Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

Go'zal xulqingiz tufayli Islomni qabul qildim

21.12.2023   611   5 min.
Go'zal xulqingiz tufayli Islomni qabul qildim

– Mahmud, liboslarni tekshirib bo'ldik. Safarga otlanyapman. Qarzdorlar ro'yxatini senga tashlab ketaman. Kim qarzini so'rab kelsa, darhol pulini qaytar. Qarzdorlarga esa kenglik qil. Yana bir narsani esdan chiqarma: ba'zi kiyimlarning sifati yaxshi emas. Ularni sifatlilariga qo'shib sotma. Mijozga molning aybini aytib, yarim narxiga sot. Haridor kiyimning aybini ko'rmasligi mumkin. Lekin Alloh biladi, U Zot holimizdan xabardor. Tijoratimizda Parvardigorga osiy bo'lsak, barakadan mahrum bo'lamiz.

* * *

– Menga ayt-chi, bu ko'ylakning narxi qancha?

– Ikki ming dirham.

– Qimmat ekan. Yurtingizda mehmonman. Karvonim Yamanga qaytish arafasida. Mehmonni hurmatlab, uni menga ming dirhamga bersang.

– Mehmon ekansiz, ko'ylakni sizga bir yarim ming dirhamga beraman. Undan kamiga sotsam, do'kon egasi meni koyiydi.

Yahudiy ko'ylakni oliboq yo'lga tushdi. U ketganidan keyin Mahmud sifatsiz ko'ylakni yaxshi ko'ylak narxida adashib sotib yuborganini payqab qoldi. O'zini koyirkan, xo'jayinga nima deyishini o'ylab xavotirga tushdi.

* * *

Sayfuddavla yurtiga quruq qo'l bilan qaytdi.

“Endi kelmasa kerak”, degan vajh bilan unga atalgan molni o'zga tijoratchiga sotib yuborishgandi. Keyingi savdogacha hali olti oy bor edi. Sayfuddavlani bu hol qattiq tashvishga soldi. Sababi, do'konida faqat bir oyga etadigan moli qolgan edi.

Sayfuddavla safardan qaytib, do'kondagi ishlar haqida so'radi. Ishchisining sifatsiz ko'ylakni qimmat narxda sotib yuborganini bilgach, xaridor haqida surishtirdi.

Mahmud ko'ylakni yahudiyga sotgani, u musofir bo'lib, karvoni bilan kecha Yamanga qaytganini aytdi. Sayfuddavla yahudiyni topish uchun karvon ortidan borishga tayyorligini bildirganda, Mahmud hayratlanib: “Ming dirhamni qaytarish uchun yolg'iz o'zingiz sahroda katta masofani bosib o'tasizmi?” dedi. Sayfuddavla: “Ha, gardanimda ming dirhamdan qarz bilan Alloh taologa yo'liqolmayman”, dedi.

Sayfuddavla karvonni topish, pulni yahudiyga qaytarish uchun yo'lga chiqdi. Havo issiq, masofa olis edi. Sayfuddavla yo'lda uchratgan har bir karvondan yahudiy haqida surishtirdi. Faqat safarning uchinchi kuni yahudiylar karvoniga duch keldi. Ular orasida o'sha yahudiyni topdi va unga bunday dedi:

– Alhamdulillah, axiyri sizni topdim. Siz xarid qilgan ko'ylak sifatsiz edi. Mana bu ming dirhamni olib qo'ying.

– Lekin men ko'ylakdan ayb topa olmadim.

– Yordamchim ham xabarsiz holda uni qimmat narxda sotib yuboribdi.

– Ming dirham uchun shuncha mashaqqat chekib yuribsizmi?

– Hisob kunida ushbu gunohni ko'tarib turolmayman.

– Allohga qasam, sizdek xulqli kishini hali ko'rmadim. Kim sizni bunday qilishga undadi?

