Аввалроқ, мамлакатимиз қатор ташкилот ва идоралар билан ҳамкорликда “Ҳадиси шариф билимдони” мусобақаси жорий йилнинг майиюнь ойларида ўтказилиши ҳақида хабар берган эдик.

Ушбу мусобақанинг ташкил этиш ва ўтказиш юзасидан қуйидаги қўшимча маълумотларни эълон қиламиз:

1. “Ҳадиси шариф билимдони” мусобақасининг биринчи шарти Имом Бухорий ва Имом Термизийнинг ҳаёти ва илмий фаолиятини ёритиб бериш.

Мусобақанинг биринчи шартида икки буюк имомлар – Имом Бухорий ва Имом Термизийнинг ҳаёти ва илмий фаолиятига оид битта савол берилади. Мазкур муҳаддислар ҳаёти ва ижоди ҳақида маълумотлар кўплигини инобатга олиб, иштирокчиларга қулайлик яратиш ҳамда баҳолаш тизимида  шаффофликни таъминлаш мақсадида қуйидаги адабиётлардан фойдаланилди:

1. Муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларининг “Имом Ал-Бухорий баракоти” китоби;
2. Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг “Ҳадис ва ҳаёт” туркумли китобининг 1-жузи;
3. “Олтин силсила” (Таржимонлар жамоаси) туркумининг 1-жузи;
4. “Сунани Термизий” (Таржимон, шарҳ ва изоҳлар муаллифи: Мирзо Кенжабек) асарининг 1-жилди;
5. Имом Абу Исо Муҳаммад Термизий. Мусанниф: Жалолиддин Ҳамроқулов.
6. “Ҳадиси шариф билимдони” мусобақасинингиккинчи шарти берилган ҳадисни шарҳлаб бериш (ҳадисни таржима қилиш ва ундан олинадиган фойдаларни баён қилиш).

Маълумки, мусобақа учун Имом Бухорий раҳимаҳуллоҳнинг “Ал-Адаб ал-муфрад” китобидан одоб-ахлоққа доир икки юзта ҳадис танлаб олиниб, уларни Ёшлар Иттифоқи ташкилотининг жойлардаги вакилликларига ҳамда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги таълим муассасалари ва жойлардаги вакилликларига етказилган.

Иккинчи шартда мазкур икки юзта ҳадислардан бири танлаб олиниб, билетда ҳадиси шарифнинг араб тилидаги матни тўлиқ берилади. Иштирокчидан шартга кўра, таржима қилиб, сўнг ундан олинадиган фойдалар, тушуниладиган мазмунларни шарҳлаб, ўзи англаган маъноларни тушунтириб бериши талаб этилади.

Эслатма:

Бу шартда ҳадисларни чуқур шарҳлаш талаб этилади. Тақдим этилган ҳадисларга берилган қисқача изоҳларнинг ўзи билан кифоялаништўлиқ жавоб ҳисобланмайди. Шунинг учун берилган икки юзта ҳадиснинг батафсил шарҳларини ўқиб, ўрганиб бориш тавсия этилади. “Ал-Адаб ал-муфрад”нинг араб тилидаги шарҳлари ва Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг қаламига мансуб “Одоблар хазинаси” китобидан ҳам мазкур ҳадисларга берилган чуқур шарҳларни ўқиб бориш мақсадга мувофиқ ҳисобланади.

3. “Ҳадиси шариф билимдони” мусобақасинингучинчи шарти ҳадисни араб тилидаги матнини саҳобий билан ёддан айтиб бериш.

Билетда танлаб олинган ҳадислардан бештасининг бошланиш қисми араб тилида берилади. Иштирокчидан уларни давом эттириб, таржима қилиб бериши талаб этилади.

Билетнинг намунавий шакли қуйидагича:

1. Имом Бухорийнинг Бухоро ҳамда турли шаҳарлардаги устоз ва шогирдларини баён қилинг.
2. Қуйидаги ҳадиси шарифни ифодали ўқиб, таржима қилинг ва ундан олинадиган фойдаларни батафсил шарҳлаб беринг.

عَنْ أَبِي مُرَّةَ مَوْلَى عَقِيلٍ ، أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ رضي الله عنه كَانَ يَسْتَخْلِفُهُ مَرْوَانُ ، وَكَانَ يَكُونُ بِذِي الْحُلَيْفَةِ ، فَكَانَتْ أُمُّهُ فِي بَيْتٍ وَهُوَ فِي آخَرَ . قَالَ : فَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَخْرُجَ وَقَفَ عَلَى بَابِهَا فَقَالَ : السَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا أُمَّتَاهُ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ ، فَتَقُولُ : وَعَلَيْكَ السَّلاَمُ يَا بُنَيَّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ ، فَيَقُولُ : رَحِمَكِ اللَّهُ كَمَا رَبَّيْتِنِي صَغِيرًا ، فَتَقُولُ : رَحِمَكَ اللَّهُ كَمَا بَرَرْتَنِي كَبِيرًا ، ثُمَّ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَدْخُلَ صَنَعَ مِثْلَهُ

3. Қуйидаги ҳадиси шарифларни давом эттиринг. 

