Индонезиянинг машҳур «INDOZONE» ахборот порталида "Самарқанд – Ўзбекистонда ислом шон-шуҳратининг шоҳиди, шунингдек, Имом Бухорийнинг мангу оромгоҳи" номли мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» ахборот агентлиги.

Гап Самарқанд шаҳри ва унинг тарихий диққатга сазовор жойлари – Регистон майдони ва Шоҳи-Зинда мажмуаси ҳақида бормоқда.

Самарқанд сафари чоғида Имом Бухорий мажмуасидаги зиёратни ўтказиб юбормаслик лозимлиги алоҳида таъкидланади.

"Имом Бухорий ҳижрий 194 йилнинг 13 шаввол куни ёки 810 йилннгн 21 июль куни Ўзбекистоннинг Бухоро шаҳрида туғилган", - дейилади мақолада. - Самарқанд шаҳрида жойлашган Имом Бухорий мажмуаси бугунги кунда дунё мусулмонлари жамоаси учун энг машҳур сайёҳлик масканларидан бири ҳисобланади. Шу билан бирга, Имом Бухорий мақбарасини мусулмон сайёҳлардан ташқари, турли мамлакатлардан келган мусулмон бўлмаган сайёҳлар ҳам зиёрат қилишади".

Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан ҳадислар тўпловчи Имом Бухорий ўзининг "Саҳиҳ Бухорий" деб номланувчи "Ал-Жомий ас-Саҳиҳ" номли монументал асарида 7275 тача ҳадис ёзди, - деб таъкидлайди «INDOZONE».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ҳалиям фитна қилишдан тўхтамадингларми? Аллоҳга осий бўлишдан хали ҳам тўхтамадингларми?! Наҳотки сизлар ҳалиҳам тўнтарамиз, революция қиламиз деб ҳаракат қилиб, ўзларингча тўпланиб юрипсизлар. Қачонгача ўзларингни алдаб юрасизлар. Одамларни фикрини ўзларингга жалб қилмоқчисизлар. Лекин бариси бефойда эканини тушуниб етмаяпсизлар. Сизлар бариларингиз фитначисизлар. Сизлар худди Усмон разияллоҳу анҳуни тушунмасдан у кишини шаҳид бўлишига сабабчи бўлган тўртта жоҳил, ақидапарастсизлар. Яна Аллоҳ таоло: «Ва сизлардан фақат зулм қилганларнинг ўзигагина етмайдиган фитнадан сақланинг. Ва билинки, албатта, Аллоҳнинг иқоби шиддатлидир», деган.Ушбу ояти каримадаги «фитна» сўзи бошқа оятлардаги каби синов ва бало маъноларини англатади. Қайси бир жамоада золимлар зулм қилганда бошқалар қараб турса, ҳамма–зулм қилганлар ҳам, қараб турганлар ҳам баробар балога гирифтор бўладилар.«Зулм» деганда бир шахснинг иккинчи шахсга тажовуз қилишигина англанмайди, балки бу сўзнинг маъно қамрови кенг бўлиб, ҳамма ноҳақликлар, гуноҳлар унинг ичига киради. Хусусан, динни тарк этиш, Аллоҳнинг амрига юрмаслик, давлатда адолат ўрнатаман деб турли кризисларни пайдо бўлишига сабаб бўлиш, нормал ҳолатда давом этаётган турмушни бузиб ағдар-тўнтар қилиш, одамларнинг илм олишига халақит бериб фикрини чалҳитиш катта зулм ҳисобланади. Қайси бир жамиятда ана шундоқ зулмлар содир этилса, ўша жамиятнинг барча аъзолари; зулм ишларни қилганларию, уларга бефарқ қараб турганлари биргаликда фитнага-оммавий бало-офатга гирифтор бўладилар. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло Ўзига иймон келтирган бандаларини бундан огоҳлантириб, ушбу хитобни қилмоқда:
«Ва сизлардан фақат зулм қилганларнинг ўзигагина етмайдиган фитнадан сақланинг».Яна, эй зулм қилаётганлар:«...билгинки, албатта, Аллоҳнинг иқоби шиддатлидир».Зайнаб бинти Жаҳш разияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи ва салам уйқудан юзлари қизарган ҳолда уйғониб: «Лаа илаҳа иллаллоҳу. Батаҳқиқ, яқинлашган ёмонликдан арабларнинг ҳолига вой бўлсин! Бугун Яъжуж ва Маъжужнинг тўғонидан манабунча очилди», дедилар.
Суфён қўлини букиб тўқсон ёки юзни кўрсатди. «Ичимизда солиҳлар туриб ҳалок бўламизми?» дейилди. Ҳа! Қачон фисқи фужур кўпайса», дедилар». Тўртовлари ривоят қилган.
Шарҳ: Кишилар ичида фисқи фасод кенг тарқалса Аллоҳ таоло. уларни агар ичларида аҳли солиҳ кишилар бўлса ҳам ҳалокатга дучор қилар экан. Сизларга мурожаат қиламан. Кўпчилик бўлиб фисқи фасодга қарши туриш лозим. Ўз ватанига хиёнат қилганларга, қарши илм билан, агар илм билан бўлмаса фикр билан қарши туриб курашиш керак.

