BMTning ma’lumotiga ko‘ra, joriy yilning avgust oyidan boshlangan inqirozdan oqibatida yuzdan ortiq Rohinya musulmon qochoqlari kema halokati va qayiq nosozligi oqibatida cho‘kib ketishgan.
“Oxirgi omon yetib kelgan qochoqlarning so‘zlariga ko‘ra, ular bir oydan ko‘p muddat davomida Myanma sohilida juda ayanchli holda navbat kutishgan”, deydi BMTning qochoqlar agentligi mas’ul vakili Villiam Sprindler Jenevada o‘tkazilgan konferensiyada. “So‘ngi o‘n kun ichida Myanmadan Bangladeshga 30 ga yaqin eski yasama qayiqlarda 1000 dan ortiq Rohinya qochoqlari yetib kelishgan, deb qo‘shimcha qildi Janob Sprindler.
Dengizdan o‘tib olish uchun to‘lovga mablag‘lari yo‘qligi bois odamlar qo‘llariga ilingan narsalar, hatto, konserva va plastik idishlardan qayiq yasashmoqda. Bambuk yog‘ochlarining uchiga plastmassa bo‘laklarini bog‘lab eshkak sifatida foydalangan yo‘lovchilar amallab 3 kilometrlik masofani to‘rt soatda bosib o‘tishmoqda. Bugungi kunda Rohinya qochoq aholisining umumiy soni 833 mingdan ortdi.
[Suratda Bangladeshning Tenaf degan joyiga sog‘-omon yetib kelgan Rohinyalik musulmonlar aks etgan.]
Alisher SATTAROV
Xalqaro aloqalar bo‘limi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:
«Nabiy sollallohu alayhi vasallam:
«Kim subh kirganda «Subhanallohi hiyna tumsuna va hiyna tusbihuun»ni to «va kazalika tuxrajun»gacha aytsa, o‘sha kuni undan o‘tib ketgan narsani idrok qiladi. Kim ularni kech kirganda aytsa, o‘sha kechasi undan o‘tib ketgan narsani idrok qiladi», dedilar».
Abu Dovud rivoyati.
Bu rivoyatda o‘qib yurish tavsiya qilinayotgan narsa «Rum» surasidagi uch oyat – 17, 18 va 19-oyatlardir. Ularni yodlab, o‘qib yurishga odatlangan odamlarga ko‘p narsa va’da qilinmoqda. Jumladan, o‘sha kun yoki tundagi o‘tkazib yuborgan yaxshiliklarning savobiga erishadi.
Mazkur uch oyatning ma’nolari va tafsiri bilan tanishib qo‘yaylik.
«Bas, tunga kirishingizda ham, tongga kirishingizda ham Allohni poklab yod eting» (17-oyat).
Allohni poklab yod etishdan murod tasbeh aytish. Tasbeh eng avvalo dilda bo‘lib, so‘ngra tilga ko‘chadi. «Subhanalloh» kalimasini takrorlash tasbeh aytish hisoblanadi.
«Osmonlaru yerdagi hamdu sano Unikidir. Oqshomda va peshinda ham (poklab yod eting)» (18-oyat).
Dunyoda barcha hamdu sano, maqtov Allohning O‘ziga xosdir. Sizlar Unga oqshom va Peshin paytlarida ham tasbeh aytingiz.
«O‘likdan tirikni chiqarur va tirikdan o‘likni chiqarur va yerni o‘limidan keyin tiriltirur. Shunga o‘xshash, (siz ham) chiqarilursiz» (19-oyat).
Ushbu oyatda har doim borliqda takrorlanib turadigan holat ajoyib uslubda bayon qilinmoqda. Bu dunyoda doimiy ravishda o‘likdan tirik, tirikdan o‘lik chiqib turadi. Har bir soniyada qandaydir o‘simlik quriydi, boshqasi urug‘dan chiqadi. Kimdir o‘ladi, kimdir tug‘iladi. Bu narsa yerda ham, ko‘kda ham, suvda ham takrorlanib turadi. Son-sanog‘iga yetib bo‘lmaydigan ushbu jarayonlarning har birini Alloh taolo amalga oshiradi.
«Hadis va hayot» kitobining 35-juzi