Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Aprel, 2025   |   25 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:05
Quyosh
05:32
Peshin
12:26
Asr
17:11
Shom
19:15
Xufton
20:35
Bismillah
23 Aprel, 2025, 25 Shavvol, 1446

Ro'zaga oid masalalar-3

19.06.2015   1560   5 min.
Ro'zaga oid masalalar-3

 1.                Og'iz so'lagini tashqariga chiqarmay yutib yuborsa ro'zasi ochilmaydi. So'lakni og'zidan tashqariga chiqarib, so'ngra qayta og'ziga solib yutsa, ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”). 

2.                Og'zini suv bilan chaygandan keyin qolgan suv yuqini so'lagiga qo'shib ichiga yutib yuborsa, shuningdek, dimog'iga kelgan burun suyuqligini tomog'iga tortib yuborsa, ro'zasi ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”, “Muhit”).

 

3.                Ro'zador tishlari orasida qolgan taom qoldiqlarini yutsa, ular no'xotdan katta bo'lmasa, ro'zasi ochilmaydi. Ammo tishlari orasida qolgan taom qoldiqlarini tashqariga chiqarib, so'ngra qayta og'ziga solib yutsa, no'xotdan kichik bo'lsa ham ro'zasi ochiladi. Kafforat vojib bo'lish bo'lmasligida ixtilofli fatvolar mavjud. Vojib bo'lmasligiga faqih Abu Lays Samarqandiydan rivoyat bor (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

4.                 Ro'zadorning tomog'iga chang, tutun, pashsha, chivin kabi narsalar kirsa, ro'zasi ochilmaydi. Shuningdek, ro'zador kunduzi ehtilom bo'lib qolsa ham ro'zasi ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”, “Muxtasar”).

 

5.                Ro'zadorning bir ikki tomchi ko'z yoshi yoki yuzidan oqqan ter og'ziga kirib, tomog'idan o'tib ketsa, ro'zasi ochilmaydi. Ammo bu miqdordan ziyod bo'lib, og'zida ko'pgina sho'rlikni sezsa ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”). \

 

6.                 Badanning tabiiy mayda teshikchalaridan (ikki maxrajdan boshqa) kirgan suv kabi narsalar bilan ro'za ochilmaydi. Ko'ziga dori tomizganda garchi tomog'ida uning ta'mi, mazasi bilinsa ham ro'za ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

7.                 Gazlama to'quvchi ro'zador ish jarayonida bo'yalgan ip tolalarini og'ziga solganida ko'kmi, qizilmi, sariqmi yoki boshqa ranglarmi og'ziga yuqib, so'laklariga aralashib tomog'idan o'tib ketsa, ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

8.                 Ro'zadorning tishi qonab, u qonni yutib yuborsa, kafforatsiz qazoning o'zini tutadi. Tish milkidan chiqqan qonni so'lak bilan birga qo'shib yutib yuborsa, qon bilan so'lakdan qaysi biri ortiq yoki kam miqdorda bo'lishiga qaraladi. Agar qon ortiq bo'lsa yoki so'lak bilan barobar bo'lsa, ro'za ochiladi. Bordi-yu so'lak ortiq bo'lsa, ro'za ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

9.                 Fitr sadaqasi vojib bo'lgan kishi uni o'z vaqtida ado eta olmasa, zimmasidan soqit bo'lmaydi. Uni baribir ado etishi lozim bo'ladi (“Hidoya”).

 

Fatvo hay'ati

 

 

Boshqa maqolalar

U zotning tug‘ilishlari bilan olam rahmatga to‘ldi

23.04.2025   960   3 min.
U zotning tug‘ilishlari bilan olam rahmatga to‘ldi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


Alloh taolo Nabiy sollallohu alayhi vasallamni maxluqotlarga rahmat o‘laroq yuborgan kundan afzalroq xursandchilik bormi?!

Kim Muhammad sollallohu alayhi vasallamning tavalludlari bilan shodlanmasa, aslo shodlik, xursandchilik ko‘rmaydi.

