Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Noyabr, 2025   |   3 Jumadul soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:58
Quyosh
07:22
Peshin
12:15
Asr
15:16
Shom
17:01
Xufton
18:18
Bismillah
24 Noyabr, 2025, 3 Jumadul soni, 1447

Ahmad ibn Hanbalning sabri

31.07.2019   9113   2 min.
Ahmad ibn Hanbalning sabri

Mo‘taziliylar hijriy ikkinchi – milodiy sakkizinchi asrda hukumatni boshqarayotgan davrda “Qur’onni maxluq dedirish” siyosati avj oldi. Xalifa Ma’mun olimu ulamolarni saroyiga chaqirtirib, ularga majburan “Qur’on maxluq” degan gapni ayttirishga urindi. Ba’zi olimlar ta’riz – so‘z o‘yini bilan vaziyatdan qutulib qoldilar. Ammo ulamolar orasida Ahmad ibn Hanbal rahimahullohdek haqda sobit turib, u gapni umuman tilga olmaganlar ham bo‘ldi.

Xalifaning yonidagi ba’zilar “Ahmad ibn Hanbalni hamma yaxshi ko‘radi va unga ergashadi. Shuning uchun “Qur’on maxluq” degan gapni avval unga ayttirish kerak” deya maslahat berishdi. Xalifa bu maslahatga amal qilib, buyuk olimni saroyiga olib keltirdi va mazkur gapni ayttirishga urindi. Ulug‘ imom bu gapni aytmadilar. G‘azab otiga mingan xalifa buyuk olimni zindonga tashladi va darra urishga amr qildi.

Kunlarning birida darra urish uchun imomni tashqariga olib chiqib ketilayotganda bir voqea bo‘ladi-ki, bu hodisa Imom Ahmadning xotiralaridan hech qachon ketmadi. Voqeani imomning o‘g‘illari Abdulloh ibn Ahmad hikoya qiladi:

“Men otamning mana bu gaplarini ko‘p eshitganman: “Alloh Abul Haysamni rahmatiga olsin! Alloh Abul Haysamni afv etsin! Darra urish uchun meni tashqariga olib chiqib ketishayotganda, bir kishi ortimdan kiyimimni tortdi va menga qarab: “Meni taniysizmi?” deb so‘radi. Men “Yo‘q” dedim. “Men Abul Haysam Ayyorman. O‘g‘ri, kissovurman. Amirul mo‘mininning devonxonasida menga alohida-alohida tarzda o‘n sakkiz ming marta darra urilgani yozib qo‘yilgan. Men shaytonga ergashib, dunyoga erishish ilinjida bu og‘riqlarga sabr qildim. Siz esa Rahmonning toati yo‘lida, Din uchun og‘riqlarga sabr qiling!” dedi. Menga o‘n sakkiz ming marta o‘rniga o‘n sakkiz marta darra urildi. Keyin xodim chiqib, “Amirul mu’miniyn sizni afv etdi” dedi”.

“Manoqibu Imom Ahmad”, “Sifatus sofva” kitoblari asosida

Nozimjon Iminjonov tayyorladi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti

21.11.2025   5993   2 min.

Ma’naviy ozuqa olishning, chin inson bo‘lib yetishishning asosiy yo‘li — kitob mutolaasidir. Inson kamoloti manbai ham kitobdir. Darhaqiqat, kitob — insonning dunyoqarashini kengaytirib, nutqini o‘stiruvchi, xotirasi va fikrlash qobiliyatini mustahkamlovchi ma’naviy sarchashmadir. Ana shunday bebaho asarlardan biri — Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari tomonidan tasnif etilgan “Ey bandalarim... Bir qudsiy hadis sharhi” nomli kitobdir.

Joriy yilning 19 noyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi Sirdaryo viloyati vakilligi tomonidan mazkur asarning taqdimoti o‘tkazilib, tadbir ko‘tarinki ruhda o‘tdi.

Tadbirni Sirdaryo viloyati bosh imom-xatibi, ustoz Habibulloh domla Zokirov ochib berib, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Ey bandalarim... Bir qudsiy hadis sharhi” kitoblari bugungi kun va kelajak uchun o‘ta dolzarb ahamiyatga ega ekanini ta’kidladilar. U kishi asarning xalqimiz, imomlar, noiblar va otinoyilar uchun manfaatli bo‘lishini Yaratgandan so‘radilar.

Kitob muqaddimasida har bir o‘quvchi Ustoz Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining marhum ota-onalari haqlariga duo qilish iltimosi keltirilgani ham ayni muddaodir. Chunki ota-ona xizmatini inkor etib bo‘lmaydi — olim farzandning har bir yutug‘ida ularning mehri va duosi turgan bo‘ladi.

Shuningdek, hazratning “Yoshlarga nasihatim” kitoblari o‘zbek va rus tillarida chop etilayotgani ham muborak xabar sifatida qayd etildi. U kishi tomonidan yozilgan “Islomda Vatan tushunchasi”, “Fitna – ko‘z ilg‘amas xatar”, “Haj — buyuk ibodat”, “Umra — ulug‘ amal” kabi asarlar ham har birimiz uchun muhim qo‘llanma ekani alohida ta’kidlandi.

Tadbir davomida vakillik o‘rinbosari Sulton Jangirov, Abdurauf domla Yorbekov, Oqoltin tumani bosh imom-xatibi Mansurjon Ismailov, Boyovut tumani bosh imom-xatibi Fayzulloh domla Eshbekov kitob haqida o‘z fikr va mulohazalarini bildirdilar. Shuningdek, Xovos va Mirzaobod tumanlari bosh imom-xatiblari ham asarning ahamiyati, imomlar, noiblar va barcha diniy soha xodimlari uchun muhim manba ekanini qayd etib o‘tdilar.

Guliston shahar bosh otinoyisi Mavluda Yo‘ldosheva ham asarning o‘ziga xos jihatlariga to‘xtalib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida xayrli duolar qilindi va taqdimot ko‘tarinki ruhda o‘z nihoyasiga yetdi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Sirdaryo viloyati vakilligi Matbuot xizmati

Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti Ma’naviyatga chorlov: “Ey bandalarim...Bir qudsiy hadis sharhi” asarining taqdimoti
O'zbekiston yangiliklari