Манбалар асосида Жамалов Нуруллоҳон тайёрлади

Ҳақ таоло Ўзининг сўнгги пайғамбари Муҳаммад алайҳиссаломга биринчи нозил қилган ваҳийси, Қуръони каримнинг энг аввалги оятларидаёқ бутун инсониятни ўқиш, илм олиш ва ёзишга буюриб: «Ўқинг (Эй Муҳаммад! Бутун борлиқни) яратган зот бўлмиш Раббингиз исми билан! (У) инсонни лахта қондан яратди. Ўқинг! Раббингиз эса карамлидир. У инсонга қалам билан (ёзишни ҳам) ўргатди. У инсонга билмаган нарсаларини билдирди», деган (Алақ сураси, 1-5-оятлар).

Бугун юртимизда илму маърифат равнақи йўлида улкан ишлар амалга оширилаётгани ҳам мана шу оятларга ҳамоҳанг тарзда Аллоҳнинг амрига итоаткорликдир. Айниқса, таълимни ривожлантиришга берилаётган эътибору ғамхўрлик бу ишларнинг энг хайрлиси ва савоблиси бўлмоқда.

Муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази фаолиятининг йўлга қўйилиши ислом маърифатини кенг ёйиш, буюк аждодларимизнинг бой меросини, авваламбор, халқимизга, Қолаверса, дунё ҳамжамиятига етказиш ва ёш авлодни улуғ алломалар асарларида акс этган эзгу таълимотлар руҳида тарбиялашда муҳим аҳамият касб этмоқда.

Ушбу муассасага мамлакатимизнинг ислом маданиятида тутган ўрнини, буюк алломаларимизнинг жаҳон тамаддунига қўшган ҳиссасини кўрсатиб беришга қаратилган илмий тадқиқотлар олиб бориш, бугунги глобаллашув даврида юртимизда ислом динининг ҳақиқий мақомини жамоатчиликка тушунтириш ҳамда тарғиб қилиш вазифалари юклатилган.

Айни кунда марказда илмий изланишлар олиб борилаётгани, аждодларимизнинг асарлари тадқиқ қилиниб, таржималар амалга оширилаётгани Ўзбекистонда Учинчи Ренессансга мустаҳкам пойдевор қўйилаётганидан даракдир.

2018 йил 15 июнь Рамазон ҳайити куни Президентимиз Ислом цивилизацияси маркази Пойдеворига тамал тоши қўйиб, ушбу Илм-маърифат масканининг ички ва ташқи кўриниши, безатилиши ҳақида долзарб фикр-мулоҳазаларини билдириб, заминимиз асрлар давомида жаҳон цивилизациясининг ажралмас қисми, ислом маданияти марказларидан бири бўлиб келганини акс эттирадиган яхлит мажмуага айлантириш бўйича зарур топшириқлар берган эди. Ўтган давр мобайнида амалга оширилган барча саъй-ҳаракатлар ана шундай эзгу мақсадларни рўёбга чиқаришга сафарбар этилмоқда.