. عن أُسَيْد بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُبَيْدٍ ، عَنْ أَبِيهِ ، أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا أُسَيْدٍ يُحَدِّثُ...

. عَنْ مُوسَى بْنِ عَلِيٍّ ، عَنْ أَبِيهِ رضي الله عنه ، أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ لِسُرَاقَةَ بْنِ جُعْشُمٍ :...

. عَنْ عِكْرِمَةَ بْنُ عَمَّارٍ قَالَ : حَدَّثَنَا عَلْقَمَةُ بْنُ بَجَالَةَ بْنِ زَيْدٍ قَالَ : سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ : وَلاَ يَبْدَأُ...

. عَنْ أَنَسٍ رضي الله عنه قَالَ : خَدَمْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم عَشْرَ سِنِينَ...

. عَنْ يَعْلَى بْنِ مُرَّةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّهُ قَالَ : خَرَجْنَا مَعَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم ، وَدُعِينَا...

“ҲАДИСИ ШАРИФ БИЛИМДОНИ” РЕСПУБЛИКА ТАНЛОВИ ШАРТЛАРИ БЎЙИЧА БАҲОЛАШ МЕЗОНИ

         Мусобақа умумий 100 баллик тизимда баҳоланади.

1. Имом Бухорий ва Имом Термизийнинг ҳаёти ва илмий фаолиятини ёритиб бериш – 20 балл
2. Берилган ҳадисни шарҳлаб бериш (ҳадиси шарифни ифодали ўқиб, таржима қилиш ва ундан олинадиган фойдаларни баён қилиш) – 30 балл
3. Ҳадиси шарифни араб тилидаги матнини саҳобийнинг исми билан ёддан айтиб бериш – 50 балл

Изоҳ: Иштирокчи ҳадиси шариф матнини айтишда хатога йўл қўйса, 3балл,  саҳобийларнинг исмини айтишда хато қилса, умумий баллдан 1балл йўқотади.

“Ҳадиси шариф билимдони” танловида баҳолаш мезонлари қандай?

Аввалроқ, мамлакатимиз қатор ташкилот ва идоралар билан ҳамкорликда “Ҳадиси шариф билимдони” мусобақаси жорий йилнинг май июнь ойларида ўтказилиши ҳақида хабар берган эдик.

Ушбу мусобақанинг ташкил этиш ва ўтказиш ҳамда шартлари юзасидан қўшимча маълумотларни ҳам эълон қилган эдик.

Қуйида мусобақа шартларида иштирок этган иштирокчиларни баҳолаш мезонлари билан танишинг:

Мусобақа умумий 100 баллик тизимда баҳоланади.

1. Имом Бухорий ва Имом Термизийнинг ҳаёти ва илмий фаолиятини ёритиб бериш – 20 балл
2. Берилган ҳадисни шарҳлаб бериш (ҳадиси шарифни ифодали ўқиб, таржима қилиш ва ундан олинадиган фойдаларни баён қилиш) – 30 балл
3. Ҳадиси шарифни араб тилидаги матнини саҳобийнинг исми билан ёддан айтиб бериш – 50 балл

Изоҳ: Иштирокчи ҳадиси шариф матнини айтишда хатога йўл қўйса, 3балл,  саҳобийларнинг исмини айтишда хато қилса, умумий баллдан 1балл йўқотади.

ЎМИ Матбуот хизмати

“Ҳадиси шариф билимдони” Республика танловини ташкил этиш бўича Ишчи гуруҳи

ЎМИ Матбуот хизмати

АҚШ тарихида илк бор 850 та дўконлар тармоғига эга бўлган “Party City” савдо тармоғи Рамазон ойи муносабати билан ўз харидорларига махсус совғалар ва безаклар сотишни йўлга қўяди. Бу ҳақда "islamosfera.ru" нашри хабар берди.

Бу сингари акция америкалик мусулмонларни қувонтиргани маълум қилинган. Шимолий Америкада яшовши 9 миллиондан ортиқ мусулмонларнинг сотиб олиш қобилиятининг 100 миллиард доллардан ортиқлиги сабаб компания йирик лойиҳага қўл урган.

Байрамда дўкон пештахталарида идиш-товоқ, баннерлар, ёпишқоқ қоғоз ҳамда масжид, юлдузлар ва ярим ой акс этган ҳаво шарларидан иборат бўлган совғалар сотувга чиқарилади.

