Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taolo Juma surasida bunday marhamat qiladi: «Ey iymon keltirganlar! Juma kunidagi namozga chorlangan paytda Allohning zikriga shoshiling va savdoni qo‘ying. Agar bilsangiz, ana shu o‘zingiz uchun yaxshidir» (9-oyat).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Quyosh chiqqan kunnning eng yaxshisi juma kunidir, chunki u kunda Odam alayhissalom yaratilgan, u kunda jannatga kiritilgan va u kunda jannatdan chiqarilgan va qiyomat ham juma kuni bo‘ladi”.
Boshqa hadisda Rasululloh sollallohu alyhi vasallam: “Juma kunida bir vaqt borki, biror musulmon namoz o‘qib turgan holda o‘shanga to‘g‘ri kelib qolib, Allohdan yaxshilik so‘rasa, unga buni albatta beradi”, deganlar.
Juma kunining bir qancha odoblari bo‘lib, ularga har bir mo‘min banda amal qilmog‘i lozim:
1. G‘usl qilish. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bunday deganlar: “Kim juma kuni tahorat olsa, qandayam yaxshi. Ammo kimki g‘usl qilsa, yanada afzaldir!”.
2. Misvok ishlatish, sochni yog‘lab parvarishlash, xushbo‘ylik sepish.
3. Eng yaxshi va toza liboslarni kiyish.
4. Masjidga shoshilmay, zikr aytib yurib borish.
5. Odamlar orasidan hatlab o‘tmaslik.
6. Kahf surasi o‘qish.
7. Duolar qabul bo‘ladigan vaqtni g‘animat bilish. Ulamolar ushbu vaqt haqida 2 xil fikr bildirishgan.
Birinchisi – quyosh botishidan oldingi oxirgi soatdir;
Ikkinchisi – bu soat imom xutba aytishi bilan juma namozi tugagunga qadar bo‘lgan vaqt orasidadir.
8. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ko‘p salavot aytish.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Menga juma kunida va juma kechasida ko‘p salavot aytinglar, kim menga bir marta salavot aytsa, Alloh unga o‘n marta salavot aytadi”, deganlar (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
Muloqot davomida kengayib borayotgan hamkorlik holati yuzasidan atroflicha fikr almashilgan. ICESCO tomonidan amalga oshirilayotgan istiqbolli tashabbuslar, jumladan 2025 yil Samarqand shahri Islom dunyosining madaniyat poytaxti sifatida nishonlanishi ta’kidlandi.
“Islom olami madaniy merosi: xattotlik, musiqa, she’riyat va hamjihatlik” mavzusidagi anjumanda yuqori darajadagi rasmiylar, jumladan ICESCO tarkibidagi davlatlar madaniyat vazirlari, xalqaro tashkilot va muassasalar mas’ullari ishtirok etishiga urg‘u berildi.
Shu munosabat bilan ICESCO Bosh direktori doktor Salim bin Muhammad Al-Malik bir yil davomida ICESCO tomonidan respublikamizning tegishli vazirlik, idoralari bilan birgalikda tashkil etiladigan boy, rang-barang dasturlar, tadbirlar tashkil etilishi, tashabbuslar ilgari surilishiga e’tibor qaratdi. Bu sa’y-harakatlar shaharning betakror madaniy-tarixiy merosini ta’kidlash, islom olami sivilizatsiyasidagi yetakchilik rolini yana bir bor tasdiqlashdan iborat.
Muharrama Pirmatova, O‘zA