- ro'zador barmog'i yoki namlangan paxta bilan qulog'ini tozalasa, ro'zasi ochilmaydi. Zero, quloq pardasi biron bir narsani bosh tomonga o'tkazmaydi;
- ro'zador ayolni ginekolog ko'rigi ro'zasi buzmaydi;
- ichki bavosil (gemorroy) va qoshiq bilan tomoqni tekshirish ham ro'zani buzmaydi;
- teri ostiga (yonboshga) qilingan ukol, emlash ham ko'pchilik fuqaholar nazdida ro'zani buzmaydi;
- ro'zador boshi yoki boshqa a'zolaridan qon oldirsa ro'zasi ochilmaydi;
- ro'zador ostini (mahrajini) yuvib, uni quritmay o'rnidan turib ketsa ro'zasi buziladi. Chunki qolgan suv ichiga ketib qolishi mumkin. Agar yuvgandan keyin orqasini biror narsa bilan artib, o'rnidan tursa ro'zasi buzilmaydi;
- ro'zador ayol paxtani jinsiy a'zosiga qo'yib, uni ichiga kiritib yuborsa ro'zasi buziladi, paxtaning bir tarafi tashqarida tursa ro'za buzilmaydi;
- ro'zadorning orqasiga termometr yoki haroratni o'lchovchi tibbiy jihozni kiritilsa ro'za ochilmaydi;
- erkak va ayolning orqasi hamda oldi tomonidan tibbiy bog'lama muolajalari kiritilsa ro'za buziladi.
- ro'zadorning terisi orqali kirgan narsa ro'zasini buzmaydi. Agar suvning sovuqligini ichida sezsa ham ro'zasi ochilmaydi. Shu kabi yuz terisini yog'lasa yoki surma qo'ysa ro'za buzilmaydi, agarchi og'zida uning ta'mini sezsa yoki tupigida rangini ko'rsa ham;
- Dori sotuvchi dorixonadagi dorilarning ta'mi va hidlarini sezsa ham ro'zasi buzilmaydi;
- Ro'zador qulog'iga ixtiyorsiz kirgan suv ro'zani buzmaydi, ammo qasddan suv kiritsa ro'zasi ochiladi;
- Ro'zador tamaki hidini qasddan hidlasa yoki ichiga kiritsa, shubhasiz ro'zasi ochiladi ( “Raddul muhtor” kitobi);
Ro'zador og'zini xurmo, ho'l yoki quruq mevalar bilan ochishi sunnat. Suv bilan ham ochish joiz. Bir oz tamaddi qilgandan so'ng shom namozini ado qilish sunnatga muvofiqdir.
Fatvo hay'ati
Bomdod namozi savobi ko‘p va ahamiyati katta namozdir. Ba’zilarda “Nega Alloh taolo bandalari bomdod namozini ado etishi uchun bu paytni, ya’ni uyqu paytini ixtiyor qildi?” degan savol paydo bo‘lishi mumkin.
Inson biror mukofotga erishganda yoki biror voqeadan xursand bo‘lganda, go‘zal manzarani ko‘rganda, miyasida dofamin degan sekretsiya, garmon ishlab chiqariladi.
Xo‘sh, dofamin nima? Bu – rohatlanish va zavqlanish uchun javobgar neyromediator (nervlarga signal uzatuvchi vosita). Biz uchun yoqimli biror hodisa ro‘y bergan paytda miyamizda dofamin ishlab chiqariladi. Kechasidagi uyqu miyaning bu moddani kamroq ishlab chiqarishiga yordam beradi. Shunda miya kunduzi bu moddani ko‘proq ishlab chiqarishiga imkon qilingan bo‘ladi. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish dofaminning ko‘p miqdorda ishlab chiqarilishiga yordam beradi. Mana shunda miya o‘z vazifasini yuksak layoqat bilan bajaradi. Natijada, inson xushkayfiyat, xursand holda bo‘ladi.
Dofamin miya hujayralari orasida garmon, asablararo uzatgichi vazifasini bajaradi. Bu modda ko‘paygani sari miya eng yaxshi holatda, inson esa bag‘ri dili ochilgan, yoqimli tuyg‘ular og‘ushida bo‘ladi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam bu haqda bundan bir ming to‘rt yuz yil oldin aytganlar. Abu Hurayra roziyallohu anhudan bunday rivoyat bor: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Shayton sizlardan biringiz uxlab yotgan paytida gardaniga uchta tugun tugadi. U har bir tugunga ura turib: «Hali tun uzoq, uxlayver», deydi. Agar (banda) uyg‘onib, Allohni zikr qilsa, bitta tugun yechiladi. Agar tahorat qilsa, ikkinchi tugun yechiladi. Agar namoz o‘qisa, uchinchi tugun ham yechiladi hamda u tetik va xushhol bo‘lib qoladi. Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi» (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Hadisdagi “Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi” degan jumla hozirgi zamon ilmining xulosasidir. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish kishini nafsiy, ruhiy xotirjamlikka olib boradi.
Ey mo‘min birodarim! Endi bomdod namoziga uyg‘onib, tanangizda tetiklik, qalbingizda xotirjamlik, kayfiyatingizda ko‘tarinkilik, butun jismingizda xushhollikni va eng muhimi, Allohning farzini ado etib, ulkan savoblarni qo‘lga kiriting.