Президентимиз Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази биноси қурилиш жараёнлари билан танишиш учун бир неча бор ташриф буюриб, бунёдкорлик ишларини доимий кузатиб келмоқда.

Жорий йилнинг 8 апрель куни муборак Paмазон кунларида давлатимиз раҳбари ушбу марказга яна бир бор келиб, мажмуани кўркам ва сифатли қилиб қуриш билан бирга, унинг мазмунига алоҳида эътибор қаратиш зарурлигини таъкидлади. Шунингдек, Ислом цивилизацияси маркази халқимизнинг маънавий қудрати қай даражада эканини кўрсатиши кераклигини ҳам қайд этди.
Дарҳақиқат, Ислом цивилизацияси маркази уч қаватли, маҳобатли, қадимий обидаларимиз шаклида барпо этилаётгани, бу иш қарийб тўрт йилдирки, кенг кўламда давом этаётгани унинг нақадар улкан лойиҳа эканидан далолатдир. Мажмуанинг яқин йиллардан иш бошлаши халқимиз учун ҳам, бошқа мусулмон ўлкалар учун ҳам улкан воқеага айланиши, шубҳасиз. Зеро, бу бунёдкорликлар замирида илму маърифат тарқатишдек эзгу ниятлар мужассамдир.

Иншааллоҳ, тез кунларда муҳташам марказнинг очилишини кўриш барчамизга насиб этсин, омин.

Нуриддин ХОЛИҚНАЗАРОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Бугун, 16 апрель куни фазилатли шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф роҳимаҳуллоҳнинг ибратли ҳаёт йўли ҳақида ҳикоя қилувчи «Исломга бағишланган умр» номли ҳужжатли фильмнинг тарғибот тадбири бўлиб ўтди. Бу ҳақда islom.uz сайти батафсил хабар берди.

Тарғибот тадбирига юртимизнинг таниқли уламолари, жумладан, Исҳоқжон домла Бегматов, Муҳаммад Шокир домла Умарали, Исмоилжон домла Муҳаммад Содиқ, Аброр Мухтор Алий домла, Ҳасанхон Яҳё Абдулмажид, Муҳаммад Одил Ҳамид, спорт шарҳловчиси Хайрулла Ҳамидов, Qur’on ТV илмий-маърифий онлайн телеканали бадиий раҳбари Жамшид Назаров, «Najot ta’lim» ўқув маркази раҳбари Темур Адҳамов, медиа оламидаги таниқли блогерлар, мухлислар, шогирдлар ташриф буюрдилар.

Тадбир анъанага мувофиқ Қуръони Карим тиловати билан бошланиб, устозлар томонидан дуолар қилинди.

Сўнгра анжуманни очиб бериш учун мезбон сифатида Исмоил домла Муҳаммад Содиқ сўзга чиқдилар ва ташриф буюрган барча меҳмонларга ташаккур изҳор этдилар.

Кейин устоз Исҳоқжон домла сўзга чиқиб, ушбу ҳужжатли фильмни кенгроқ оммага тарғиб қилиш, интернет оламини юртимиз уламоларининг диний-маърифий аудио, видео, матн кўринишидаги маълумотлари билан янада бойитиш, бу йўлда хизмат қилиш, зеро, ёшларимизни турли оқимлар таъсирига тушиб қолишдан сақлашда ушбу хизмат жуда катта аҳамиятга эга эканини таъкидлаб ўтдилар.

Суҳбатдан сўнг «Исломга бағишланган умр» номли ҳужжатли фильмнинг тасвирга олиш жараёнлари акс этган «фильм ҳақида фильм» катта экранда тақдим этилди. Ушбу видеолавҳада ижодий гуруҳнинг уюштирган сафарлари, тайёрланиш жараёнидаги чеккан заҳматлари, шайх ҳазратларининг оила аъзоларидан олинган тавсия маслаҳатларини кўриш мумкин.

