Safar oyi hijriy-qamariy taqvim bo'yicha yilning ikkinchi oyidir. Islomdan avvalgi johiliyat davrida “Bu oyda falon ishni qilib bo'lmaydi, falon ish mumkin emas” kabi shumlanishlar urf bo'lgan. Hatto biron ishga kirishishdan oldin qush uchirib ko'rishardi. Qush o'ng tomonga uchsa, yaxshilikka yo'yib, ishga kirishishar, chap tomonga uchsa, bu ishda yaxshilik yo'q ekan, deb tark etishar, bordi-yu to'g'riga uchsa, boshqatdan uchirib ko'rishar edi.
Afsuski, hozir ham “safar oyida ish boshlash, to'y qilish, safarga chiqish xosiyatsiz” degan gaplar bot-bot quloqqa chalinib turadi. Bu gaplarning hech qanday asosi yo'q. U oyda o'qiladigan namoz, duo va boshqa ezgu amallar boshqa oylardagidek qabul bo'ladi. Safar oyida ham to'y va marosimlar qilish, safar qilish mumkin.
Taqdirga imon keltirish dinimizning asoslaridan biridir. Inson boshiga tushadigan barcha yaxshilik va yomonliklarni taqdirdan deb bilishi kerak. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “(Insonga) biror musibat etgan bo'lsa, albatta, Allohning izni (irodasi) bilangina (etur). Kimki Allohga imon keltirsa, (U) uning qalbini to'g'ri yo'lga hidoyat qilur. Alloh har narsani biluvchidir” (Tag'obun surasi, 11-oyat).
Sevikli Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Madina shahridagi masjidlarini safar oyida qurganlar. Qizlari Fotimai Zahro roziyallohu anhoni Ali roziyallohu anhuga safar oyida nikohlaganlar. Aynan shu oyda safarga chiqib, Haybar qal'asini fath qilganlar. Bu oyga “yaxshilik oyi” deb nom berganlar.
Demak, inson har bir narsani Alloh taolodan deb bilishi kerak. Haq taolo aqidamizni mustahkam qilsin.
Davron NURMUHAMMAD
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz