Hajjatul vado' yilida Sa'd ibn Abi Vaqqos roziyollohu anhu qattiq betob bo'ldi. Hatto shu kasallik bilan o'lsam kerak, deb o'yladi. Nabiy sallollohu alayhi va sallam uni ko'rgani keldilar. Sa'd dedi:
-Ey Allohning Rasuli! Ko'rib turibsiz, menga kasallik etdi. Mening molim bor. Menda faqatgina bittagina merosxo'r qizim bor. Molimning uchdan ikkisini sadaqa qilsam bo'ladimi?
Rasululloh sallollohu alayhi va sallam:
-Yo'q, dedilar.
-Yarmini sadaqa qilsam bo'ladimi?
-Yo'q.
-Uchdan birini sadaqa qilsam bo'ladimi?
-Uchdan biri ham ko'p ey Sa'd! Sen farzandlaringni birovlardan tilanib yuradigan faqir qilib qoldirganingdan, ularni boy qilib qoldirganing afzaldir. Allohning rizosi uchun qilgan har-bir nafaqangga savob olasan. Hattoki, xotining og'ziga solgan luqmangga ham!
Kishining o'z merosxo'rlari haqida ham qayg'urishi Nabiy sallollohu alayhi va sallamnning ko'rsatmalaridir. Ularga qiyinchilik paytida foydalanadigan mol qoldirishi mashru'dir.
Dunyo o'zgarib turadi. Uning kulfatlaridan hech kim qochib qutula olmaydi. Bu degani, inson faqat mol yig'sin, degani emas. U o'zini ham unutmasligi lozim. Yaxshilik qilish, munosib joylarga sadaqa ehsonlar qilish lozim. Joni halqumga kelganda merosxo'rlariga “buni mening nomimdan falon joyga sadaqa qilinglar, mana buni mening nomimdan sadaqayi joriya qilinglar” deyishi yaxshi emas. Bu ishlarni ko'zi ochiqligida, sog'-salomat yurganida o'z qo'llari bilan qilishi matlubdir.
Sahifangni o'zing to'ldir. O'zing sadaqa qil. Alloh tomon U senga bergan narsalar bilan musobaqa qil. Mol jamlab, uni bolalarga qoldirib, so'ngra uning hisobini yolg'iz o'zing berma.
Niyat odatlarni ibodatga aylantiradi. Niyatlaringni doimo Alloh uchun qilgin. Oilang uchun sotib oladigan oziq-ovqatingni kundalik zarurat deb emas, bunda ajr bor deb qilgin. Har bir ho'l jigarda ajr bordir. Ota-onangga sarflaydigan molingni kishilarning gapidan qo'rqib burch tushunchasi bilan bog'lama. Unda yaxshilik his qil. U bilan Allohga yaqinlash. “Ota-onanggizga yaxshilik qiling!”, degan oyatni xotirjam bo'lib tilovat qil.
Yangi farzand ko'rgan singling ziyoratini urf-odatga, ijtimoiy munosabatlarga bog'lama. Bundagi silai-rahmni his qil. Silai-rahm Arshga bog'langanini, uni kim bog'lasa Alloh uni bog'lashini, uni kim uzsa Alloh uni ham uzishini esla.
Qo'shni bilan almashadigan bir tovoq ovqatingni qadimgi odatlarimizga bog'lama. Bu ishda Jabroil alayhis salomning Rasululloh sallollohu alayhi va sallamga qo'shni haqida ko'p gapirganlarini, Rasululloh salollollohu alayhi va sallam bundan hatto qo'shni meros ham olsa kerak, deb o'ylab qolganlarini esla.
Insonlarning amallari bir-biriga o'xshaydi. Ammo ularning niyatlari farqlidir. Niyatingda doimo Alloh bo'lsin!