Сўнгра фильм режиссёрларидан Абдулҳай Жамшид сўзга чиқиб ўзининг ҳужжатли фильмнинг бошланиш жараёни ҳақидаги хотираларини йиғилганларга сўзлаб берди. У ўз нутқида ҳаяжонланиб шундай деди: «Фильмни суратга олишга киришишдан олдин Исмоил домла ва Фозил ака билан учрашдик ва фильм ҳақида маслаҳатлашдик. Ижодий жамоани йиғиш масъулияти менга топширилди. Ўша пайтда бу ишга биз муносибмикинмиз дея Аллоҳ таолога кўп дуолар қилдик. Ҳазратнинг китобларини ўқиб, ҳазрат Аллоҳ таолога қандай боғланган бўлсалар, биз ҳам шундай боғланайлик дедик. Бир куни тушимга ҳазрат кирдилар ва ижодий жамоа аъзоларининг номини бирма-бир айтиб чақирдилар».

Сўнгра Аброр Мухтор Алий домла нутқ қилдилар. У киши ўз сўзларида жумладан, ҳазратнинг оила аъзолари, айниқса жуфти ҳалолларининг ўрни беқиёс эканини таъкидлаб, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга илк ваҳий нозил бўлганда Хадийжа онамиз розияллоҳу анҳо тасалли бериб, далда бўлганларини ёдга олдилар. Худди шу ҳолат шайх ҳазратнинг ҳаётларида ҳам рўй берганини алоҳида урғу бердилар. Шунингдек, кино ижодкорларига «Саҳна ортидаги қаҳрамонлар» йўналишида ҳам фильм суратга олишни тавсия қилдилар.

Тадбир давомида блогер Икром Шариф фильм борасидаги фикрларини билдириб, фильмни кенг миқёсда тарғиб этиш кераклигига тўхталиб ўтди.

Сўнгра тадбирда фильм ижодкорлари саҳнага таклиф этилиб, уларга ташаккурнома ва эсдалик совғалар тақдим этилди.

2 соату 35 дақиқа давом этган тадбирда йиғилган барча меҳмонларнинг қалблари жунбушга келиб, кўзларига ёш олиб, илиқ таассуротлар билан ўтирдилар. Тадбирга ташриф буюрган азиз меҳмонларга безакли қутида «Исломга бағишланган умр» ҳужжатли фильмининг асл нусхаси жойланган диск тарқатилди.

Тадбир якунида дунё тан олган бир қатор уламоларнинг ҳазрат ҳақидаги эътирофлари акс этган видеолавҳа намойиш этилди.

Кўпчилик кино ижодкорлари «Исломга бағишланган умр» ҳужжатли фильмининг ижодий жамоасига чин юракдан ҳавас қилаётганларини эътироф этдилар.

Бизларни шайх ҳазралари билан замондош ва алломанинг илмий меросини давом эттирувчилар қилиб қўйган Аллоҳ таолога ҳамду санолар айтамиз ва ҳазратнинг хизматларига улкан ажрлар ато қилишини Роббимиздан сўраб, умид қилиб қоламиз.

Тадбирни қуйидаги ҳавола орқали томоша қилишингиз мумкин:

Ушбу ҳаволалар орқали эса «Исломга бағишланган умр» ҳужжатли фильмининг тўлиқ шаклини томоша қилишингиз мумкин: 1-қисм      2-қисм

Хоразм вилояти бош имом-хатиби Хайруллоҳ

домла АБДУЛЛАЕВ билан суҳбат

Ассалому алайкум, домла! Дуолар ижобат бўладиган, гуноҳлар кечи­ри­ладиган, мақому даражалар кў­тари­ладиган, чексиз савоблар ёзиладиган, файзу баракасининг чеки йўқ, мўминни хурсанд қиладиган, мағфират ойи – моҳи Ра­мазон барчамизга муборак келсин! Бу галги суҳбатни ойлар султо­нининг фазилатлари ҳақида қилсак...

– Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳ! Имом Абул Фараж ибн Жавзий раҳимаҳуллоҳ айтади: “Ўн икки ойининг мисоли Яқуб алайҳиссаломнинг ўн икки ўғлига ўхшайди. Юсуф алайҳиссалом ўн икки ўғил ичида отасига энг суюкли бўлгани каби Рамазон ҳам ойлар ичида Аллоҳ таолога энг суюкли ойдир. Аллоҳ таоло Юсуф алайҳиссаломнинг дуоси туфайли унинг ўн бир акасини кечириб юборганидек, сизнинг Рамазондаги дуоларингиз сабабидан ўн бир ойдаги гуноҳларингизни мағфират қилиб юборади”.

Рўза инсонни покликка ундайди, қалбини турли ғуборлардан тозалайди. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “Эй имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз. Саноқли кунларда. Бас, сизлардан кимки бемор ёки сафарда бўлса, саноғи бошқа кунлардандир. Мадори етмайдиганлар зиммасида бир мискин кимсанинг (бир кунлик) таоми фидядир. Кимки ихтиёрий равишда зиёда хайр қилса (лозим бўлганидан ортиқ фидя берса), ўзига яхши” (Бақара сураси, 183–184-оятлар).

Баро ибн Озиб розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Қайс ибн Сирма рў­задор эди. Ифтор бўлганда хотинидан “овқат борми?” деб сўради. Хотини: “Йўқ. Лекин таом келтираман”, деб чиқиб кетди. У эса ухлаб қолди. Эртаси куни иш­да ҳолсизланиб ҳушидан кетди. Бу гап Пай­ғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламга бил­дирилди. Сўнг: “...тонггача, яъни оқ ипнинг қора ипдан (тонгнинг тундан) ажраладиган вақтигача еб-ичаверин­гиз” ояти нозил бўлди. Шунингдек: “...рўза кечасида хотинларингиз билан қовушиш ҳалол қилинди” (Бақара сураси, 187-) ояти нозил бўлди» (Имом Бухорий, Имом Абу Довуд ва Имом Насоий ривояти).

Аллоҳ таоло бандалари учун енгил ва фойдали йўлни очиб берган. Яъни бу умматнинг рўзасининг савоби улуғ, амали енгил қилинган.

– Инсон хатокордир. Билиб-билмай гуноҳга қўл уради. Шайтон ва нафсининг қутқусига учади. Ҳаёти давомида турли қийинчилик, хато ва йўлдан озишларга учрайди. Рўза тутиш билан эса ҳам руҳий, ҳам жисмий тозаришни ҳис қилади.

– Шу ўринда бир кишининг эътирофини келтириб ўтайлик: «Рўзанинг фойдаси жуда кўп экан. Буни ўз тажрибамда ҳис қилдим. Ибодат, тақво, соғлик, ҳатто одамлар билан бўладиган муомалада ҳам жуда манфаатли экан. Илгари иш битириш учун деб, ёлғон-яшиқни гапираверардим. Ихлос билан рўза тутган одам ёлғон гапиришга ботинолмай қолар экан. Ёлғон гапирмай қўйдим. Иш битириш пайти келганда “рўза оғиз билан ёлғон гапираманми?” деб тилимни тийдим».

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ким Рамазон рўзасини имон ила савоб умидида тутса, унинг ўтган гуноҳлари мағфират қилинур”, дедилар» (Бешовлари ривоят қилишган).

Банданинг ўтгану қолган гуноҳлари мағфират қилиниши Аллоҳнинг улуғ марҳаматидир. Бу марҳаматга банда Рама­зон рўзасини тутиб, эришиши мумкин. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам яна бундай марҳамат қилганлар: “Бу ойнинг аввали раҳмат, ўртаси мағфират, охири эса дўзахдан нажотдир”.

Рўзадорлик мақомида оддий амал ҳам ибодатга айланади.

