Saudiya Temir yo'llari tashkiloti Haj ziyorati oldidan "Ikki muqaddas masjid" tezyurar poyezdining tashish qobiliyatini 100 ming o'ringa oshirishini ma'lum qildi. Bu haqda IQNA Arab Business agentligiga tayanib xabar berdi.
SAP ushbu raqamning qo'shilishi bilan bu yo'nalishdagi umumiy yo'lovchi sig'imi joriy yilda 1,6 million yo'lovchiga etishini aytdi.
Ikki Muqaddas Masjid tezyurar temir yo'li Jidda (Sulaymoniya) asosiy bekati, Jiddadagi Malik Abdulaziz xalqaro aeroporti va Malik Abdulloh iqtisodiy shahrini o'z ichiga olgan beshta bekat orqali o'tib, Makka va Madina shaharlarini bog'laydi.
Ikki Muqaddas masjid poyezdlaridagi o'rindiqlarning ko'payishi bu yil Haj mavsumida hojilarni olib ketayotgan reyslar soni sezilarli darajada oshgani bilan bog'liq.
Joriy yilda parvozlar soni o'tgan yilga nisbatan 430 reysga ko'payishi kutilmoqda. Ikki Muqaddas Masjid tezyurar temir yo'li soatiga 300 km tezlikka ega bo'lgan dunyodagi o'nta tezyurar poyezdlardan biri bo'lib, 35 ta poyezddan iborat va har bir vagon 417 o'rindiqdan iborat.
Ushbu elektropoyezd nol' uglerod chiqindilari bilan ekologik jihatdan ham mos keladi. U muqaddas Makka va Madina shaharlari orasidagi masofani 2 soatu 10 daqiqada bosib o'tadi.
Saudiya Arabistoni rasmiy axborot agentligi (WAS) "Ikki muqaddas masjid" poyezdini o'z dizaynida Madina munavara va Makka mukkarama tarixiy joylaridan ilhom olib, mamlakat va Yaqin Sharqdagi eng yirik transport loyihasi sifatida ta'riflaydi.
2009 yilda boshlangan loyiha 2018 yilda Jidda shahrida Saudiya Arabistoni qiroli Salmon bin Abdul Aziz Ol Saud tomonidan ochilgan va har yili 60 million yo'lovchiga xizmat ko'rsatishni maqsad qilingan.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
“Mazhab” so‘zi arabcha so‘z bo‘lib, “yo‘l”, “yo‘nalish” ma’nolarini bildiradi. Shar’iy istilohda esa, “biror diniy masala, muammo bo‘yicha muayyan mujtahid olimning fatvo chiqarish yo‘lidir”. Sahoba va tobe’inlar davrida mazhablar ko‘p bo‘lgan. Ammo vaqt o‘tishi bilan ular orasida to‘rt yirik: hanafiy, molikiy, shofeiy, hanbaliy mazhablari rivoj topgan. Mazkur to‘rt mazhab vujudga kelishining asosiy omili – bular qolgan mazhablarning ta’limotini ham tadqiq qilib, qamrab olganidir.
Bu haqda alloma Ibn Rajab o‘zining “To‘rt mazhabdan boshqaga ergashganga raddiya” asarida quyidagi so‘zni aytganlar: “Ko‘plab mazhablar orasidan aynan to‘rt mazhab saqlanib qolishi xuddi Qur’oni karimning yetti qiroatidan faqat bittasi qolganiga o‘xshaydi. Payg‘ambar sallallohu alayhi vasallamga Qur’oni karim yetti xil lahjada nozil bo‘lgan. Keyinchalik islom dini atrofga keng yoyilib, musulmonlarning soni ortib bordi va qiroat borasida ular o‘rtasida ba’zi ixtiloflar kelib chiqqach, Usmon ibn Affon raziyallohu anhu mus'hafni yetti qiroatdan faqat bittasining lahjasida yozdirishga qaror qildi. Oqibatda bugun yer yuzi musulmonlari Qur’onni faqat bitta mus'hafdan ya’ni, Usmon mus'hafida yozilgan xatidan o‘qiydigan bo‘ldi. Demak, ko‘plab mazhablar orasidan faqat to‘rttasining saqlanib qolgani asrlar davomida insonlarni turli ziddiyatlar va ixtiloflardan himoya etishda asos bo‘lgan”.
Mazkur to‘rt mazhabning to‘g‘riligi va haq ekanligi haqida barcha musulmon ummati ijmo, ittifoq qilganlar.
Alloma Ibn Rajab rahmatullohi alayh yana shunday deydi: “Alloh taolo shariatni saqlash va dinni muhofaza qilish uchun o‘z hikmati bilan odamlar ichidan to‘rt zabardast imomlarni chiqarib berdi. Ularning ilmu ma’rifatda bir martabaga erishganlarini va chiqargan fatvo va hukmlarini haqiqatga o‘ta yaqinligini barcha ulamolar bir ovozdan e’tirof qilganlar. Barcha hukmlar o‘shalar orqali chiqariladigan bo‘ldi. Bu narsa mo‘min bandalar uchun Alloh taoloning lutfu karami va marhamati bo‘ldi”.
Ulamolarimiz fiqhiy mazhablar imomlarini va ularning ishlarini quyidagi misol bilan tushuntiradilar: “Allohning roziligiga erishib, jannatiy bo‘lish xuddi tog‘ning cho‘qqisiga chiqishdek bo‘lsa, mazhab imomlari – Qur’on, hadis va shularga asoslangan manbalardan foydalanib, cho‘qqiga chiqishning eng oson va bexatar yo‘lini topib, belgi qo‘yib, osonlashtirib qo‘ygan kishilardir. Cho‘qqiga chiquvchilar mazkur buyuk to‘rt imom ko‘rsatgan yo‘ldan birini tutsalar osongina, qiynalmasdan maqsadiga erishadi”.
Imom Badruddin Zarkashiy “Bahrul muhit” kitobida shunday yozadi: “Musulmonlarning e’tirof qilingan to‘rt mazhabi haqdir va undan boshqasiga amal qilish joiz emas”.
Imom Ali ibn Abdulloh Samhudiy o‘zlarining “Iqdul farid fi ahkomit-taqlid” nomli asarlarida shunday deganlar: “Bilingki, ushbu to‘rt mazhabdan birini ushlashda katta foyda bor. Undan yuz o‘girishda esa, katta muammo va ixtiloflar bor. Bir mazhabda yurishdagi foydalardan biri – sahoba va tobe’inlarning shariat ilmini o‘rganishdagi odatlariga ergashishdir. Chunki, tobe’inlar shariat ishida bir-birlariga yoki sahobalarga ergashar edi, sahobalar esa, bir-birlariga yoki Rasulullohga ergashganlar”.
U zot yana shunday deganlar: “Bir mazhabda yurishdagi foydalardan yana biri – Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallam marhamat qilgan quyidagi hadisga amal qilish bor: ya’ni: “Agar ixtilofni ko‘rsangiz, o‘zingizga ko‘pchilik tomonini lozim tuting” (Imom Ibn Moja rivoyati).
To‘g‘ri mazhablardan faqat mana shu to‘rttasi qolgan ekan, ularga ergashish katta jamoaga ergashish hisoblanadi.
Shamsuddin Xapizov,
Namangan tumani "Halil hoji" jome masjidi imom-xatibi
Manba: @Softalimotlar