Abdulqodir Polvonov
O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Imom Buxoriy, Imom Moturudiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi mas’ul xodimlaridan iborat ilmiy guruhning Indoneziyaga tashrifi ushbu mamlakatning yetakchi bosma va elektron nashrlari tomonidan keng yoritildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Jumladan, Indoneziyaning "CNN Indonesia" axborot agentligi "O‘zbekiston delegatsiyasi Indoneziyaga tashrif buyurdi" sarlavhali maqolani e’lon qildi. Unda Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universitetida "Movarounnahrdan Janubi-Sharqiy Osiyoga: hadis ilmlari va intellektual aloqalar" mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tgani va mazkur anjumanda O‘zbekistondan yetakchi olimlar ishtirok etgani ma’lum qilingan.
"Tadbir ilmiy muloqot shaklida tashkil etilgan bo‘lib, uning doirasida Imom Buxoriy merosini o‘rganish, Mavarounnahr ulamolarining Indoneziya orollarida islom dinini tarqatishda tutgan o‘rni, hadisshunoslik yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish kabi masalalar muhokama qilindi", – deb yozgan axborot agentligi.
O‘zbekiston delegatsiyasining tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan qator tadbirlar ikki mamlakat o‘rtasida islomiy ma’rifat, ta’lim, diniy bag‘rikenglik va tarixiy merosni asrab-avaylash sohalarida aloqalarni yanada mustahkamlashi ta’kidlangan.
Maqolada xabar qilinishicha O‘zbekiston ilmiy-ma’rifiy doiralari vakillari Indoneziya xalq manfaatlari va huquqlarini himoya qilish vaziri Muxaymin Iskandar, ekologiya vaziri o‘rinbosari Dias Xendrapriono, Ulamolar Kengashi va "Nahdatul ulamo" tashkiloti rahbariyati bilan uchrashuvlar o‘tkazdi.
"Businessreview" veb-sayti "Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligi diniy mo‘tadillik va islom ta’limi tizimini mustahkamlaydi" sarlavhali maqolani e’lon qildi.
Nashrda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligida Indoneziya poytaxtida ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etilgani qayd etilgan.
Materialda yozilishicha, anjumanda Mavorounnahr tarixi, Imom Buxoriy merosi, Markaziy Osiyo ulamolarining Indoneziyada islom ta’limotini tarqatishda tutgan o‘rni kabi mavzular muhokama qilindi.
Ushbu mamlakatdagi "Aspirasi Nusantara" elektron nashri Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari "Nahdlatul ulamo" tashkiloti faoliyati bilan tanishgani haqida yozdi. Ma’lum qilinishicha, shu yil 2 iyul kuni O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov hamda Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shahzod Islomov Indoneziyadagi eng yirik tashkilot "Nahdlatul ulamo" rahbariyati bilan uchrashdi.
"Nahdlatul ulamo" tashkiloti qoshidagi Ilmiy markaz rahbari Abshor Abdullo Imom Moturidiy ta’limoti sunniy kalom ilmida mo‘tadil, aql va mantiqqa tayanadigan yo‘nalish ekanini qayd etdi" – deb yozgan elektron nashr.
Tomonlar ta’lim sohasida aloqalarni kengaytirish, talabalar almashuvini amalga oshirish va ziyorat turizmi yo‘nalishida dasturlar ishlab chiqish kabi mavzularda fikr almashdilar.
Indoneziyaning "Jakarta Merdeka" onlayn portali esa "Bogor Botanika bog‘ida do‘stlik daraxti ekildi" sarlavhali maqolani e’lon qilindi. Unda O‘zbekiston delegatsiyasi a’zolari Bogor shahridagi Indoneziya Milliy Botanika bog‘ida daraxt ekish marosimida ishtirok etgani va Indoneziya ekologiya vaziri o‘rinbosari bilan uchrashuv o‘tkazgani ma’lum qilingan.
"Vazir o‘rinbosari Dias Xendrapriono Imom Buxoriy to‘plagan hadislar orasida tabiatni asrashga oid nasihat va tavsiyalar ko‘p ekanini ta’kidladi. Bu esa islom ta’limotida ekologik bilim va ong asosiy o‘rin tutishining yaqqol dalilidir", – deb yozilgan "Jakarta Merdeka" maqolasida.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati