Sayt test holatida ishlamoqda!
27 May, 2025   |   29 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:15
Quyosh
04:55
Peshin
12:25
Asr
17:31
Shom
19:49
Xufton
21:23
Bismillah
27 May, 2025, 29 Zulqa`da, 1446

Bir shingil uzum voqeasi

23.11.2017   7298   3 min.
Bir shingil uzum voqeasi

Abdulloh ibn Busr roziyallohu anhu bunday rivoyat qiladi: “Onam bir bosh uzumni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga eltib berishimni buyurdilar. Men esa uni yo‘lda yeb qo‘ydim. Keyinroq onam Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni    uchratib qolib, u zotdan: “Abdulloh sizga bir bosh uzumni eltib berdimi?” deb so‘rab qoldilar. U zot: “Yo‘q”, deb javob berdilar. Keyinchalik, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qachon meni uchratib qolsalar: “Xiyonat, xiyonat!” der edilar”.

Ulug‘ mutafakkir Muhammad Husayn ushbu rivoyatni quyidagicha sharhlagan: “Rasululloh sollallohu  alayhi vasallam bolani ayblash niyatida emas, shunchaki hazil yo‘li bilan uning e’tiborini omonatga xiyonat qilmaslikka qaratganlar. Rasulullohning sollallohu alayhi vasallam bu so‘zni ikki marta takrorlagani esa xatoga yo‘l qo‘ygan bolani kelgusida bundan ehtiyot bo‘lishni eslatish uchun bo‘lgan. Chunki Abdulloh ibn Busr yosh bola bo‘lganlar”.

Bir bosh uzum voqeasi Abdulloh ibn Busr raziyallohu anhuga bir umrlik saboq bo‘ldi.  U zot shu voqeadan keyin omonatga jiddiy qaraydigan  bo‘ldilar. Bazilarga  o‘xshab  “Yosh bola-da, yegisi kelgan bo‘lsa, yegandir-da, shunga ota go‘ri qozixonami!” demaslik kerak.  Ota-ona gohida    farzandini  sinab  ko‘rish uchun  qo‘liga  biror  omonat  berib  ”falonchiga olib bor”, deb sinab ko‘rishi kerak. Bu sinov bir emas, balki bir necha  marta takrorlanishi  zarur.  Ana shunday  sinovlardan muvaffaqiyatli o‘tgandan keyingina bolaga ishonsa bo‘ladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning odoblarini qarangki, shu bolaga tanbeh  bermadilar, balki “xiyonat xiyonat” deb qo‘yishlarining o‘zi Abdulloh uchun har qanday tarbiyadan ta’sirliroq bir holatni yuzaga keltirib chiqarganki,  natijada, Abdulloh ibn Busr roziyallohu anhu bir umr Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ana shu so‘zlarini eslab yurganlar va unga amal qilganlar. Hattoki Payg‘ambarimiz  sollallohu  alayhi  vasallamning  duolariga  sazovor  bo‘lganlar.  Abdulloh  ibni  Busr roziyallohu  anhu  rivoyat qiladi: “Otam Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni uyga  mehmon bo‘lishga taklif  qildilar. U zot taklifga  javoban keldilar. Otam onamdan: “Biror  yegulik  bormi?” deb so‘radilar. Onam esa: “Ha” deb  danagi olingan  xurmoni olib keldi. Ikkovlari uni  yedilar. Keyin esa Rasululloh sollallohu alayhi vasallam  duo qildilar. So‘ngra menga  iltifot qilib  qo‘llari  ila  boshimni  silab  turib  haqqimga  duo  qildilar-da:  “Bu bola  bir asr  yashaydi”,  dedilar.

