Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bir yigit aytadi: "Kechki vaqt otam ishdan kelgach, onam dasturxonga taom tortti. Dasturxonga qo‘yilgan non bir oz kuygan edi... Otam taomni yer ekan, nonning kuyganiga parvo qilmas, aksincha onamga tabassum bilan boqar edi. Keyin mendan institutimda nimalar bo‘lgani haqida so‘radi. Men otamga qanday javob qaytarganimni eslay olmayman, ammo otamning kuygan nonni ovqatga botirib huzur bilan yeyayotganini eslayman. Ovqatlanib bo‘lgach men darslarimni tayyorlash uchun turganimda, onam otamdan nonni kuydirib qo‘ygani uchun uzr so‘radi.
Otam esa onamni yupatib: "Azizam, hecham hijolat bo‘lma, ba’zida meni kuygan non yegim kelib qoladi, bugun shunday bo‘ldi", dedi. Yotog‘imga kirishdan oldin otamga "xayrli tun" tilar ekanman, undan rostdan ham kuygan non yeyishni yoqtirasizmi, deb so‘radim. Otam menga tabassum ila shunday javob berdi: "O‘g‘lim, onang bugun qattiq charchagan va uy yumushlaridan toliqqan. Bilib qo‘y, ozgina kuygan non yegan bilan hech nima bo‘lmaydi. Hammamizda ham kamchilik bor, bu dunyoda hech bir odam mukammal emas. Biz ba’zi narsalarda kamchiliklarni qabul qilishni, boshqalarning nuqsonlarini tan olishni o‘rganishimiz kerak. Bu munosabatlarni mustahkam va uzoq davom etishiga olib boradigan eng muhim omillardan biridir.
Bir oz kuygan non tufayli qalbni sindirmaslik kerak. Odamlar bir-birlarini kechirishga va bir-birlarining kamchiliklarini ko‘rmaganga olishga, bunday may-chuyda narsalarga e’tibor bermaslikka o‘rganishlari lozim. Davomiy tanqid har qanday yaxshi narsani ham yomonga aylantiradi! Agar daraxt doimo shamolning bosimida qolsa, u barglarini ham, mevalarini ham to‘kib yuboradi. Xuddi shu kabi, odam ham doimiy tanqid ostida qolsa salbiy xususiyatga ega bo‘lib qoladi. Shunday ekan, sizlar ham bir-biringizning yaxshi sifatlaringizni aytib maqtang va xatolarni kechiring. Chunki go‘zal so‘zlar go‘yo kalitdek bo‘ladi, ular og‘izlarni yopadi va qalblarni ochadi".
Homidjon domla ISHMATBЕKOV
O‘zbek tilining izohli lug‘ati”da: “Qurbonlik (arabcha so‘z)-qurbonlik; qurbon berish, fido qilish. Xudo yo‘lida qurbonlikka so‘yilgan yoki so‘yiladigan jonliq” deb izohlanadi.
“Qurbonlik” so‘zining istilohiy ma’nosi esa Alloh taologa qurbat, yaqinlik hosil qilish uchun so‘yiladigan jonliqdir.
Barchamizga ma’lumki, Islom dinida qurbonlik qilish vojib amaldir.
Alloh taolo “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling” deydi. ( Kavsar surasi, 2-oyat).
Ushbu suraning tafsirida: “Kavsarni tafsirchilarimiz “ko‘p yaxshilik” deb aytishlari. bu esa payg‘ambarlik, Qur’on, hikmat, ummatning ko‘pligi, shafoat va Payg‘ambarimizga berilgan boshqa son-sanoqsiz yaxshiliklardan iboratdir.
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bunday marhamat qilganlar: “Qurbonlik qilinglar! Albatta, u otamiz Ibrohim alayhissalomning sunnatlaridir” ( Imom Abu Dovud rivoyati).
Albatta, qurbonlik qilishda Alloh taologa xolis e’tiqod bilan Uning amrini bajarib, roziligini qo‘lga kiritishni maqsad qilamiz. Qur’oni karimda bunday deyiladi: “Allohga (qurbonlik) go‘shtlari ham, qonlari ham yetib bormas. Lekin U zotga sizlardan taqvo yetar. Alloh sizlarni hidoyat qilgani sababli U zotni ulug‘lashlaringiz uchun ularni sizlarga bo‘ysundirib qo‘ydi. Ezgu ish qiluvchilarga xushxabar bering!” ( Haj surasi, 37-oyat).
Mana sanoqli kunlardan so‘ng Qurbon oyi ham kirib keladi. Bu oyda har birimiz Alloh uchun qurbonlik qilishni niyat qilib turibmiz. Alloh taolo niyat qilib turgan qurbonliklarimizni O‘z dargohida qabul aylasin!
Ruhiddin Akbarov,
O‘MIning Qashqadaryo viloyatdagi vakillik xodimi