U zotning tug‘ilishlari bilan rahmat buloqlari otilib, olam rahmatga to‘ldi. Shuning uchun ham, Nabiy sollallohu alayhi vasallamning mavlidlari Alloh taoloning ne’matini nishonlash va bu yuksak inoyatdan xursandchilik bayrami bo‘lgan.

Bu bayramni ushbu ne’matlarning qadrini bilgan, uni bardavom va ziyoda bo‘lishini umid qilgan kishilar nishonlaydi...

Alloh taolo Muhammad sollallohu alayhi vasallamni bashariyatga qanday sevishni o‘rgatish uchun yuborgan...

Nabiy sollallohu alayhi vasallamga chin muhabbat qo‘yuvchi kishini sunnatga faqat to‘g‘ri ergashayotganini, bid’atchini esa (amali kabi) muhabbati ham nuqsonli ekanini ko‘rasiz.

Nabiy sollallohu alayhi vasallamning mavlidlari bilan mo‘min kishigina quvonadi.

Mo‘minlar ushbu munavvar oyni Habibimiz sollallohu alayhi vasallam mavlidlari munosabati bilan xursandchilikda o‘tkazadilar. Zero, mavlidi sharif oyi xursandchilik qilish, mehr-muhabbat ko‘rsatish, yaxshilik, ehson-sadaqalar qilish oyidir.

Nabiy sollallohu alayhi vasallamga muhabbat qo‘yuvchi har bir kishi bu oy kelishidan avval tayyorgarlik ko‘rib, oy davomida imkon qadar ulug‘ ne’matga shukronasi, shodligini izhor qilishga intilgan.

Solih kishilar mavlidni nishonlashga moddiy imkon topolmasalar, hech bo‘lmasa bu oy davomida shomdan keyin tong otguncha yo‘lni yoritib turishi uchun chiroqlarini yoqib derazalariga qo‘yib qo‘yar ekanlar.

Onam Alloh rahmat qilsin bobosi shayx Mustafo haqida shunday der edi: "Bobom Rabi’ul avval tashrifidan bir necha oy avval tayyorgarlikni boshlab yuborardi. Aslida bobom davlatmand emasdi, lekin holatini birovga bildirmas, aksincha uning yaxshi amallari, zikr majlisi, mehmondorchiligi sababidan uyimiz barakaga to‘lib ketardi.

Mavlid oyi arafasida jonliq so‘yib, pullarini jamg‘arib qo‘yar, bu oy kirishi bilan bir jarchi qishloq chor atrofida baland ovozda: «Kim yegulikka, kiyim-kechikka ehtiyoji bo‘lsa shayx Mustafoning uyiga borsin!» deb aylanib chiqardi. Qishloqdagi yosh bolalar uning ortidan quvonch bilan chopqillashardi".

Shayx Mustafoning hovlisi bog‘-rog‘lari bor, bezatilgan baland qasr emas, balki loydan qurilgan qishloqdagi oddiy uylardan edi. Chunki bu uy egasi topganini tuproqqa sarflashning o‘rniga to‘g‘ri Alloh taolo yo‘lida ishlatib, foydasi aniq bo‘lgan tijoratni afzal ko‘rar edi.

Kechki payt shayx Mustafoning hovlisida chiroqlar ilinib, odamlar to‘planishib zikr, salavot, madhlar aytilardi.

So‘ngra taom tortilib, boy-kambag‘allar birga xursandchilik qilishardi. Unda barakani ko‘rardingiz. Faqir qalbidan ehson sohibi haqiga Allohdan kengchilik so‘rab duo qilar, sohibi ehson esa, Alloh taologa yaqinlashishiga sabab bo‘ladigan shunday ishga muvaffaq qilgani va buni yanada ziyoda qilishini, hayoti davomida yaxshilikda bardavom etishini so‘rab duo qilardi.

Bu xayrli odat boshqa hamqishloqlarimiz xonadonida ham davom etardi.

Muhammad Xolid Sobitning
«Tarixul ihtifol bi mavlidin Nabiy sollallohu alayhi vasallam»
kitobidan
Muhammad Zarif Muhammad Olim tayyorladi.