Qishda qor yog'ishini tomosha qilish zavqli ish. To'g'rimi? Hamma joy oppoq qorga burkanadi, atrof musaffo, havo top-toza, uchib-uchib tushayotgan qor parchalariga qo'lingizni tutsangiz, kaftingizga qo'nib erib ketadi.
Biz qorni uch yoki to'rt ko'rinishda tasavvur qilamiz: mayda qor. Qor maydalab yoqqanda qattiq sovuq bo'ladi, odamning xayoliga osmonda qor tugab qolayotgandek, ana shu qor oxirgisidek tuyiladi; o'rtacha qor, bu qor yoqqanda havo mo''tadil bo'ladi, suyakkacha o'tib ketadigan sovuq bo'lmaydi; laylak qor. Bu qor hammaning jonu dili. Ammo u uzoq vaqt yog'maydi va havo harorati ham yoqimli bo'ladi; shilta qor. Bu yomg'ir aralash yog'adigan qor. Bunda ham havo xiylagina sovuq bo'ladi.
Demak, bilganlarimiz shu to'rt xil qor ekan. Ularni hajmiga qarab ajratamiz. Ammo Alloh taoloning musavvirligini qarangki, ushbu qor zarralarining birortasi boshqa biriga o'xshamaydi va ularning har biri alohida san'at asaridir.
Olimlarning ta'kidlashicha, er yuzini butkul qor qoplasa ham hech bir qor zarrasiga boshqasiga o'xshamaydi.
Amerikalik tadqiqotchi olim Vil'son Bentley 50 yil davomida olib borgan kuzatishlari natijasida 1985 yil shunday xulosaga keldi. Qor zarrasini suratga tushirishni san'at darajasiga ko'targan olim umrining yarmini shu ishga sarf etdi.
Har bir qor zarrasi osmondan tushgan mukammal san'at asaridir. Ana shu bir dona qor zarrasining o'ziyoq inson zotiga Buyuk Yaratuvchini tanishga kifoya qiladi. Ya'ni, Albatta, bunda tafakkur qiladigan qavmlar uchun oyat-belgilar bordir» (Nahl surasi, 11-oyat).
Qorning mo''jizasi shu bilan tugamaydi. Har yili qishda tog'larda muz zaxirasi yig'iladi. Muz qalin bo'lishi uchun qor ko'p yog'ishi kerak. Agar tog'lar me'yorida muz zaxirasini to'plab ololmasa, o'sha yili daryolarning suvi kam bo'ladi. Shuningdek, yaylovlarga va dalalarga ham qor ko'p yog'sa, o'sha bahorda o't-o'lan mo'l bo'ladi, ekin-tikin barakali bo'ladi.
Alloh taolo muborak Kalomida: «U osmondan suv nozil qilgan Zotdir. Bas, u (suv) ila turli nabototlar chiqardik. Undan yashil giyohlarni chiqardik. Undan g'ujum-g'ujum boshoqlar chiqaramiz. Va xurmodan, uning novdalaridan yaqin shingillar chiqaramiz va uzum bog'lari chiqaramiz. Bir-biriga o'xshagan va o'xshamagan zaytun va anorlarni chiqaramiz. Uning meva qilish paytidagi mevasiga va pishishiga nazar soling. Albatta, bunday narsalarda iymon keltiradigan qavm uchun oyat-belgilar bordir» (An'om surasi, 99-oyat), deb marhamat qilgan.
Bundan ayon bo'ladiki, qish faslining qahratoni va qor-yomg'irlari bizning bahorimizni, yozimizni, kuzimizni serob qilish uchun ekan. Biz esa ana shu g'animat faslda Qur'oni karimni mutolaa qilaylik, zikrni ko'paytiraylik, amri ma'ruflar, nahyi munkarlar eshitish uchun muhtaram olimlarimizning suhbatiga borib fayz olaylik. Do'stlarni ziyorat qilib iymonlashaylik. Zotan, ulug'larimizning tavsiyalari ham shu o'zi.
Qur'oni karimni qanchalik ko'p o'qisak, qalblarimiz shifo topadi, ko'nglimiz rohatlanadi, ko'zimiz ravshanlashadi, xotiramiz mustahkam bo'ladi. Qalb shifo topsa, tananing boshqa a'zolari ham sog'lom bo'lishi mashhur hadisda vorid bo'lgan. Yana bir hadisi sharifda Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhu rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Temirga suv tegsa zanglaydi. Huddi shunga o'xshab qalblarni ham zang bosadi”, dedilar. Shunda: “Yo Rasululloh, uning jilosi nima?” deb so'raldi. U zot: “O'limni ko'p eslash, Qur'on o'qish”, deya marhamat qildilar (Bayhaqiy, Abu Nuaym Quzoiy rivoyat qilgan Jaloliddin Suyutiy bu rivoyatni “Jomeul ahodis”da, Muttaqiy Hindiy “Kanzul ummol”da keltirgan)
Imom Ahmad ibn Hanbal aytadi: “Tushimda Alloh azza va jallani ko'rdim. Undan: “Yo Rabbim, bandalaring Senga qurbat hosil qiladigan eng afzal amal qaysi?” deb so'radim. U Zot: “Ey Ahmad, Mening Kalomim bilan (qurbat hosil qiladilar)”, dedi. Men: “Parvardigorim, ma'nosini tushunsalarmi ѐki tushunmasalar hammi?” dedim. Shunda Alloh: “Ma'nosini tushunsalar ham, tushunmasalar ham”, deb marhamat qildi” (Ibn Qudoma. Muxtasaru minhojil qosidin).