ЎМИ Матбуот хизмати

Кеча, 25 апрель куни Қозоғистон мусулмонлари идорасининг раиси, Бош муфти Серикбай ҳожи Ўраз ташаббуси билан Олмаота Марказий масжидида Қуръон ҳофизлари ўртасида VII Республика танлови бошланди. Бу ҳақда ҚМИ матбуот хизмати хабар тарқатди.

Ушбу мусобақада Қозоғистоннинг 17 ҳудудидан келган 63 қори ва қориялар «Тўлиқ ҳифз», «20 жуз», «10 жуз» ва «Тиловат» йўналиши бўйича мусобақалашадилар.

Мусобақанинг мутлақ ғолибига енгил автомобил топширилиши кўзда тутилган. Қолган ғолиб ва совриндорларга пул мукофоти берилиши маълум қилинди.

Танлов ғолибларини тантанали тақдирлаш маросими «Алатау» мажмуасида бугун (26 апрель куни) бўлиб ўтиши режалаштирилган.

ЎМИ Матбуот хизмати

Покистоннинг Лаҳор шаҳрида жойлашган Лолливуд номи билан машҳур бўлган киносаноат маркази шиддат билан ривожланиб бормоқда.

Бу ерда суратга олинаётган турли жанрдаги фильм ва сериаллар томошабинлар кўнглидан жой олмоқда. Бироқ бу ҳолат салбий оқибатлар ва зиддиятли вазиятлар келтириб чиқармоқда. Мутахассисларнинг фикрига кўра, мазкур сериалларда тарғиб этилаётган баъзи иллатлар аҳолининг ҳаёт тарзи ва айниқса ёш, ўсиб келаётган авлоднинг одоб-аҳлоқига салбий таъсир этмоқда. Бунинг олди олинмаса, жамият ва бутун мамлакат улкан фалокатга юз тутиши эҳтимолига мутасаддиларни эътиборини қаратишга уринаётган фаоллар сериаллардаги мадҳ этилаётган куйидаги ҳолатларни мисол қилиб келтирмоқда:
1. Покистон киносида “талоқ” сўзининг ҳаддан зиёд лафз этилиши. Киноқаҳрамонларнинг ғазаб устида ушбу сўзни айтиб, аёлининг рухсатини беришини эркак томошабинлар табиий ҳол деб қабул қилиб, “талоқ” сўзини суистеъмол қлилишлар ҳолатларини кўпайиши. Кинони оддий одамлар онгига таъсир қилиш кучини инобатга олиб, мутахассислар ушбу сўз ишлатилишини тақиқлашни таклиф этишмоқда.
2. Фильмлардаги эркакларнинг шилқимлиги ва аёлларнинг номусига тегиш ҳолатларини “ҳақиқий эркак ва қаҳрамонга хос” ишдир дея тарғиб этилиши шундоқ ҳам Покистон жамиятидаги мазкур жиноятлар ортиб бораётганига ўз ҳиссасини қўшмоқда.
3. Жамият оғир хасталикка чалинган болаларнинг муаммоларига лоқайдлик ва эътиборсизлик билан қараши.
4. Фоҳишаликни тарғиб этилиши.
Бу мавзу қайта-қайта кўтарилиб чиқилаётганига қарамай, одамлар назарида ўз танасини сотиш оддий ҳолатдек қабул қилинмоқда.
5. Фолбинлик. Салбий қаҳрамонларнинг асосий қуролига айланган фолбинлик ва сеҳр ҳамда Шаръан ширк ҳисобланадиган туморларнинг тақиқланиши.
6. Оилавий саҳналар акс этган лавҳаларда аёллар, айниқса қайнона ва келин турли ҳийла ва ғийбат, ҳасад ва фитналар орқали бошқаларнинг ҳаётига аралашиб, вайрон этиши томошабинларнинг нафратига сабаб бўлмоқда. Кинодаги аёлни оддий одамлар ёвуз бир маҳлуқ дея қабул қилиб, реал ҳаётдаги ҳотин-қизларга ҳам шу тарзда муносабатда бўлмоқда.
Шу йўсинда, Покистон оммавий ахборот воситалари мамлакат ҳукумати ва жамоатчиликни “Овертон ойнаси” тушунчасига эътибор қаратишга ундамоқда. Унга кўра, жамият устуни саналган оилани бузиш мақсадида кино ва сериаллар орқали ҳалокатли ғоялар сингдирилиши назарда тутилган. Бу хатти-ҳаракатлар шу даражада моҳирона ва кўзга ташланмайдиган тарзда амалга ошириладики, одамлар уни ўз вақтида илғаб олишлари мушкулдир.

ЎМИ Матбуот хизмати