“Times Higher Education” haftaligi har yili jahondagi ikki yuzta eng yaxshi universitet reytingi – “World University Rankings” ni e’lon qiladi.
Reytingdan faqat yetakchilar o‘rin olgan. Natijalar rasmiy ma’lumotlarga tayangan holda, o‘n minglab ekspertlarning bahosi va talabalarning ijtimoiy so‘rovnomalari asosida chiqariladi.
Ushbu reytingda e’lon qilingan eng kuchli o‘ntalikni e’tiboringizga havola etamiz.
1-o‘rin Yel universiteti, Konnektikut, AQSH.
Xususiy tadqiqot universiteti bo‘lib, AQSH mustaqilligi uchun bo‘lgan urushdan avval asos solingan to‘qqizta mustamlaka kollejidan uchinchisi hisoblangan. Yelda nafaqat gumanitar va aniq fanlar bo‘yicha, balki ilohiyot va aktyorlikdan ham saboq olish mumkin. Bu yerda Bill va Xillari Klintonlar, ikkala Bush, iqtisodchi Pol Krugman, aktyorlar Devid Duxovni va Edvard Norton, aktrisalar Meril Strip, Sigurni Uiver va Jodi Foster, yozuvchi Sinkler Lyuis va yana ko‘plab mashhur kishilar tahsil olishgan.
Universitet shiori: “Lux et veritas” – “Nur va haqiqat”.
2-o‘rin London Imperiya kolleji, Buyuk Britaniya.
Bu oliy o‘quv yurti to‘rtta fakultetdan iborat: tabiiy fanlar, muhandislik ishi, tibbiyot va biznes. Bu yerda yozuvchi Gerbert Uells, “Queen” gitarachisi Brayan Meylar tahsil olishgan.
Bilim yurti shiori: “Scientia imperii decus et tutamen” – “Bilim – Imperiyaning bezagi hamda himoyasidir”.
3-o‘rin Berklidagi Kaliforniya universiteti, AQSH.
Jamoatchilik tadqiqot universiteti. Eng yaxshi markaz sifatida kompyuter va IT-texnologiyalari, iqtisod va fizika sohasida kuchli mutaxassislarni yetkazib beradi. Berklidagi fizika Ikkinchi jahon urushida atom bombasini yaratishda ulkan hissa qo‘shgan. Bundan tashqari oliygoh faol talabalari bilan ham mashhur. Bu yerda “Apple” ixtirochisi Stiv Voznyak, aktyor Gregori Pek, o‘qituvchi va siyosatchi Robert Maknamaralar tahsil olishgan.
Shiori: “Fiat Lux” — “Ziyo taratish”.
4-o‘rin Prinston universiteti, Nyu-Jersi, AQSH.
Xuddi Yelga o‘xshab u ham AQSH mustaqilligi uchun bo‘lgan urushdan avval asos solingan to‘qqizta mustamlaka kollejlaridan biri bo‘lgan. Universitet tarixi yozuvchi Nina Berberova, prezident Vudro Vilson, aktrisa Bruk Shilds, yozuvchilar Xaruki Murakami va Frensis Skott Fitsjerald nomlari bilan bog‘liq.
Shiori: “Dei sub numine viget” — “Xudoning qudrati bilan taraqqiy etadi”.
5-o‘rin Massachusetdagi texnologiya instituti, AQSH.
Bu oliygoh juda ham mashhur insonlarni o‘z bag‘rida tarbiyalagan. Jumladan, oliy o‘quv yurtining 81 a’zosi Nobel mukofoti laureatlari hisoblanishadi. Bu rekord ko‘rsatkich hisoblanadi. Institutni Federal zaxiraning sobiq boshlig‘i Ben Bernanke, Bosh vazir Benjamin Netanyaxu, BMTning sobiq Bosh kotibi Kofi Annanlar tamomlashgan.
Shiori: “Mens et Manus” — “Aql va qo‘l”.
6-o‘rin Kembrij universiteti.
Buyuk Britaniyada Oksforddan keyin 1209 yilda asos solingan ikkinchi universitet. 88 nafar Nobel mukofoti sohiblarining faoliyati ushbu ta’lim dargohi bilan bevosita yoki bilvosita bog‘liq.
Shiori: “Hinc lucem et pocula sacra” — “Bu ziyo va muqaddas ildizlar yeridir”.
7-o‘rin Stenford universiteti, Kaliforniya, AQSH.
Kremniy vodiysidagi xususiy tadqiqot universiteti. Universitetni tamomlaganlar orasida “Hewlett-Packard”, “Yahoo”, “Google”, “Nike”, “Gap”, “PayPal”, “Instagram” kabi kompaniyalar asoschilarini uchratish mumkin. Bundan tashqari bu yerda prezident Gerbert Guver, Isroil sobiq Bosh vaziri Ehud Barak, AQSHning Rossiyadagi sobiq elchisi Maykl Makfollar o‘qishgan. Oliygohda biznes, huquq, tibbiyot va texnika fakultetlari bor.
Shiori: “Die Luft der Freiheit weht” – “Shamol erkin esaveradi”. Bu hikmat nemis insonparvar ritsari Ulrix fon Guttenga taalluqlidir.
8-o‘rin Oksford universiteti, Buyuk Britaniya.
Eski ingliz tilidagi universitet, unga XI asrlar atrofida asos solingan. Asosiy yo‘nalishi — gumanitar, matematika, fizika, ijtimoiy fanlar, tibbiyot sohalari. Oksfordni 25 nafar britan Bosh vaziri tamomlagan. Bu yerda Margaret Tetcher, faylasuf Tomas Gobbs, yozuvchilar Jonatan Svift, Oskar Uayld, Jon Tolkin va Oldos Xaksli, fizik Stiven Xokinglar tahsil olishgan.
Shiori: “Dominus Illuminatio Mea” – “Xudo – menga ta’lim berguvchi”.
9-o‘rin Garvard universiteti, Massachusets, AQSH.
Garvardni AQSHning sakkiz nafar prezidenti tamomlagan. Universitet bilan 75 nafar Nobel mukofoti sohibi bevosita yoki bilvosita bog‘liq. Garvard universiteti bitiruvchilari orasidan eng ko‘p milliarder chiqqan oliy o‘quv yurti sifatida mamlakatda birinchi o‘rinda turadi. Universitetni BMT Bosh kotibi Pan Gi Mun, Teodor Ruzvelt, Franklin Ruzvelt, Barak Obama, pokistonlik siyosatchi Benazir Bxutto, aktrisa Natali Portmanlar tamomlashgan.
Shiori: “Veritas” — “Haqiqat”.
10-o‘rin Kaliforniya texnologiya instituti.
Yer yuzidagi aniq fanlarga va muhandislikka ixtisoslashgan mashhur universitetlardan biri. NASAning asosiy kosmik apparatlari unga qarashli. 31 nafar Nobel mukofoti laureatlari ushbu universitet bilan bog‘liq.
Shiori: “The truth shall make you free” — “Haqiqat sizga erkinlik beradi”.
Internet materiallari asosida
Ilyosxon AHMЕDOV tayyorladi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Osmonlaru yerni yaratgan Zotning qarshisiga ma’siyatlar ila chiqa ko‘rmang, g‘azabiga toqatingiz, iqobiga sabringiz va azobiga qudratingiz yetmaydi.
Doktor Abdul Muhsin Ahmad o‘zining bir qarindoshi bilan bo‘lgan voqeani aytib berdi. Voqeaga ko‘ra bir yigit ukasiga doim “Allohga hamd aytgin” desa, ukasi: “Nima uchun Allohga hamd aytishim kerak?” – der, Yaratganga bo‘yin eggisi kelmasdi.
Axir uning bu gapini olamlar Rabbi bo‘lgan Zot eshitib turibdi! Alloh uni ikki oyog‘i bilan yurg‘izib qo‘yibdi, qancha odamlar yura olishmaydi. Necha-necha insonlar ko‘rish ne’matidan mosuvo bo‘lganida, uning ko‘zlari ko‘rib turibdi.
Vaqt o‘tib yigit avtohalokatga uchraydi. Uning a’zolari qattiq shikastlanadi. Operatsiyadan so‘ng doktor Abdul Muhsin Ahmad uni bir umr nogiron bo‘lib qolganligini, tanasining yarmi ishlamasligini, aniqrog‘i, bir o‘limdan qolganligini aytadi.
Alloh buyuk! Uning ne’matlari cheksiz. Biz bandalar doim shukrda bo‘lmog‘imiz lozim. Zero, Alloh taolo aytadi: «...Albatta, Uning ushlashi alamli va shiddatlidir»[1].
Tasavvur qiling, bordi-yu, siz do‘zaxiylardan bo‘lsangiz, u yerdagi azobga chiday olasizmi?! Albatta, yo‘q.
Shunday ekan Allohga tavba qiling! U Zotga xush kelmaydigan ishlardan qayting. Solih amallar ila Rabbingizga yaqinlashing.
Alloh bergan ne’matlarga shukr qiling. Gunoh va ma’siyatning kichikligiga qaramang. Allohning buyukligini nazaringizdan qochirmang.
Alloh buyuk! U Zot sizni kutilmaganda ushlamasidan avval qalbingizni qo‘rquv ila to‘ldiring. Qazoingiz yaqinlashmasidan avval poklaning. O‘lim kelgandagi pushaymondan naf yo‘q va buning uchun imkon berilmas...
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Hud surasi, 102-oyat.