Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Aprel, 2025   |   2 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:53
Quyosh
05:22
Peshin
12:25
Asr
17:16
Shom
19:22
Xufton
20:45
Bismillah
30 Aprel, 2025, 2 Zulqa`da, 1446

Dubayda Islom xattotlik ko'rgazmasi boshlandi

06.10.2023   1151   1 min.
Dubayda Islom xattotlik ko'rgazmasi boshlandi

Dubayda ikki yilda bir marta o'tkaziladigan Islom xattotlik san'ati ko'rgazmasi islom davlatlaridan 200 nafar xattot ishtirokida boshlandi.

“IQNA” saytining “ash-Sharq” matbuotiga tayanib xabar berishicha, Dubay madaniyat va san'at departamenti dunyoning turli burchaklaridan 200 ga yaqin xattot va rassomlarni jamlagan va Dubay bo'ylab 35 ta joyda 19 ta ko'rgazma tashkil etadigan “Dubay xattotlik biyennalesi” o'z faoliyatini boshladi.

Ko'rgazmaga qo'yilgan asarlar orasida islom xattotligi, an'anaviy va zamonaviy tipografiya 8 tilda o'rin olgan.

Ushbu biyennalening ochilishi 11-Dubay xalqaro arab xattotligi ko'rgazmasi doirasida bo'lib o'tadi va shu yilning 31 oktyabrigacha davom etadi.

Mazkur ko'rgazmaning ochilishida Dubay Madaniyat boshqarmasi rahbari Shayxa Latifa bint Muhammad bin Rashid al-Maktum bunday dedi: “Hattotlik milliy o'zligimizni anglashdagi ustunlardan biri sanalib, mahalliy hamda arab madaniyati va merosimiz boyligini ifodalovchi, ilhomlantiruvchi vositadir”.

U qo'shimcha qildi: “Dubay ijodiy iqtisodiyotda sifatli o'zgarishlarni amalga oshirish va ijodiy iste'dodlarni qo'llab-quvvatlovchi barqaror badiiy muhitni yaratish tarafdoridir. Dubay xalqaro xattotlik ko'rgazmasi Islom san'atini asrab-avaylash, arab madaniyatining estetikasi va boyligini yoritib, uning ijodiy mazmunini dunyoga taratishga o'zining salmoqli hissasini qo'shadi”.

O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Imom Moturidiy haqida 15 fakt

30.04.2025   1635   3 min.
Imom Moturidiy haqida 15 fakt

Bismillahir Rohmanir Rohiym

1. Olimning to‘liq ismi sharifi Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Abu Mansur Moturidiy Samarqandiy Ansoriy.


2. Kamoliddin Bayoziyning tahqiqiga ko‘ra bu zotning nasabi ulug‘ sahobiy Abu Ayyub Ansoriyga borib taqaladi.


3. Abu Mansur Moturidiyning qaysi yilda tug‘ilgani aniq ma’lum emas. Ammo ustozi Muhammad ibn Muqotil Roziy hijriy 248 (milodiy 862) yilda vafot etgani aytilgan. Shunga ko‘ra, Abu Mansur Moturidiy hijriy 240 (milodiy 854) yildan oldin tug‘ilgani taxmin qilinadi.


4. Imom Moturidiy ko‘plab ustozlardan ta’lim olgan. Quyidagilar ularning eng mashhurlari:

  1. Imom Abu Bakr Ahmad ibn Is'hoq Juzjoniy;
  2. Imom Abu Nasr Ahmad ibn Abbos Iyoziy;
  3. Nusayr ibn Yahyo Balxiy;
  4. Muhammad ibn Muqotil Roziy va boshqalar.


5. Ushbu olimlar Imom Moturidiyni Imom Abu Hanifa rahimahullohgacha bo‘lgan sanadini bog‘lovchi ustozlar hisoblanadi.


6. Imom Moturidiyning shogirdlari uning ilimy merosini davom ettirib, bu ta’limotni rivojlantirganlar. Masalan:

  • Abulqosim Is'hoq ibn Muhammad Hakim Samarqandiy.
  • Imom Abulhasan Ali ibn Sa’iyd Rustug‘faniy.
  • Abu Lays Nasr ibn Muhammad Samarqandiy.
  • Imom Abu Muhammad Abdulkarim Pazdaviy.


7. Abu Mansur Moturidiy tafsir, usulul fiqh va aqoid kabi shar’iy ilmlarning turli yo‘nalishlari bo‘yicha asarlar ta’lif etgan.


8. Tafsir yo‘nalishi bo‘yicha “Ta’vilotu ahli sunna” nomli tafsir yozgan.


9. Usulul fiqh yo‘nalishida “Ma’xozush sharoi’” (Shar’iy hukmlar manbasi) va “Jadal” (Ilmiy bahslar) nomli ikkita kitob yozgan.


10. Ulamolar Abu Mansur Moturidiy aqoid ilmi bo‘yicha yozgan asarlarini o‘rganib chiqib, ularni uch turga ajratganlar:

  1. Maqolot (maqolalar);
  2. Raddiyalar;
  3. Alloh taologa iymon keltirish asoslari.


11. Abdulhay Laknaviy “al-Favoidul-bahiya” asarida Imom Abu Mansur Moturidiyni mutakallimlar imomi va musulmonlarning to‘g‘ri aqidasini asoslab bergan buyuk alloma sifatida tavsiflaydi. Uning ta’kidlashicha, Imom Moturidiy benazir asarlar yaratib, botil aqida vakillarining buzg‘unchi g‘oyalariga raddiyalar bergan.


12. Ulamolar aytadilarki, Hujjatul Islom (Islom dini hujjati) deyilganda faqat Imom G‘azoliy tushunilganidek, Imomul hudo (to‘g‘ri yo‘lga boshlovchi) deyilganda ham faqat Imom Moturidiy tushuniladi.


13. Butun hayotini ilm ma’rifat o‘rganish va uni yoyish bilan o‘tkazgan Abu Mansur Moturidiy rahmatullohi alayh hijriy 333 (milodiy 945) yilda taxminan to‘qson besh yoshida Samarqandda vafot etgan va Chokardiza qabristoniga dafn etilgan.


14. 2020 yil O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi huzurida “Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi” tashkil etilgan.


15. Shuningdek, 2025 yil mart oyida Davlatimiz rahbari tomonidan buyuk olimga yuksak hurmat ifodasi o‘laroq “Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qaror qabul qilindi.