Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyun, 2025   |   18 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
14 Iyun, 2025, 18 Zulhijja, 1446

Munosabat: Voqelikni bilaturib, buzib talqin qilish – adolatsizlik

13.01.2018   8440   9 min.
Munosabat: Voqelikni bilaturib,  buzib talqin qilish – adolatsizlik

AQSH davlat departamenti O‘zbekistonni yana “vijdon erkinligi va diniy erkinlik sohasida buzilishlar tufayli alohida tashvishga sabab bo‘layotgan” mamlakatlar ro‘yxatiga kiritgani mo‘min-musulmonlarning haqli e’tiroziga sabab bo‘ldi. 2018 yil 4 yanvar kuni Departament tomonidan e’lon qilingan bayonotda aytilishicha, bu ro‘yxatdan Eron, Xitoy, Shimoliy Koreya, Myanma, Eritreya, Sudan va Saudiya Arabistoni ham joy olgan.

Bugungi O‘zbekistonni ushbu ro‘yxatga kiritilishini yanglish ish, deb hisoblaymiz. Chunki o‘tgan bir yil davomida diniy sohada eng ko‘p o‘zgarish va yengilliklar bo‘ldi. Ezgulik va xushxabarlarga limmo-lim bo‘ldi. Shukrki, hayotimiz butunlay jonlanib ketdi. Har kuni bir yangilik, ajoyib tuhfa bo‘lmoqdaki, xalqimiz bundan juda ham mamnun. Ulug‘ ne’matlar ketma-ketligi to‘xtovsiz davom etmoqda.

Haqiqatan, e’tiqod borasida to‘planib qolgan masalalar yechimini topish, ushalmas orzu bo‘lib turgan istaklarning ro‘yobi borasida juda ham katta ishlar qilindi. Shaxsan Prezidentimizning sa’y-harakati bilan Islom dini qadriyatlarini asrab-avaylash, diniy savodxonlikni oshirish va dinimizning ezgu ta’limotlarini keng targ‘ib etish maqsadida, ulkan ishlar qilindi. Buni aniq misollarda bayon qiladigan bo‘lsak, jumladan:

Islom sivilizatsiyasi markazi va 2 ta xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi tashkil etildi. Viloyatlarda kalom, hadis, fiqh, aqida, tasavvuf ilmlarini o‘rganishga ixtisoslashgan 5 ta ilmiy maktab ish boshladi.

Islomiy ta’lim muassasalari soni 11 taga yetkazildi. Buxoroda Oliy madrasa tashkil etildi. Toshkent islom institutida 3 yillik maxsus sirtqi bo‘lim ochildi, diniy o‘quv yurtlari qoshida o‘quv kurslari yuritildi, Qur’oni karim qiroati bo‘yicha “Tahfizul Qur’on” guruhlari faoliyat boshladi, qabul kvotalari 150 foizga oshirildi.

Mamlakatimiz bo‘yicha 15 ta masjid qaytadan barpo etildi, 55 ta masjid kapital ta’mirlandi. Birgina Surxondaryo viloyatining olis hududlarida 4 ta yangi masjid ish boshladi, yana 4 tasini ochish rejaga kiritildi.

Internet saytlarida diniy fanlardan onlayn darslar tashkil etildi, to‘g‘ridan to‘g‘ri savollar-javoblar rukni muntazam ishlab turibdi, saytlar va ijtimoiy tarmoqlarda diniy-ma’rifiy targ‘ibot jadal olib borilmoqda.

Prezidentimizning yuksak tashabbusi va otalarcha rahnamoliklarida o‘lkamizning tuman-shaharlarida Alloh taoloning kalomi Qur’oni karimni o‘z qalblariga jo qilgan qori va qoriyalar musobaqalari keng miqyosda bo‘lib o‘tmoqda.

O‘tgan yil oxirida Prezidentimiz “O‘zbekiston Islom akademiyasini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorga imzo chekdilar. Unga ko‘ra, akademiyada “Qur’onshunoslik”, “Fiqh ilmi”, “Hadisshunoslik” va “Kalom ilmi” mutaxassisliklari bo‘yicha magistrlar, shuningdek, ushbu sohada chuqur tadqiqotlar olib boruvchi ilmiy-pedagog kadrlar tayyorlanadi.

Mana shunday keng imkoniyat va qulayliklar bo‘lgan yurtni, bugungi dunyoda topish kiyin bo‘lsa kerak? Aksincha shunday mamlakatni “vijdon erkinligi va diniy erkinlik sohasida buzilishlar tufayli alohida tashvishga sabab bo‘layotgan” davlatlar ro‘yxatiga kiritish adolatdan bo‘lmaydi.

Yana shuni qayd etish kerakki, ommaviy axborot vositalarida diniy xodimlar chiqishlari keskin ko‘paytirildi. “Hidoyat sari” va “Ziyo” ko‘rsatuvlari efir soni ikki baravarga oshirildi. “O‘zbekiston-24” telekanalida imom-xatiblar ishtirokida davra suhbati qilinmoqda. “Madaniyat va ma’rifat” telekanalida ulamolar ishtirokida ko‘rsatuvlar efirga uzatilmoqda. Shuningdek, “Ziyo chashmasi” nomli radio eshittirish va 50 ga yaqin diniy ma’rifiy veb-saytlar ish olib bormoqda.

“Hidoyat” jurnali jami 1 million 145 ming nusxada, “Islom nuri” gazetasi jami 820 ming nusxada nashr etildi. Shuningdek, 200 ga yaqin nomdagi diniy adabiyotlar bir necha yuz ming adadda chop etildi. Qur’oni karim ma’nolari tarjimasi, hadislar to‘plami, buyuk muhaddis, olim va fiqh ilmi peshvolarining asarlari tarjima qilinib, xalqimizga tuhfa qilindi.

Yana faxr bilan aytish kerakki, O‘zbekiston musulmonlari idorasi rahbarligi ostida Misrdagi “Dorus-salom” nashriyoti va Azhari sharif huzuridagi ilmiy akademiya bilan Qur’oni karimni chop etish bo‘yicha kelishuvga erishilib, o‘zimizda Qur’oni karim chop etilmoqda. Shu o‘rindan qayd etish kerakki, ko‘zi ojiz mo‘min-musulmonlar uchun brayl yozuvidagi Qur’oni karim nusxasini chop etish bo‘yicha O‘zbekiston dunyodagi uchinchi davlat hisoblanadi.

Haj kvotasi ikki mingtaga, umra kvotasi 4 mingtaga oshdi, birinchi marta Ikkinchi jahon urushi qatnashchilaridan bir guruhi bepul hajga yuborildi. Shu kunga qadar jami 120 mingdan ziyod fuqaro haj ibodatini, 92 mingdan ortig‘i umra amalini ado etdi.

Yana bir muhim masalaga e’tibor qaratish zarur. Davlatimiz Rahbari tashabbusi bilan turli diniy oqimlarga a’zolar ro‘yxatida bo‘lgan 16 ming nafardan ziyod kishi ro‘yxatdan chiqarildi. Ushbu fuqarolarning dardi va maqsadini o‘rganish, ularni kamsitilishiga mutlaqo yo‘l qo‘ymaslik, qo‘llab-quvvatlash, jamiyatga kirishib ketishlarini ta’minlash bo‘yicha juda katta ishlar qilindi. Birgina Shayxontahur tumanining o‘zida shunday 118 nafar shaxs ambulator va statsionar sharoitda sog‘lomlashtirildi, 352 nafar bola o‘z xohishiga ko‘ra, to‘garaklarga jalb etildi. Tadbirkorlik faoliyatini yo‘lga qo‘yish istagini bildirgan 12 nafar shaxsga kredit olishda ko‘maklashildi, 3 nafar oilaning uy-joy sharoitini yaxshilash uchun Sergeli tumanidagi yangi ko‘p qavatli uylardan olishga yordam berildi.

Tarixda ilk bor O‘zbekiston Prezidenti tomonidan 2 ming 700 nafar sudlanganlarni afv etish, jumladan, turli jinoyat sodir etgan, qilgan ishidan qattiq pushaymon bo‘lgan va to‘g‘ri yo‘lga kirgan, ijobiy tavsif olgan 956 shaxsni jazoni o‘tash koloniyalaridan ozod qilish to‘g‘risida farmoni minglab o‘ksik qalblarga malham bo‘ldi. Afv etish to‘g‘risidagi hujjatga muvofiq sudlanganlar oilasi bag‘riga va islohotlarning faol ishtirokchisiga aylanishi uchun jamiyatga qaytish imkoniga ega bo‘ldi.

Bunday kishilarni jamiyatga qaytarish, ularning odamlardan ajrab qolmasliklari chorasini ko‘rish, tasalli berib, hayotda o‘z o‘rinlarini topib olishlariga ko‘maklashish ishlari olib borilmoqda. Zero, ular bizning yurtdoshlarimiz, qo‘ni-qo‘shnilarimiz, og‘a-inilarimizdir. Qur’oni karimda bunday marhamat qilinadi:  “Albatta, mo‘minlar dinda o‘zaro birodardirlar. Bas, sizlar ikki birodaringiz o‘rtasini tuzatib qo‘yingiz va Allohdan qo‘rqingiz, shoyad, rahm qilinsangiz” (Hujurot, 10).

Demak, o‘zimizning millatdoshimizni, maslakdoshimizni, dindoshimizni, qolaversa, bir mo‘min-musulmon bandani hayotda o‘z yo‘lini topishiga yordam qo‘lini cho‘zish, xato va kamchiliklarini afv etish, unga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish dinimiz talablaridandir. Alloh taolo “Afvni (qabul qilib) oling, yaxshilikka buyuring”, deb xitob qiladi.

Shu o‘rinda aytish kerakki, dinimizning shiddat bilan taraqqiy etib borayotgani va oliyjanoblikda ustun ekanini ko‘rolmaydigan din dushmanlarining kirdikorlari dunyo musulmonlari g‘azabini qo‘zg‘amoqda. Jahonning turli mintaqalari, xususan, arab-musulmon mamlakatlarida sodir bo‘layotgan dahshatli voqealar ortida qora kuchlar turganini anglash lozim. Muhtaram Prezidentimiz BMT Bosh assambleyasining 72-sessiyasida: “Biz muqaddas dinimizni zo‘ravonlik va qon to‘kish bilan bir qatorga qo‘yadiganlarni qat’iy qoralaymiz va ular bilan hech qachon murosa qila olmaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi”, deb yuksak jur’at bilan aytgan mana shu chiqishlari katta jasorat bo‘ldi.

Haqiqatan, turli fitnalarning ortida qandaydir kuchlar turganiga teran ko‘z bilan qarash kerak. Inson har qanday kuchlarning fitnalariga aldanmasligi va nihoyatda hushyor bo‘lishi kerakligi haqida Nabiy sollallohu alayhi va sallam: “Mo‘min kishi ziyrak, hushyor va oqil bo‘ladi”, degan hadislari mohiyatini chuqur tushunish lozim.

Xulosa qilib aytish kerakki, bugun O‘zbekistonda kechayotgan siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy-ma’rifiy sohadagi islohotlar ko‘p millatli xalqimiz tomonidan katta quvonch bilan kutib olinmoqda. Odamlarimiz turmush tarzida, ayniqsa, diniy-e’tiqodiy masalalarida ro‘y berayotgan ijobiy o‘zgarishlar yurtimizda yashab kelayotgan barcha din vakillari tomonidan e’tirof etilayotganiga hamma guvoh bo‘lmoqda. Bu muhim jihatlarni inobatga olib, O‘zbekistonni bu yo‘nalishdagi “alohida tashvishga sabab bo‘layotgan” mamlakatlar ro‘yxatiga kiritilgani bir zamonlar eskicha qarashlar asosida qabul qilingan noxolis xulosalar ekanidan dalolat beradi. Shu ma’noda, bu fikrlar AQSH davlat departamenti tomonidan O‘zbekiston haqida tarqatilgan axborotni biryoqlama, noxolis ma’lumotlarga tayangan holda tayyorlangan, haqiqiy voqelikdan ancha yiroq hisobot deb aytishga asos bo‘la oladi.

Yuqorida qayd etilgan asoslar va yurtimizning ko‘p sonli mo‘min-musulmonlari murojaatlaridan kelib chiqib, O‘zbekistonni mazkur ro‘yxatdan chiqarish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

 

 

Boshqa maqolalar

Havzimda men bilan yuzlashguningizcha, sabr qilinglar

13.06.2025   2072   5 min.
Havzimda men bilan yuzlashguningizcha, sabr qilinglar

Musulmonlar Hunayn g‘azotida g‘alaba qozonishdi. Hunayn g‘azoti Shavvol oyida, hijratning sakkizinchi yili, Makka fathidan so‘ng Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bilan Havozin va Saqiyf qabilalari o‘rtasida bo‘lib o‘tgan edi. Jangda g‘alaba qozongan musulmonlar katta g‘animatga (o‘ljaga) ega bo‘ldilar.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bu g‘animatlarni qalbi Islomga moyil bo‘lgan yangi musulmonlarga taqsimlab berdilar. Qavmning kattalari Abu Sufyon, Uyayna, Aqra’, Suhayl ibn Amr va boshqalarga ham berdilar.

Vaholanki, ular Quraysh mushriklarining eng kattalari bo‘lib, uzoq yillar Payg‘ambarimizga qarshi urushgan kishilar edi. Ushbu g‘animatlar taqsimlanishidan bir necha kun oldingina islomni qabul qilishgan edi. Lekin Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ansorlarga (Madinalik sahobalarga) ushbu g‘animatlardan hech narsa bermadilar.

