Sayt test holatida ishlamoqda!
13 May, 2025   |   15 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:32
Quyosh
05:06
Peshin
12:24
Asr
17:23
Shom
19:36
Xufton
21:04
Bismillah
13 May, 2025, 15 Zulqa`da, 1446

“Amallar niyatga qarab bo‘ladi”

25.06.2017   9132   2 min.
“Amallar niyatga qarab bo‘ladi”

Uzoq yo‘lga otlangan bir musofir kishi bepayon yalanglikda ketar ekan uzoqdan bir daraxtga ko‘zi tushib, otini o‘sha tarafga burdi. U daraxt tagiga yetganida otidan tushib qo‘liga qoziqni oldi va uni daraxt soyasi tushadigan yerga qoqib unga otini bog‘lab qo‘ydi. Soyada ovqatlanib bir oz hordiq chiqargandan so‘ng otiga minar ekan “Mendan keyin kelgan yo‘lovchilar ham ulovlarini shu qoziqqa bog‘lab, undan foydalansa savobi tegar”, deya qozig‘ini qoqilgan joyida qoldirdi va otiga minib yo‘lida davom etdi.

Bir qancha vaqtdan keyin boshqa  bir yo‘lovchi o‘sha yerdan o‘tib ketar ekan, u ham daraxt soyasi ostida dam olish uchun ulovini daraxtga bog‘ladi. Vaqt peshindan bir oz o‘tib qolgani uchun daraxt soyasi ham o‘zidan bir oz uzoqlashgan edi. Yo‘lovchi daraxt tagidan soya tarafga yurar ekan oyog‘i nogoh o‘tlar orasida nimagadir tegib qoqilib  tushdi. Turib qarasa, yerga qoqib qo‘yilgan qoziq turibdi. Mendan keyin kelgan yo‘lovchilar unga chalinib yiqilib tushmasin, deb uni sug‘urib olib uloqtirdi.

Ularning birining ishi to‘g‘ri, boshqasiniki esa noto‘g‘ri bo‘lishi kerak. Ammo, Umar roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan “Amallar niyatlarga qarab bo‘ladi”, degan mashhur hadisga ko‘ra, bu yo‘lovchilarning har biri qilgan ishi uchun mukofotlanadi va ularga savob va’da qilinadi. Chunki har ikkalasining ham qalbida odamlarga yaxshilik qilish va ezgulik bor edi. Shuning uchun ham bu voqeada har ikkala holat ham to‘g‘ri deb baholanadi. Demak, har qanday oddiy ishni qilayotganimizda niyatimizni chiroyli qilsak, amallarimiz savobli va ikki dunyoda ham foydali bo‘lar ekan.

Rabbimiz naqadar mehribon!

Sh.CHO‘LPONOV,

Toshkent islom institutining “Tillar” kafedrasi o‘qituvchisi  

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Allohga bergan ahdimizga xiyonat qilidik

12.05.2025   1444   3 min.
Allohga bergan ahdimizga xiyonat qilidik

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Hikoya qilishlaricha, Abu Yazid Bastomiy ilm talab qilish uchun Bog‘dodga bormoqchi bo‘ldilar. Onalari u kishiga qirq dinor berdilar. U pullar u zotga otalaridan meros qolgan edi. Onalari o‘g‘illariga: «Qo‘lingni qo‘lim ustiga qo‘y va menga rostgo‘ylikni lozim tutib, hech qachon yolg‘on gapirmaslikka so‘z ber!» dedilar. U kishi onalariga mazkur ishlar yuzasidan so‘z berdi. Bog‘dodga boradigan karvon bilan birga yo‘lga chiqdilar.

Yo‘lda borishar ekan, to‘satdan ro‘paralaridan yo‘lto‘sar qaroqchilar chiqib, karvondagi hamma narsani talay boshladi. Bastomiyning ustilardagi juldur kiyimni ko‘rib, u kishidan: «Senda ham biror narsa bormi?» deb so‘rashdi. U zot: «Ha, menda qirq dinor bor» deb javob berdilar. Qaroqchilar u kishining gaplarini eshitib, masxara qildilar, ahmoq deb o‘ylab, u zotni tark etdilar.

Keyin ular g‘orga, ya’ni o‘zlarining qarorgohlariga qaytdilar. U yerda ularning kattalari bor bo‘lib, karvondan talab olingan narsalarni kutib o‘tirgan edi. Ularni ko‘rgach: «Karvondagi hamma narsani oldinglarmi?» deb so‘radi. Ular: «Ha, oldik. Ammo bir yigit bundan mustasno. Biz undan nimasi borligini so‘radik. U: «Menda qirq dinor bor» dedi. Biz uning qilgan ishiga e’tibor bermay, uni tark etdik. Chunki, biz uni aqli zaif deb o‘yladik» deb javob berishdi.

Shunda boshliqlari: «Uni darhol huzurimga olib kelinglar!» deb buyurdi.

Bastomiy o‘g‘rilar boshlig‘ining oldiga kelgach, boshliq u zotdan: «Senda biror narsa bormi?» deb so‘radi. U kishi: «Ha, yonimda qirq dinor bor» deb javob berdilar. O‘g‘rilar boshlig‘i hayron bo‘lib: «Qayerda u?» dedi. Bastomiy yonlaridan pullarni chiqarib, o‘g‘rilar boshlig‘iga berdilar. Buni ko‘rgan boshliq: «Sen majnunmisan, ey yigit? Nega pullaring borligini aytib, ularni o‘z ixtiyoring bilan beryapsan?» deb so‘radi.

Shunda u zot: «Men o‘z shahrimdan chiqmoqchi bo‘lganimda, hech qachon yolg‘on gapirmaslikka onamga so‘z berganman, ahdlashganman. Shuning uchun onamga bergan ahdimni buzmayman» deb javob berdilar. Bu gaplarni eshitgan o‘g‘rilar boshlig‘i: «Laa havla va laa quvvata illa billah». Sen onangga bergan ahdingga xiyonat qilishdan qo‘rqyapsan-u, biz esa, Allohga bergan ahdimizga xiyonat qilishdan qo‘rqmaymizmi?» dedi.

Keyin qaroqchilar boshlig‘i karvondan olingan barcha mol-mulklarni qaytarib berishga amr qildi va: «Ey yigit, men sening oldingda, sen sababli tavba qilaman» dedi. Bu gapni eshitgan barcha o‘g‘rilar: «Siz bizni yo‘lto‘sarlikda boshlig‘imiz edingiz. Bugun esa, tavbada bizning boshlig‘imiz, kattamizsiz. Biz ham barchamiz Allohga tavba qildik» dedilar. Hammalari qilgan xatolari uchun tavba qildilar, tavbalari go‘zal bo‘ldi.