Haqiqatan,  Abdulloh ibni  Busr  roziyalloh  anhu mazkur  duoning  sharofati ila  roppa-rosa bir asr  yashadilar va “ Shomning  barakasi” degan  nomga  sazovor  bo‘ldilar. Ushbu hadisi  sharifdan  kelib chiqib ustozlar “Bolaning boshini silab turib duo  qilish  sunnati  nabaviyadir”, deydilar. Ushbu sunnatga amal qilish doimo o‘zining ijobiy  samarasini berib kelgan. Ota-bobolarimiz ushbu sunnatga  shu darajada etibor berganlarki, natijada,  urfimizning  ajralmas bir  qismiga  aylanib  ketgan.  Lekin, afsuski,  ko‘plab sunnatlar  kabi  ushbu sunnat  ham  oxirgi  davrlarda  unutilib  borayapti. Balki  shuning  uchundir,  yoshlar  o‘rtasida  jinoyat, talon-taroj  qilish, mayda  bezoriliklar va yana qandaydir  noxushliklar  ko‘payib  borayapti.  Aslida esa biz pisand  qilmayotgan birgina  sunnatning  ortida  qanchadan-qancha hikmatlar va  manfaatlar  bor. Shuning  uchun  ham  ota- ona,  farzandlar  tarbiyasiga  beparvo  bo‘lmasdan  mazkur  sunnatga amal  qilmog‘i  kerak. Hozir  aynan shuning  fursatidir. Chunki hozir biz  Payg‘ambarimiz  solallohu  alayhi  vasallam  tavallud  topgan  oyda  turibmiz. Barchamizga  bu  oy muborak  va  xayrli  bo‘lsin!

Is'hoqjon  Begmatov,

O‘MI masjidlar bo‘limi xodimi 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qurbonlik – qurbat hosil qilishdir

27.05.2025   1170   1 min.
Qurbonlik – qurbat hosil qilishdir

O‘zbek tilining izohli lug‘ati”da: “Qurbonlik (arabcha so‘z)-qurbonlik; qurbon berish, fido qilish. Xudo yo‘lida qurbonlikka so‘yilgan yoki so‘yiladigan jonliq” deb izohlanadi.   


“Qurbonlik” so‘zining istilohiy ma’nosi esa Alloh taologa qurbat, yaqinlik hosil qilish uchun  so‘yiladigan jonliqdir.  


Barchamizga ma’lumki, Islom dinida qurbonlik qilish vojib amaldir.


Alloh taolo “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling” deydi. ( Kavsar surasi, 2-oyat).

Ushbu suraning tafsirida: “Kavsarni tafsirchilarimiz “ko‘p yaxshilik” deb aytishlari. bu esa payg‘ambarlik, Qur’on, hikmat, ummatning ko‘pligi, shafoat va Payg‘ambarimizga berilgan boshqa son-sanoqsiz yaxshiliklardan iboratdir. 

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bunday marhamat qilganlar: “Qurbonlik qilinglar! Albatta, u otamiz Ibrohim alayhissalomning sunnatlaridir” ( Imom Abu Dovud rivoyati).


Albatta, qurbonlik qilishda Alloh taologa xolis e’tiqod bilan Uning amrini bajarib, roziligini qo‘lga kiritishni maqsad qilamiz. Qur’oni karimda bunday deyiladi: “Allohga (qurbonlik) go‘shtlari ham, qonlari ham yetib bormas. Lekin U zotga sizlardan taqvo yetar. Alloh sizlarni hidoyat qilgani sababli U zotni ulug‘lashlaringiz uchun ularni sizlarga bo‘ysundirib qo‘ydi. Ezgu ish qiluvchilarga xushxabar bering!” ( Haj surasi, 37-oyat). 
 

  Mana sanoqli kunlardan so‘ng Qurbon oyi ham kirib keladi. Bu oyda har birimiz Alloh uchun qurbonlik qilishni niyat qilib turibmiz. Alloh taolo niyat qilib turgan qurbonliklarimizni O‘z dargohida qabul aylasin!

                                                                    Ruhiddin Akbarov,

O‘MIning Qashqadaryo viloyatdagi vakillik xodimi

Ibratli hikoyalar