Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Dekabr, 2025   |    ,

Toshkent shahri
Tong
06:18
Quyosh
07:44
Peshin
12:25
Asr
15:15
Shom
17:00
Xufton
18:19
Bismillah
18 Dekabr, 2025, ,

Hasad – illat, havas – fazilat

06.01.2018   12662   1 min.
Hasad – illat, havas – fazilat

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Faqat ikki kishiga “hasad” qilsa bo‘ladi: Alloh taolo bergan molini haq yo‘lda sarflagan kishiga va Alloh taolo bergan ilmu hikmat bilan hukm qilgan va uni o‘rgatgan kishiga”, dedilar» (Imom Buxoriy).

Sharh: Boshqalarni ko‘rolmay, shu ne’mat ulardan ketishini va o‘zida bo‘lishini istash hasad deyiladi. Inson boshqalardan balandroq, hech bo‘lmasa, teng bo‘lishni xohlashi tabiiy. Biroq hasad qilish, birovdagi ne’matning yo‘qolishini xohlash illat. Hasad paydo bo‘lganida uni yengib o‘tish, yomonlikdan qaytish esa fazilatdir.

Ushbu hadisdagi “hasad” kalimasi esa molini yaxshi ishlarga sarflayotgan kishiga yoki ilmiga amal qilgan olimga havas qilish ma’nosidadir. Chin mo‘min havas qilgan kishisidek bo‘lishga urinadi. Yaxshi ishlarda boshqalardan o‘zib ketishga urinish dinimizda muboh sanaladi. Sahobalar doim bir-birlariga havas qilishgan va savobli ishlarda, ibodatlarda o‘zaro musobaqa qilishgan.

Demak, yaxshilikka shoshilib, yomonlikdan qaytishda bir-birlarimizga o‘rnak bo‘lib, ko‘maklashishimiz kerak ekan. Alloh taolo marhamat qiladi: “Ularga (jannatda idishlari) muhrlangan musaffo maydan ichirilur, u (may)ning muhri mushkdir. Musobaqalashadiganlar shunda (shu ne’matlarga yetishi uchun) musobaqa qilsinlar (Mutaffifun, 25-26).

Hadisi sharifdan yaxshi yo‘lda ishlatiladigan boylik faqirlikdan yaxshi ekani ham anglashiladi.

O‘MI Matbuot xizmati

Boshqa maqolalar

Abu Dabida oila qadriyatlariga bag‘ishlangan anjuman boshlandi

16.12.2025   11926   1 min.
Abu Dabida oila qadriyatlariga bag‘ishlangan anjuman boshlandi

15 dekabr kuni Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti tashabbusi bilan 2026 yil “Mustahkam oila yili” deb e’lon qilinishi munosabati bilan oila qadriyatlarini mustahkamlashga bag‘ishlangan xalqaro anjuman boshlandi. Unda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiligidagi delegatsiya ishtirok etmoqda. 

Konferensiya Qur’oni karim tilovati va “Oila – xalq yuragi” nomli videolavha namoyishi bilan boshlandi. Ochilish marosimida BAA Bag‘rikenglik va birdamlikda yashash vaziri Shayx Nahayon bin Muborak Ol Nahayon, Amirliklar Fatvo Kengashi raisi Abdulloh bin Bayya, Marokash podshohligi Vaqflar va Islom ishlari vaziri doktor Ahmad Tavfiq, Amirliklar Islom ishlari, vaqf va zakot bosh boshqarmasi raisi, doktor Umar Habtur ad-Dir’iy, Mavritaniya fatvo kengashi raisi, doktor Aslam bin Sayyid Mustafo, taniqli ulamolar, mashhur muftiylar va ilmiy-tadqiqotchilar kabi 300 nafardan ziyod ishtirokchi qatnashdi.

So‘zga chiqqan notiqlar Islom dinida oila mustahkamligiga katta e’tibor qaratilishi barobarida bugungi kunda oila masalasiga yanada jiddiy ahamiyat qaratishga katta urg‘u berishdi. 
Jumladan, shariat buyurganidek, inson nasl-nasabini saqlash, silai rahm qilish, ota-onani e’zozlash, jufti haloliga e’tirom ko‘rsatish, farzandlarni yaxshi tarbiyalash singari muhim vazifalarni keng targ‘ib etish, hozirgi xavf-xatarlar davrida oilani mustahkamlash, uning jamiyat rivojidagi o‘rni, birdamlik manbai ekanini tushuntirish kabi masalalar haqida so‘z bordi.

Shuningdek, raqamli texnologiyalar va sun’iy intellekt rivojlangan pallada oilaviy rishtalarni muhofaza qilish va mazkur taraqqiyot imkoniyatlaridan unumli foydalanish zarurligi, davr talabidan kelib chiqqan holda zamonaviy tahdidlarga javob beradigan, oila qadriyatlarini asrab-avaylaydigan, uning saodatini ta’minlaydigan dolzarb fatvolar ishlab chiqish lozimligi ta’kidlandi.

Anjuman davom etmoqda.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi 
Matbuot xizmati