Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyun, 2025   |   16 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
12 Iyun, 2025, 16 Zulhijja, 1446

Farzandingiz qiz bo‘lsa uyalasizmi?!

15.11.2017   6223   4 min.
Farzandingiz qiz bo‘lsa uyalasizmi?!

Ba’zi odamlar orasida qiz farzandli bo‘lganda uyaladigan yoki mamnun bo‘lish o‘rniga g‘amgin bo‘ladigan tor fikrli kimsalar ham borki, ularni nazdida qiz farzandni qadri pastroqdek emish go‘yo...

Farzand Alloh taolo tomonidan beriladigan omonatdir. Alloh taolo kimgadir farzand berib imtihon qilsa, kimgadir bermasdan imtihon qiladi. U xoh qiz bo‘lsin, xoh o‘g‘il bo‘lsin hammasiga barobar tarbiya qilib, o‘stirish ota-onaning vazifasidir. Johiliyat davrlarida, ayol zotini yerga uruvchi axmoqona urf-odatlar bor edi. 4-5 yoshga to‘lgan qiz bolalarni tiriklayin ko‘mib, u keltiradigan or-nomusdan qutuldim, deb g‘urur bilan gerdayib yurishar edi. O‘sha paytlarda tarixning guvohlik berishicha, qiz bola 4-5 yoshga yetganda ota uni ko‘mib tashlamoqchi bo‘lsa, onasiga qizingni yasantirib ber, o‘ynatib kelay, der ekan. Bechora ona “o‘ynatib kelish nima ekanini yaxshi bilsa ham, johiliyat qonuniga qarshi chiqa olmas edi. Ona yurak-bag‘ri tilka pora bo‘lgan holda, qon yutib, o‘z jigargo‘shasini beshafqat eriga yasantirib berardi. Ota esa qizni chekkaroq bir joyga olib borar, unga o‘yinchoq berib o‘ynatib qo‘yib, o‘zi chuqur qazir edi. Chuqur tayyor bo‘lganda o‘ynab turgan go‘dakni o‘yinchog‘i bilan birga shafqatsizlarcha ko‘mib tashlar edi. Bunga o‘xshash ayanchli hodisalar boshqa millatlarda ham bo‘lgan. Lekin bu kabi vahshiyona odatlarga Islom dini birinchi bo‘lib qarshi chiqib, barham berdi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: «Qaysi birlariga qiz (ko‘rgani haqida) xushxabar berilsa, g‘azabi kelib, yuzlari qorayib ketadi. U (qiz)ni kamsitgan holda olib qolish yoki (tiriklay) tuproqqa qorish (to‘g‘risida o‘y surib), o‘ziga xushxabar berilgan narsaning «yomon»ligidan (oriyat qilib) odamlardan yashirinib oladi. Ogoh bo‘lingizki, ularning bu hukmlari juda yomondir», (Nahl surasi, 58-59-oyat).

Hazrati Xadicha (roziyallohu anho) onamizga qarindosh bo‘lgan Hakim ibn Hizom (roziyallohu anhu) oliyjanob, sahiy va yaxshilikni sevuvchi bir kishi bo‘lib, johiliyat davrida qizlarini tiriklay yerga ko‘mishga qasd qilgan kishilardan qizlarini sotib olib, ularning hayotini saqlab qolardi. Bir kuni Hakim ibn Hizom (roziyallohu anhu) Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)dan: “Johiliyat davrida qilgan yaxshiliklarimning menga foydasi tegadimi”, deb so‘radi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Sening bu go‘zal amaling Islomga kirishingga sababchi bo‘ldi”, deb javob berdilar.

Jamiyatta farzand baxtidan mosuvo kishilar ham borki, ana o‘shalarning holatidan to‘g‘ri xulosa olib farzand ko‘rishga muyassar qilganiga shukrona qilish, farzand o‘g‘il-mi qiz-mi uning haqlariga rioya qilib, chiroyli tarbiya berilishi lozim. Tirnoqqa zor kimsalar o‘zi uchun birovni bolasini boqib olmoqda. Ularga berilmagan baxtni berilganini his qilish uchun insof ko‘zi ochiq bo‘lishi zarur ekan.

Qiz bolaga chiroyli tarbiya bergan, uning huquqlariga amal qilganlar dunyoda ham, oxiratda ham baxtiyor bo‘ladilar. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Kimiki ikki qizni turmushga chiqqunlaricha voyaga yetkazib tarbiyalasa, qiyomat kuni men va u mana bu ikkisiga o‘xshab keladi”, deb barmoqlarini bir-biriga qo‘shib ko‘rsatdilar.