Holbuki, ular Islomni yoyish va Payg‘ambar alayhissalomni himoya qilish uchun qonlarini to‘kkan, jonlarini fido qilgan kishilar edi. Bu holat ularning qalblariga og‘ir botdi va xasratlanib shunday deyishdi: «Qilichlarimizning tig‘idagi dushmanning qoni hali qotgani yo‘q, ammo g‘animatlardan boshqalar bahramand bo‘ldi. Bizga esa, hech narsa berilmadi».

Bu borada Sa’d ibn Uboda roziyallohu anhu kelib Payg‘ambarimizga bo‘layotgan gaplar xaqida, odamlarning qalbidagi xafalikni aytdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ey Sa’d, sen bu haqda nima deysan?” dedilar. Sa’d: Men ham qavmim tarafidaman, deb javob berdi. Shunda Payg‘ambarimiz alayhissalom: Qavmingni mening huzurimga yig‘, dedilar. Ular to‘planganlaridan keyin, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamjuda buyuk, nihoyatda ta’sirli, qalblarni jumbushga keltiruvchi, ko‘zlarni yoshga to‘ldiruvchi xutba qildilar.

U zot ularga muloyimlik va muhabbat bilan quyidagicha murojaat qildilar: “Ey ansorlar! Men sizlarni gumroh holda topmaganmidim? Alloh taolo men tufayli sizlarni hidoyat qilmadimi? Sizlar tarqoq va parokanda emasmidinglar, Alloh taolo men sababli sizlarni birlashtirmadimi? Sizlar faqir va muhtoj emasmidinglar, Alloh taolo men orqali sizlarni boy qilmadimi?”.

Har safar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam savol bilan murojaat qilganlarida, ular: “Alloh va Uning Rasulidan minnatdormiz”, deb javob qaytarishardi.

So‘ng Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Nima uchun menga javob qaytarmayapsizlar? dedilar. Ular yana: Alloh va Rasulidan minnatdormiz!, deyishdi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Agar istasangiz, sizlarning ham shunday deyishga haqqingiz bor: “Siz bizning huzurimizga qavmingiz tomonidan inkor qilingan holda keldingiz, biz esa, sizni tasdiqladik. Siz qavmingiz tomonidan yolg‘onchiga chiqarilgan edingiz, biz sizga ishondik, imon keltirdik va sizga yordam berdik. Siz o‘z yurtingizdan quvildingiz, biz esa, sizga panoh berdik. Siz muhtoj holda keldingiz, biz esa, Sizni o‘z mol-mulkimizga sherik qildik”.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ushbu so‘zlarni aytganlarida ular: Alloh va Uning rasuligina bizlarga minnat qilishga haqli, deyishdi. Aslida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu so‘zlarni ularga tavozelik va insof yuzasidan aytgan edilar. Lekin, haqiqatan olganda, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam minnat qilishga haqli edilar, ular har qancha minnatdor bo‘lsalar arziydi. Chunki agar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Madinaga hijratlari bo‘lmaganida, ularning orasida yashamaganlarida, ularning boshqalardan farqlari bo‘lmas edi. Ansorlarning sha’ni yuksalmas edi, qadrlari ko‘tarilmas edi.

Shuning uchun Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ularga qarab: “Ey ansorlar! Nima deb o‘ylaysizlar, boshqalar qo‘y va tuyalar bilan uylariga qaytsalar, sizlar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan uylaringizga qaytishni istamaysizlarmi? Bundan rozimasmisizlar?-dedilar.

Bu gapning naqadar ulug‘ligi, ansorlarning qalbiga yetib borishligini bilganlari uchun ham Rasululloh ularga g‘animatdan bermagan edilar.

So‘ngra Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar: “Agar hijrat qilmaganimda, albatta men ansorlardan bo‘lar edim, agar odamlar bir vodiyda yursalar, men ansorlar yurgan yo‘llardan yurar edim, ansorlar men uchun ichki kiyimimdek, boshqalar esa tashqi kiyimimdek”, dedilar va: “Allohim ansorlarga rahmatingni yog‘dir, ularning farzandlariga va farzandlarining farzandlariga ham”, deb ularning haqqiga duo qildilar.

Bu so‘zlarni tinglagan ansorlarning ko‘zlaridan yoshlar to‘kildi, soqollari xo‘l bo‘ldi. Ular yig‘lagan holatda: Biz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni biz bilan bo‘lishlariga rozimiz, bizning g‘animatimiz, bizning ulushimiz bo‘lganlaridan rozimiz!” — deyishdi.

Shundan keyin Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ularni kelajakda bo‘ladigan fitnalardan ogohlantirib shunday dedilar:

“Mendan keyin sizlar o‘zingizga nisbatan adolatsizlikni ko‘rasizlar, ammo sabr qilinglar. Mening havzimda men bilan yuzlashguningizcha, sabr qilinglar!”.

 

Homidjon qori ISHMATBЕKOV