Аллоҳ таоло Бақара сурасининг 185-ояти­да очиқ-ойдин баён қилган: “Ра­мазон ойи – одамлар учун ҳидоят (манбаи) ва тўғри йўл ҳамда ажрим этувчи ҳужжатлардан иборат Қуръон нозил қилинган ойдир. Бас, сизлардан ким бу ойда (ўз яшаш жойида) ҳозир бўлса, рўзасини тутсин. Кимки бемор ёки сафарда бўлса, (тута олмаган кунлари­нинг) саноғи бошқа кунлардандир. Аллоҳ сизларга енгилликни истайди, оғирликни хоҳламайди. Бу – ҳисобни тўлдиришингиз ҳамда ҳидоятга бошлагани учун Аллоҳга такбир (ҳамду сано) айтишингиз ва шукр қилишингиз учундир”. Кўриниб турибдики, бу ойнинг ҳар дақиқаси ғанимат, инсонга бир фурсатдир. Демак, истиғфору тасбеҳларни кўп айтиб, номаи аъмолимизни ажр билан бе­зайлик. Шукронамизни зиёда қилайлик.

Рамазонда садақа ва хайр-эҳсонларнинг савоби янада ортади. Расулуллоҳ соллал­лоҳу алайҳи ва саллам бу ойда ҳар доимгидан кўпроқ саховат қилганлар. Мусул­монлар закотини шу ойда адо этишга одатланишган. Яна бу ойда банда олий фазилатлардан бўлмиш сабрни ўрганади. Нафсининг ҳар хил истакларига сабр қилади. Бу ойни “сабр ойи” ҳам деб атайдилар. Санайверсак, адоғи йўқ. Шу боис узрсиз ҳолда рўза тутмасликдан қайтарилдик. Бундан фақат ва фақат банда фойда кўради.

– Овқат жасадга озуқа бўлгани каби рўза ҳам руҳга озуқадир. Таомнинг жисмга фойдалари ҳақида биламиз. Рўза, яъни очликнинг жисм ва руҳ­га фойдалари ҳақида ҳам эслатиб ўтсангиз...

– Меъёрида очлик билан даволашнинг жисмга фойдаси бугунги табобатда маълум. Очлик қалбдаги иллат ва ғуборларни, мутакаббирлик ва манманликни кетказади. Аллоҳнинг балоси ва азоби қаттиқ бўлишини эсга туширади, гуноҳ ишларга мойил бўлишнинг олдини олади. Уйқуни камайтириб, бедор бўлишга чорлайди. Давомли ибодат ва шукрга ўргатади.

Доим маишатда юрган тўқ одам ҳаётда озгина қийинчиликка йўлиқса, қаттиқ тал­васага тушиб, ўзини йўқотиб қўяди ва уни енгиб ўтишга иродаси етмай қолиши мумкин. Рўза инсонни сабрга, синовдан ўтишга, бир сўз билан айтганда, бандачиликка ўргатади. .

Ҳишом ибн Ҳассон Ҳасандан ривоят қи­лади: «Юсуф алайҳиссаломга: “Ер хазиналари қўлингизда бўла туриб оч қоласиз-а?” дейишди. У зот: “Қорнимни тўқ тутсам, очларни унутиб қўяман деб қўрқаман”, дедилар».

Ҳар бир ибодатнинг зоҳири ва ботини, пўсти ва мағзи борлиги маълум. Рўзанинг зоҳири, яъни пўсти бу – емаслик, ичмаслик ва нафсоний, жисмоний эҳтиёжлардан тийилиб туриш. Мағзи эса қулоқ, кўз, тил, қўл, оёқ ва бошқа аъзоларни гуноҳлардан тийишдир. Айни Аллоҳнинг раҳмати жўш уриб турган дамларда Ўзидан ўтиниб тавфиқ, мағфират, икки олам саодатини сўраб қолайлик. Умр эса ғаниматдир.

Абдулатиф АБДУЛЛАЕВ

суҳбатлашди.

“Ҳидоят” журнали 3-сон