muslim.uz

muslim.uz

Понедельник, 03 Апрель 2023 00:00

Мазҳабга эргашиш тўғрисида

Уламолар мазҳабларга эргашиш Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қуйидаги ҳадисига амал қилишдир, деб таъкидлайдилар: “Агар ихтилофни кўрсангиз, ўзингизга кўпчилик томонини лозим тутинг” (Имом Можа, 3950-ҳадис).

Мазҳаблардаги битта масалага нисбатан турлича ёндошишлик ислом шариатида мусулмонлар учун кенг имкониятлар мавжудлигидан далолат беради. Мазҳабларда у ёки бу масала ислом аҳкомлари, муайян жамият, халқ ёки миллатнинг урф-одатлари, қадриятлари ҳамда ижтимоий муносабатларнинг мазмунини ҳам ҳисобга олган ҳолда, энг маъқул шаклда ҳал қилинган.
Ислом уламолари шаръий ҳукмни ва унинг далилини билмайдиган мусулмон одам (муқаллид)мужтаҳид олимга тақлид қилиши зарурлигини таъкидлайдилар. Бунга Қуръондаги ушбу оятни далил сифатида келтириш мумкин: “Агар билмасангиз зикр аҳлларидан сўранг” (Наҳл сураси, 43-оят).

Мазҳабларда Қуръон, суннат, ижмо ва қиёсдан далил сифатида фойдаланишнинг ўзига хос қоидалари, усул ва тамойилларига асосланган муайян тизим мавжуд. Масалалар тизимли равишда ҳал бўлган. Мазҳабсизларда эса ҳеч қандай ижтиҳод усул ва қоидалари йўқ бўлиб, “Қуръон ва Суннатга мурожаат қиламиз” қабилидаги далилсиз даъво билан ҳукмлар берилмоқда. Мақсадига, раъйига ва нафсига тўғри келган далилларни олиб, қолганларини ташлаш эса ёмон оқибатларни келтириб чиқармоқда.
Бемазҳаблар омма мусулмонлар ичида кўплаб нотўғри талқин қилинган ақидавий ва фиқҳий масалаларни тарқатмоқдалар. Ваҳоланки, бу масалалар Аҳли сунна олимлари томонидан аллақачон ҳал қилинган.
Мазҳабсизлар тарафдорларининг айрим иддаоларидан уларнинг даъволари асоссиз эканига ишонч ҳосил қилиш мумкин:

- бемазҳаблар “Қуръон битта ва Пайгамбар битта бўлса, тўрт мазҳаб орасида фиқҳий ихтилофлар бор, ҳақ битта эмасми?” дейдилар.
Мазҳаблар бир манба - Қуръон ва суннатга асосланади. Мазҳабларнинг бирига эргашган киши Қуръон ва суннатга эргашган бўлади.
- Мазҳабсизлик тарафдорлари “Имом Бухорий бемазҳаб бўлган”, деб далил қилади. Ваҳоланки, Имом Бухорий яшаган даврда у кишига ўхшаш илми ижтиҳод даражасига етган, ўзи ижтиҳод қилганлар кўп бўлган. Ҳамма уламолар илми мужтаҳидликка етган одам, ўзи ижтиҳод қилади, деганлар. Ҳозир эса ўша даврдаги каби мужтаҳидлар йўқ эканини ҳисобга олмайдилар.
Аксинча, Қуръон ва суннатдан ҳар ким ўзбошича янги ҳукм чиқариш мусулмонларни куфрда айблаш, уларнинг қонини тўкишни ҳалол ҳисоблаш, боғийлик (ҳукуматга қарши чиқиш), тинч жамиятда ваҳима уйғотиш ва фитна қўзғаш, обод жойларни вайрон қилиш каби исломда қатъиян ман қилинган хатти-ҳаракатларга сабаб бўлмоқда. Шу нуқтаи назардан, марҳум Шайх Мухаммад Саид Рамазон Бутий қайд этганидек: “Мазҳабсизлик ислом шариатига таҳдид соладиган хатарли бидъатдир”.

Минг афсуслар бўлсинки, мана шундай етук олимлар бир мазҳабни маҳкам ушлаб, тўғрилигини эътироф қилиб турган бир пайтда баъзи юртдошларимиз ҳали дастлабки илмий кўникмаларни ҳосил килмаган бўлсаларда: “Мен Қуръон ва ҳадисдан ўзим ҳукм оламан” деб, даъво қилиб, турли ихтилофларни келтириб чиқармокдалар. Баъзида ўзлари адашгани етмагандек, ўзгаларни ҳам йўлдан урмоқдалар.
Аллоҳ таоло ҳаммамизни Ўз ҳидоятида собит қилсин.