Yog'ayotgan qor parchalari, tunlarning quyuqligi biz bandalarga ana shu hikmatlarni eslatib, ibodatga mahkam bo'lishimizga undaydi.
Fotograf Aleksey Kljatov ham ko'p yillardan beri qor parchalarining yirik planli suratlarini tasvirga tushirish bilan shug'ullanadi. U doimiy ravishda o'z rasmlarini Flickr resursiga joylab keladi. “Men uyimning ochiq ayvonida LED chirog' bilan yoritilgan shisha ustiga tushayotgan qor parchalarini suratga olaman. Ba'zida esa tabiiy yorug'lik hamda fon sifatida qora tolalardan foydalanaman”, deb yozadi u.
Quyida Aleksey tasvirga olgan qor parchalaridan namunalar keltirildi:
O'MI matbuot xizmati
O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Imom Buxoriy, Imom Moturudiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi mas’ul xodimlaridan iborat ilmiy guruhning Indoneziyaga tashrifi ushbu mamlakatning yetakchi bosma va elektron nashrlari tomonidan keng yoritildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Jumladan, Indoneziyaning "CNN Indonesia" axborot agentligi "O‘zbekiston delegatsiyasi Indoneziyaga tashrif buyurdi" sarlavhali maqolani e’lon qildi. Unda Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universitetida "Movarounnahrdan Janubi-Sharqiy Osiyoga: hadis ilmlari va intellektual aloqalar" mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tgani va mazkur anjumanda O‘zbekistondan yetakchi olimlar ishtirok etgani ma’lum qilingan.
"Tadbir ilmiy muloqot shaklida tashkil etilgan bo‘lib, uning doirasida Imom Buxoriy merosini o‘rganish, Mavarounnahr ulamolarining Indoneziya orollarida islom dinini tarqatishda tutgan o‘rni, hadisshunoslik yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish kabi masalalar muhokama qilindi", – deb yozgan axborot agentligi.
O‘zbekiston delegatsiyasining tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan qator tadbirlar ikki mamlakat o‘rtasida islomiy ma’rifat, ta’lim, diniy bag‘rikenglik va tarixiy merosni asrab-avaylash sohalarida aloqalarni yanada mustahkamlashi ta’kidlangan.
Maqolada xabar qilinishicha O‘zbekiston ilmiy-ma’rifiy doiralari vakillari Indoneziya xalq manfaatlari va huquqlarini himoya qilish vaziri Muxaymin Iskandar, ekologiya vaziri o‘rinbosari Dias Xendrapriono, Ulamolar Kengashi va "Nahdatul ulamo" tashkiloti rahbariyati bilan uchrashuvlar o‘tkazdi.
"Businessreview" veb-sayti "Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligi diniy mo‘tadillik va islom ta’limi tizimini mustahkamlaydi" sarlavhali maqolani e’lon qildi.
Nashrda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligida Indoneziya poytaxtida ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etilgani qayd etilgan.
Materialda yozilishicha, anjumanda Mavorounnahr tarixi, Imom Buxoriy merosi, Markaziy Osiyo ulamolarining Indoneziyada islom ta’limotini tarqatishda tutgan o‘rni kabi mavzular muhokama qilindi.
Ushbu mamlakatdagi "Aspirasi Nusantara" elektron nashri Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari "Nahdlatul ulamo" tashkiloti faoliyati bilan tanishgani haqida yozdi. Ma’lum qilinishicha, shu yil 2 iyul kuni O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov hamda Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shahzod Islomov Indoneziyadagi eng yirik tashkilot "Nahdlatul ulamo" rahbariyati bilan uchrashdi.
"Nahdlatul ulamo" tashkiloti qoshidagi Ilmiy markaz rahbari Abshor Abdullo Imom Moturidiy ta’limoti sunniy kalom ilmida mo‘tadil, aql va mantiqqa tayanadigan yo‘nalish ekanini qayd etdi" – deb yozgan elektron nashr.
Tomonlar ta’lim sohasida aloqalarni kengaytirish, talabalar almashuvini amalga oshirish va ziyorat turizmi yo‘nalishida dasturlar ishlab chiqish kabi mavzularda fikr almashdilar.
Indoneziyaning "Jakarta Merdeka" onlayn portali esa "Bogor Botanika bog‘ida do‘stlik daraxti ekildi" sarlavhali maqolani e’lon qilindi. Unda O‘zbekiston delegatsiyasi a’zolari Bogor shahridagi Indoneziya Milliy Botanika bog‘ida daraxt ekish marosimida ishtirok etgani va Indoneziya ekologiya vaziri o‘rinbosari bilan uchrashuv o‘tkazgani ma’lum qilingan.
"Vazir o‘rinbosari Dias Xendrapriono Imom Buxoriy to‘plagan hadislar orasida tabiatni asrashga oid nasihat va tavsiyalar ko‘p ekanini ta’kidladi. Bu esa islom ta’limotida ekologik bilim va ong asosiy o‘rin tutishining yaqqol dalilidir", – deb yozilgan "Jakarta Merdeka" maqolasida.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati