Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Oktabr, 2025   |   25 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:19
Quyosh
06:37
Peshin
12:13
Asr
15:56
Shom
17:43
Xufton
18:55
Bismillah
17 Oktabr, 2025, 25 Rabi`us soni, 1447

Zuho (choshgoh) namozi va uni o‘qish tartibi

22.05.2020   16969   10 min.
Zuho (choshgoh) namozi va uni o‘qish tartibi

Nomlanishi: Zuho namozi manbalarda turli nomlar bilan zikr qilingan bo‘lib, ko‘proq “Ishroq namozi”, “Shuruq namozi”, “Avvobiyn namozi” va “Choshgoh namozi” deb yurtiladi.

Hukmi: Zuho namozini ado etish nafl amal sanaladi. Nafl deb, kishini o‘z ixtiyori bilan farzga qo‘shimcha tarzda bajaradigan amaliga aytiladi. Ya’ni, Zuho namozi – bir kunda besh mahal ado etilishi majburiy bo‘lgan farz namozlarini to‘ldiruvchi, ixtiyoriy suratda ado etilsa, ulkan savob bo‘ladigan namoz hisoblanadi.    

Vaqti:

- Bu namozning vaqti quyosh bir nayza bo‘yi ko‘tarilganda, ya’ni quyosh chiqqandan taxminan 20 daqiqa keyin boshlanadi.

- Oxirgi vaqti esa kun tikkaga kelgan vaqtdan bir soat avvalgi vaqtgacha hisoblanadi. Ushbu ikki vaqt oralig‘ida Zuho namozini ado etish mumkin.

Rakatlari soni: Zuho namozi ikki rakatdan sakkiz rakatgacha o‘qish mumkin. Eng afzali to‘rt rakatdan o‘qishdir. Chunki Rasululloh sallallohu alayhi vasallam ko‘proq to‘rt rakatdan o‘qiganlari Oisha raziyallohu anhodan naql qilingan. Zuho namozida ma’lum suralarni o‘qish shart qilinmagan. Ushbu namoz ovoz chiqarmasdan maxfiy, yolg‘iz holatda o‘qiladi

Fazilati: Zuho namozining fazilatiga doir ko‘plab hadisi shariflar vorid bo‘lgan. Jumladan, Muoz ibn Anas al-Juhaniy raziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sallallohu alayhi vasallam: “Kim bomdod namozini o‘qib bo‘lganidan keyin namoz o‘qigan joyida to zuho namozini o‘qiguncha o‘tirsa, faqat yaxshilikdan boshqani gapirmagan bo‘lsa, uning xatolari, agar dengiz ko‘pigidan ko‘p bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deganlar” (Imom Abu Dovud va Imom Termiziy rivoyatlari).

Abu Hurayra raziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sallallohu alayhi vasallam: “Kim zuho namozini bardavom o‘qisa, uning gunohlari dengiz ko‘pigicha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, dedilar” (Imom Termiziy rivoyatlari).

Abu Zar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sallollohu alayhi vasallam: “Sizlarning har bir a’zoingizga sadaqa vojibdir. Har bir tasbihingiz – sadaqa, har bir hamd aytishingiz – sadaqa, har bir tahlilingiz (“La ilaha illalloh”, deyishingiz) – sadaqa, har bir takbiringiz – sadaqa, yaxshilikka buyurishingiz – sadaqa, yomonlikdan qaytarishingiz – sadaqa. Endi bularning hammasi uchun ikki rakat zuho namozini o‘qishingiz kifoyadir”, - dedilar (Imom Muslim rivoyatlari) 

Zuho namozini o‘qish tartibi: 

Namozga kirishish:

- Namozni boshlashdan avval quyidagicha niyat qilinadi: “To‘rt rakat zuho namozini xolis Alloh uchun o‘qishni niyat qildim”.

- Keyin ikki qo‘lni quloqning yumshoq joyiga olib borib, “Allohu akbar” deb namozga kiriladi.

- Keyin qo‘llar tushirilib, kindik ostida bog‘lanadi.

Birinchi rakat:

- Qo‘llar bog‘langandan keyin quyidagi “Sano” duosini o‘qiydi: “Subhaanakallohumma vabihamdika vatabaaro kasmuka vata’aalaa jadduka valaa ilaaha g‘oyruk”.

- So‘ng “A’uzu” va “Bismillah”ni aytib, “Fotiha” surasini o‘qiydi.

- Keyin “omiyn” deydi.

- So‘ngra o‘zi yaxshi bilgan bir surani zam sura sifatida o‘qiydi.

- Keyin “Allohu akbar” deb, ruku qiladi.

- Rukuda uch marta “Subhaana robbiyal ’azim”, deyiladi.

- So‘ngra “Sami’allohu liman hamidah”, deb boshini rukudan ko‘tarib, yana tik turiladi.

- Keyin “Robbanaa lakal hamd”, deb biroz tik turadi

- Keyin “Allohu akbar” deb sajdaga boradi. Sajdada uch marta “Subhana robbiyal a’laa”, deydi.

- Sajdadan “Allohu akbar” deb qaytib, xotirjam holatda, qo‘llarini sonini ustiga qo‘yib o‘tiradi

- Keyin yana “Allohu akbar” deb yana bir marta sajda qiladi. Unda ham uch marta “Subhana robbiyal a’laa”ni aytadi.

Keyin “Allohu akbar” deb ikkinchi rakatga turadi.

Ikkinchi rakat:

- Ikkinchi rakat ham birinchisi kabi bo‘ladi. Faqatgina ikkinchi rakatda “Sano” o‘qilmaydi, “A’uzu” aytilmaydi.

- Namozxon ikkinchi rakatda ikki marta sajda qilib bo‘lgandan keyin o‘tiradi va “Attahiyyat” duosini o‘qiydi.

- Keyin “Allohu akbar” deb uchinchi rakatga turadi.

Uchinchi rakat:

- Uchinchi rakatda ikkinchi rakatda nima qilgan bo‘lsa shuni bajaradi.

- Uchinchi rakatning ikki marta sajdasidan keyin o‘tirmasdan to‘rtinchi rakatga turadi.

To‘rtinchi rakat:

- To‘rtinchi rakatda uchinchi rakatda nima qilgan bo‘lsa, shuni qiladi.

- To‘rtinchi rakatning ikki sajdasini bajargandan keyin o‘tiradi va “Attahiyyat” duosini o‘qiydi.

- Keyin “Allohumma soli ’alo...” va “Allohumma borik ’alo...” salavotlarini o‘qiydi.

- Mazkur ikki salavotdan keyin “Allohumma mag‘firli...” yoki “Robbanaa aatinaa fid dunya...” duolaridan birini o‘qiydi.

- Keyin avval o‘ng yelkasiga qarab, “Assalamu alaykum va rohmatulloh” deb salom beradi.

- Keyin chap yelkasiga qarab “Assalamu alaykum va rohmatulloh”, deb salom beradi.

Shu bilan to‘rt rakatli zuho namozi ado etilgan hisoblanadi.

 

2020 yil Ramazon hayiti kunidagi zuho namozini o‘qish vaqti

O‘zbekiston musulmonlari idorasi ulamolari tomonidan Islom dini manbalari va astronomik ma’lumotlarga tayangan holda Ramazon hayitining birinchi kuni 2020 yil 24 may, yakshanba kuniga to‘g‘ri kelishi haqida xulosa qilindi.

Shunga ko‘ra, 2020 yil 24 may yakshanba kuni Zuho namozi Toshkent vaqti bilan 05:20 da, boshqa joylarda namoz vaqtidagi tafovutni inobatga olib o‘qiladi.

Alloh taolo Ramazon hayiti kunidagi Zuho namozimizni barchamizdan qabul aylab, bu kunning sharofati bilan yurtimizni fayzu barakotga to‘ldirsin! 

Zuho namozini viloyatlarda o‘qiladigan vaqtlari

Viloyat

Namoz vaqtlari

1.     

Namangan viloyati

05:10

2.     

Andijon viloyati

05:10

3.     

Farg‘ona viloyati

05:10

4.     

Toshkent shahri

05:20

5.     

Toshkent viloyati

05:25

6.     

Sirdaryo viloyati

05:25

7.     

Jizzax viloyati

05:30

8.     

Samarqand viloyati

05:30

9.     

Surxondaryo viloyati

05:30

10. 

Qashqadaryo viloyati

05:35

11. 

Buxoro viloyati

05:40

12. 

Navoiy viloyati

05:40

13. 

Xorazm viloyati

05:55

14. 

Qoraqolpog‘iston Respublikasi

06:30

 

Eslatma: Ushbu jadvalda ko‘rsatilgan vaqtlar quyosh chiqqanidan keyin 20-25 daqiqalik farqni inobatga olib belgilandi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo hay’ati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Al-Yasa’ alayhissalom

16.10.2025   2497   4 min.
Al-Yasa’ alayhissalom

Al-Yasa’ alayhissalom – Alloh taolo Qur’oni karimda bir necha marta zikr qilib maqtagan payg‘ambarlardan biridir. Jumladan, Qur’oni karimda bunday deyilgan:

 Yana Ismoil, al-Yasa’ va Zul-Kiflni eslang! Barchalari yaxshi kishilardandir(Sod surasi, 48-oyat).

 Ismoil, al-Yasa’, Yunus va Lutni ham (hidoyatga yo‘lladik). Hammalarini olamlar uzra afzal qildik” (An’om surasi, 86-oyat).

Tarixchilar Tabariy va Ibn Asokirning ma’lumotlariga ko‘ra, Al-Yasa’ alayhissalom – Bani Isroil payg‘ambarlaridan bo‘lib, to‘liq ismi Aspot ibn Adi ibn Shutlam ibn Afraim ibn Yusuf alayhissalomdir.

Al-Yasa’ alayhissalom Ilyos alayhissalom vafotidan so‘ng uning da’vatini davom ettirdi. Uning zamonida zolim kimsalar payg‘ambarlarni o‘ldirishgan, mo‘minlarga aziyat yetkazishgan.

Al-Yasa’ alayhissalom ularni Allohning azobi bilan ogohlantirgan, ammo itoat qilishmagan. Keyin Alloh ularga qattiq azob yuborgan.

  Ba’zi tarixchilarning ta’kidlashicha, Al-Yasa’ alayhissalom Shom (Suriya)dagi Baniyas shahrida yashagan.

Rivoyat qilinishicha, Al-Yasa’ alayhissalom qarilik chog‘ida: “O‘zimga bir kishini o‘rinbosar qilib tayinlab, uni shu orqali sinayman”, deya qaror qildi. O‘rinbosarlikka da’vogardan quyidagilar talab etildi:  

1. kunduzi ro‘za tutish.

2. tunda ibodat qilish.

3. g‘azablanmaslik.

Oddiy, kamtar bir odam: “Men shu shartlarga rioya qila olaman”, dedi. Birinchi kuni qabul qilinmadi. Ikkinchi kuni ham o‘sha kishi bu vazifaga shayligini aytgach, Al-Yasa’ alayhissalom uni o‘ziga o‘rinbosar etib tayinladi. Bu zotning keyinchalik Zul-Kifl alayhissalom bo‘lgani aytiladi.

 Iblis shaytonlarga dedi: “Falonchi bilan shug‘ullaning!” Ular bu ishda ojiz qolishdi. Shunda Iblis: “Meni va uni qo‘ying!” dedi va Zul-Kiflga keksa, kambag‘al qariya suratida keldi. U Zul-Kifl peshin vaqti (qaylula) uyqusi uchun yotgan paytda keldi. Zul-Kifl kunduz va kechasi uxlamas edi, faqat shu qaylula uyqusida bo‘lardi. Iblis eshikni taqillatdi. Zul-Kifl: “Bu kim?” dedi. U: “Zulmga uchragan keksa qariyaman”, dedi. Zul-Kifl o‘rnidan turib, eshikni ochdi. Shundan so‘ng qariya o‘z qavmi bilan janjali, unga qilingan zulm va adolatsizliklar haqida uzoq gapira boshladi. U gapini shunchalik cho‘zdiki, Zul-Kiflning qaylula vaqti o‘tib, odamlar bilan majlis vaqti ham yetib keldi. Zul-Kifl qariyaga: “Majlisga borsam, sening haqqingni olaman”, dedi. Qariya chiqib ketdi, Zul-Kifl esa uyqusiz majlisga bordi. Ammo qariya majlisga kelmadi.

Majlis tarqadi, qariya hali ham kelmadi. Ertasi kun yana majlis bo‘ldi, lekin unda ham qariya kelmadi. Zul-Kifl qaylula uchun uyga qaytgach, qariya yana eshikni taqillatdi. Zul-Kifl: “Bu kim?” dedi. “Zulmga uchragan keksa qariya”, dedi u. Zul-Kifl eshikni ochib: “Men senga majlisga kel, demadimmi?” dedi. Qariya: “Ular juda makkor qavm, sen majlisda bo‘lsang, haqqimni beramiz, deydilar, sen ketsang, inkor qilishadi”, dedi. Zul-Kifl: “Hozir bor, majlisga kel”, dedi. Yana qaylula vaqti o‘tdi, Zul-Kifl majlisga bordi, qariyani kutdi, lekin u kelmadi.

Uyqusizlik unga og‘ir kela boshladi. U uyga qaytib, uyqu uchun yotgach, ahliga: “Bu eshikka hech kimni yaqinlashtirmang, uyqum og‘irlashdi”, dedi. Qariya yana keldi, lekin uni ichkariga kiritmadilar. Qariya: “Kecha kelgandim, Zul-Kiflga muammomni aytgandim”, dedi. Ular: “Yo‘q, bizga hech kimni yaqinlashtirmaslik buyurildi”, deyishdi. Shunda qariya devordan oshib, uyga kirib, ichkaridan eshikni taqillatdi. Zul-Kifl uyg‘onib, ahliga: “Sizlarga hech kimni kiritmaslikni aytmadimmi?” dedi.

Ular: “Hech kimni kiritmadik, qayerdan kirdi, ko‘ring”, deyishdi. Zul-Kifl eshikka bordi, lekin eshik qulflangan edi. Uyda qariyani ko‘rib, uni tanidi va: “Allohning dushmanimisan?” dedi. Qariya: “Ha, sen meni har ishda charchatding, seni g‘azablantirish uchun bularning hammasini qildim”, dedi. Alloh Zul-Kiflni “Zul-Kifl” deb atadi, chunki u o‘z zimmasiga olgan vazifani to‘liq bajardi.

 

Manbalar asosida
Ilyosxon AHMЕDOV
tayyorladi.