ib”, 2-jild, 218-bet).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): “Kim Ramazon ro'zasini iymon ila savob umidida tutsa, uning o'tgan gunohlari mag'firat qilinur”, dedilar”. Demak, ixlos va imon bilan savob umid qilib, Ramazon ro'zasini tutishimiz, o'tgan gunohlarimiz kechirilishiga sabab bo'ladi. Har birimiz bu rahmatga, barakotga to'la bo'lgan hidoyat, rahmat va mag'firat oyini g'animat bilaylik. Alloh taolo hammalarimizning qilayotgan barcha toat- ibodatlarimizni o'z dargohida qabul qilsin. Omiyn.
YaqubJUMAMURATOVtayyorladi.
Xabaringiz bor, O‘zbekisto Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning "Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida"gi qaroriga muvofiq, Samarqand shahrida yirik xalqaro konferensiya bo‘lib o‘tdi.
Mazkur nufuzli anjumanda ishtirok etish uchun yurtimizga tashrif buyurgan Musulmon donishmandlari kengashi bosh kotibi Muhammad Abdussalom bilan O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Raisi Tanzila Narbayeva hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori, professor Muzaffar Komilov o‘rtasida uchrashuv o‘tkazildi.
Suhbat avvalida mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida millatlararo totuvlik va bag‘rikenglik muhitini yanada mustahkamlash eng ustuvor vazifalardan ekanligi alohida ta’kidlandi.
Musulmon donishmandlari kengashi bilan aloqalarni rivojlantirish, diniy bag‘rikenglik hamda an’anaviy islom qadriyatlarini mustahkamlash borasida hamkorlikni kengaytirish masalalari muhokama qilindi.
Jumladan, Musulmon donishmandlari kengashi bilan hamkorlikda buyuk ajdodlarimizning ilmiy-ma’naviy merosini chuqur o‘rganish, xususan, Islom sivilizatsiyasi markazi va Samarqand shahrida qayta barpo etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi faoliyati doirasida samarali aloqalarni yo‘lga qo‘yish masalalari xususida so‘z yuritildi.
Bugungi kunda butun dunyo musulmonlari uchun ahillik, totuvlik va hamjihatlikni mustahkamlash, yoshlarni turli xavf-xatarlardan asrash masalalari har qachongidan ham muhim ahamiyat kasb etayotgani ta’kidlandi. Bu yo‘nalishda tomonlar keng hamkorlikni yo‘lga qo‘yishga tayyor ekanligini bildirdi.
Uchrashuv yakunida o‘zaro aloqalarni yanada kengaytirish, delegatsiyalar tashriflarini amalga oshirish, birgalikda turli ilmiy va amaliy tadbirlarni tashkil etishga kelishib olindi.