– Islom dini. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Vayl bo'lsin o'lchovdan urib qoluvchilarga. Ular odamlardan narsa o'lchab olcalar, to'liq olarlar. Va agar odamlarga o'lchab yoki tortib bersalar, kamaytirarlar” (Mutoffifin surasi, 1–3-oyatlar). Shuningdek, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Bizni aldagan bizlardan emas”, deb ogohlantirganlar. Nega jim turibsiz, pulingizni oling.

– Allohga qasam, nima deyishni ham bilmay qoldim. Meni bu go'zal xulqingiz va so'zlaringiz bilan xijolat qildingiz.

– Nima demoqchisiz?

– Men ko'ylak xarid qilishda qalbaki pullar bergandim. Shu bois avval yukimni shay qilib, do'kondorga dirhamni beriboq yo'lga otlandim. Shunday qilsam, sotuvchi qalbaki pullarning farqiga bormaydi, dedim. Sizni ko'rganimdan keyin soxta pullarni berib, ko'ylakni qaytarib olasiz deb o'yladim va do'stlarim oldida sharmanda bo'lishdan qo'rqdim.

– U holda nima uchun hozir pullarning soxta ekanini e'tirof etmoqdasiz?

– Sizning go'zal xulqingizni ko'rib, yomon xulqimdan uyaldim.

Islom diniga kiraman: “Allohdan O'zga iloh yo'q, Muhammad Uning bandasi va rasuli ekaniga guvohlik beraman!”

Shu tariqa yahudiy musulmon bo'ldi va karvonini tashlab Sayfuddavla bilan Shomga, yangi dinni o'rganish uchun ketdi.

Urgut tumani bosh imom-xatibi
Abdug'ani HASANOV
tayyorladi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

EZGULIK, BAG‘RIKЕNGLIK VA MЕHR-OQIBAT BAYRAMI

06.06.2025   4855   4 min.
EZGULIK, BAG‘RIKЕNGLIK VA MЕHR-OQIBAT BAYRAMI

Munosabat

 

Avvalo, barcha yurtdoshlarimizni xursandchilik ayyomi – Qurbon hayiti bayrami bilan samimiy muborakbod etaman!

Mamlakatimizda Qurbon hayiti nafaqat diniy, balki umummilliy bayram sifatida ham keng nishonlanadi. Zero, ushbu kunda yurtdoshlarimiz bir-birini hayit bilan samimiy tabriklab, o‘zaro sovg‘alar ulashadi, millati, tili va dinidan qat’i nazar, yolg‘iz keksalar, kam ta’minlangan oilalar holidan xabar olinib, xayriya ishlari amalga oshiriladi.

Shu ma’noda, ushbu qutlug‘ bayram insonparvarlik va bag‘rikenglik ramzi bo‘lish bilan birga, insonlar o‘rtasida o‘zaro mehr-muhabbat va hamjihatlik kabi fazilatlarni ham o‘zida mujassam etadi.

Yurtimizda hayit bayramini munosib kutib olish va o‘tkazish, shuningdek, milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash, xalqimizning ko‘p asrlik an’ana va urf-odatlariga uyg‘un holda o‘tkazilishiga alohida e’tibor qaratiladi. Buning uchun barcha zarur tayyorgarliklar ko‘riladi, mamlakatimizning barcha hududlarida tom ma’noda bayram shukuhi hukm suradi.

Kezi kelganda yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya asosida barcha sohalar qatori diniy-ma’rifiy jabhada ham katta islohotlar amalga oshirilayotgani, normativ-huquqiy hujjatlar takomillashtirilib, soha faoliyati samaradorligi yangi bosqichga chiqarilayotganini alohida qayd etish lozim.

Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan oxirgi yillarda yurtimizning har bir go‘shasidagi ulkan bunyodkorlik ishlari izchil davom ettirilmoqda. Xususan, Toshkentda Islom sivilizatsiyasi markazi binosi qurilishi yakuniga yetib bormoqda, Samarqandda Imom Buxoriy majmuasi qad rostlamoqda.