Nabiy (alayhissallom): Kimgaki Alloh taolo qiz ne’mati bilan siylasa, so‘ngra ularni chiroyli tarbiyalasa, ular otasi uchun do‘zaxdan parda bo‘lishadi”, dedilar.

 Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Kimning uchta qizi yoki uchta singlisi bo‘lsa yoki ikkita qizi yoki ikkita singlisi bo‘lsa, so‘ngra ularni go‘zal axloq va chiroyli muomala bilan tarbiya qilsa, qizlari yoki singillari albatta uning jannatga kirishiga sababchi bo‘ladi”, deganlar.

Yuqoridagi hadislar naqadar mukammal, insonparvar, adolatli va oliyjanob din ekanini yana bir bora isbotlamoqda. Dinimizga munosib bo‘lishimiz, uning ko‘rsatmalariga rioya qilishimiz bizni kamolot sari yetaklaydi. 

Oilalarimizdagi, yurtimizdagi tinchlik-xotirjamlik, xursandchilik va xotirjamlik abadiy bo‘lib qolishini Alloh taolodan so‘rab qolamiz.

 

Abutolib ISAQOV

Farg‘ona viloyati Oltiariq tumani

“Oq masjid” jome masjidi imom-xatibi

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

09.06.2025   15416   2 min.
Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev nomiga ma’naviy hayotimizda muhim o‘rin egallagan, azaldan xalqimizga xos bo‘lgan mehr-oqibat, bag‘rikenglik va saxovat kabi olijanob fazilatlarni o‘zida mujassam etgan muqaddas Qurbon hayiti – Iyd al-Adho munosabati bilan xorijiy davlatlar va hukumatlar, nufuzli xalqaro tashkilotlar va mintaqaviy tuzilmalar rahbarlaridan tabrik maktublari kelib tushmoqda.

 

Xorijiy hamkorlar o‘z qutlovlarida O‘zbekistonning ko‘p millatli xalqiga chuqur hurmat bildirgan holda, yurtimizga tinchlik, farovonlik va ravnaq tilab, do‘stlik va o‘zaro manfaatli hamkorlik aloqalarini har tomonlama rivojlantirishga qat’iy intilishlarini ta’kidlamoqdalar. 

 

Jumladan, quyidagilar o‘z tabriklarini yo‘llagan:

Qozog‘iston Respublikasi Prezidenti Qasim-Jomart Toqayev;

Qirg‘iz Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov;

Tojikiston Respublikasi Prezidenti Emomali Rahmon;

Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedov;

Turkman xalqining milliy yetakchisi, Turkmaniston Xalq Maslahati Raisi Gurbanguli Berdimuhamedov;

Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev;

Qozog‘iston Respublikasining birinchi Prezidenti Nursulton Nazarboyev;

Misr Arab Respublikasi Prezidenti Abdulfattoh as-Sisi;

Turkiya Respublikasi Prezidenti Rejep Tayyip Erdog‘an;

Eron Islom Respublikasi Prezidenti Mas’ud Pezeshkiyon;

Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti Shayx Muhammad bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri, Dubay amirligi hokimi Shayx Muhammad bin Roshid Ol Maktum;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri o‘rinbosari, Prezident ishlari bo‘yicha vaziri Shayx Mansur bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Bosh vaziri o‘rinbosari, ichki ishlar vaziri Shayx Sayf bin Zoid Ol Nahayon;

Kuvayt Davlati Amiri Shayx Mish’al al-Ahmad al-Jobir as-Saboh;

Qatar Davlati Amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy;

Qatar Davlati Amiri o‘rinbosari Shayx Abdulloh bin Hamad bin Halif Ol Soniy;

O‘mon Sultoni Haysam bin Toriq;

Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Podshohi Abdulla II;

Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi Prezidenti Abdulmajid Tebbun;

Falastin Davlati Prezidenti Mahmud Abbos;

Islom hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Husayn Ibrohim Toha;

Turkiy davlatlar tashkiloti bosh kotibi Kubanichbek Omuraliyev;

Turkiy davlatlar tashkiloti Oqsoqollar kengashi raisi Binali Yildirim;

Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Asad Majid Xon;

Kavkaz musulmonlari idorasi raisi shayxulislom Ollohshukur Poshshozoda.

Qutlovlar kelishda davom etmoqda. 

President.uz