Yaqinda Prezidentimiz ushbu majmuaga tashrif buyurib, u yerdagi bunyodkorlik ishlari bilan tanishdi, zarur ko‘rsatmalar berdi. Zero, bu  davlatimiz rahbarining uzoqni ko‘ra bilishi, ulug‘ ajdodlarga yuksak ehtiromining yorqin ifodasidir.

E’tiborga sazovor jihatlardan yana biri shuki, Prezidentimiz qo‘ng‘iroq qilib, hojilarimiz uchun yaratilgan shart-sharoitlar, ularning salomatligi va kayfiyati haqida so‘radi. Bundan hojilarimiz behad mamnun bo‘ldi, e’tibor va ehtiromdan xursand bo‘lgan ziyoratchilarimiz ko‘zlarida yosh bilan duo qildilar.

Arafot maydonida, duolar mustajob bo‘ladigan ayni onlarda Prezidentimizning Qurbon hayiti munosabati bilan O‘zbekiston xalqiga yo‘llagan tabrigini katta hayajon bilan eshitdik. Yaratgandan yurtimizga tinchlik, xalqimizga farovonlik so‘rab, duolar qildik.

Ayniqsa, tabrikda hojilarimiz alohida eslab o‘tilgani ziyoratchilarimizni cheksiz quvontirdi.

Barcha yurtdoshlarimiz qatori hojilarimiz ham ushbu tabrikdagi olijanob g‘oya va tashabbuslarga befarq emasligini izhor qildi.

Tabrikdagi “Inson qadri uchun, inson baxti uchun!” degan olijanob g‘oya barcha jabhalardagi islohotlarning asosi ekanini alohida e’tirof etish va hojilarimizning tashabbuslari ham ushbu g‘oyaga hamohang ekanini qayd etish lozim.

Bu Arafot maydonida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga hojilarimizning murojaatida ham o‘z aksini topdi. Jumladan, mazkur murojaatda hojilarimiz yurtga qaytgach, “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni bir ovozdan ilgari surib, Uchinchi Renessans yaratuvchilarini tarbiyalashda Prezidentimizga ko‘makchi bo‘lamiz, deb va’da berdi.

Shuningdek, Vatanimiz taraqqiyotiga xolis xizmat qilish, mahallalarda tinchlik va birdamlikni mustahkamlash, tinchlik-osoyishtalikning qadriga yetish, xalqimizni ma’nan yuksaltirish, jamiyatdagi islohotlarga daxldorlik hissini oshirish kabilarni targ‘ib etish borasida faol bo‘lishni aytib o‘tdi.

O‘z navbatida, hojilarimiz kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish, to‘ylar, oilaviy tadbirlar va marosimlarda me’yorga amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish, mahallalardagi notinch oilalar, shu jumladan, tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlarini olib borish, hududlardagi maktablarning ta’mirga muhtoj qismini joriy ta’mirlash ishlariga ko‘maklashish, xayriya, mehr-muruvvat va yordam ko‘rsatish ishlarini ko‘paytirish kabi tashabbuslarni qat’iy amalga oshirishga ahd qildi.

Aziz yurtdoshlar! Shubhasiz, ushbu shukuhli kunlar tom ma’noda barchamiz uchun katta bayram, xursandchilik onlaridir. Mo‘tabar manbalarda saodatli damlarni shodu xurramlik bilan o‘tkazish bo‘yicha ko‘p tavsiyalar kelgan. Ulamolarimiz: “Hayit kunlari shodlikni izhor qilish dinning shiorlaridan”, deyishadi. Demak, Qurbon hayiti kunlarida quvonchimizni, saxovatimizni har qachongidan ko‘ra ko‘proq namoyon qilishimiz lozim. Ayniqsa, kam ta’minlangan, ijtimoiy himoyaga muhtoj insonlarga yordam ko‘rsatishga shoshilishimiz lozim.

Ushbu fazilatli kunlarda muborak manzillarda turib, ona Vatanimizga tinchlik-osoyishtalik, xalqimizga yanada farovon hayot, farzandlarimizga baxtu saodat so‘rab, duolar qilmoqdamiz!

Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin!

Shayx Nuriddin XOLIQNAZAR,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy

 

Maqolalar