Мансурхон Тўхтахўжаев,
Косонсой тумани "Мулла Отавой Охун" жоме масжиди имом-хатиби.

Айни кунларда диёримизда муборак Рамазон шукуҳи кезмоқда. Буни жойларда амалга оширилаётган хайру саховат ишлари, масжидлардаги таровеҳ ва хатми Қуръон файзи, қолаверса, Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан барча маҳаллаларида ўтказилаётган ифторлик тадбирларидан ҳам ҳис қилиш мумкин. Муборак ой муносабати билан ташкил этилаётган ифторлик тадбирлари ҳамда йўқловлар давомида ёши улуғ кексалар, имконияти чекланган,  меҳрга муҳтож кишилар ҳолидан хабар олиб, кўнгилларга шодлик улашилмоқда.

Фарғона вилоятида ҳам ушбу тадбирлар кўтаринки руҳда ўтмоқда. Ёзилаётган ифторлик дастурхони атрофида маҳалла фуқаролар йиғинларида яшовчи бир гуруҳ ёши улуғ инсонлар, фаоллар ҳамда ижтимоий ҳимояга муҳтож оилалар аъзолари меҳмон бўлишмоқда.

Инсон қадрини улуғлаш, муҳтожларга кўмак кўрсатиш мақсадида ёзилган тўкин дастурхон атрофида жам бўлган нуронийлар юртимизга тинчлик, оилаларимизга тотувлик, рўзғоримизга қут-барака тилаб, дуо қилмоқдалар.  

Ифторлик тадбирлари ҳар бир маҳаллаларда давом этмоқда.

Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати

 

Муборак Рамазон ойида юртимиздаги кам таъминланган ва эҳтиёжманд оилалар, ижтимоий дафтарларда рўйхатда турган хонадонлар вакиллари, фахрийлар давлат томонидан берилган йўлланма асосида Саудия Арабистонининг Макка ва Мадина шаҳарларида Умра зиёратини амалга оширмоқдалар.

Самарқанд вилоятидан ҳам 100 нафар юртдошимизга бу бахт насиб этди ва уларнинг биринчи гуруҳдаги 50 нафари қутлуғ зиёратни адо этиб юртимизга қайтиб келди.

— Кабатуллоҳни, пайғамбаримизни зиёрат қилиш ҳар бир мўмин ва муслима учун энг катта орзу ҳисобланади, – дейди Каттақўрғон тумани Мадраса маҳалласида яшовчи Сабоҳат Рўзиева. – Мен ҳам бутун умр шу ният билан яшаб келаётган эдим. Улуғ сафарга бориб келганларни зиёрат қилгани борганимда илоҳим мени ҳам шундай кунларга етказсин, деб ният қилардим. Ният қилардиму, ўзим ишонмасдим. Сабаби бу сафар учун қўлим калталик қилар, топганимиз рўзғордан ортмасди. Қолаверса, бунга шароитим ҳам йўқ эди. Қирқ йил ногирон фарзандга қарадим. Минг афсус жигарбандимнинг умри қисқа экан, яратган эгам ўзи берди, ўзи қайтариб олди. Уч нафар етимнинг бошини силадим. Балки шу азобларимга Аллоҳимнинг марҳаматидир, Президентимизнинг ғамхўрликлари туфайли 75 ёшимда давлат ҳисобидан муқаддас зиёратга бориш насиб қилди. Маҳалладан келиб, шу хабарни айтишганида, ишонмадим, кўзимдан дув-дув ёш оқди. Худди туш кўраётгандек эдим. Ҳокимларимизга раҳмат, ўзлари ҳужжатларимни тайёрлаб, кузатиб қўйишди. Мадина ва Маккани зиёрат қилиб, раҳбарларимизни дуо қилдик, юртимизга, халқимизга тинчлик-хотиржамлик сўрадик. Илоҳим, бизни қўллаганларни Аллоҳ сийласин, Президентимизнинг умрлари узоқ бўлсин.

Булунғурлик Акром отанинг ҳам куч-қувватга тўла дамлари жамоа хўжалигида ўтган. 42 йил механик, механизатор бўлиб ишлаган. 8 нафар фарзандни ҳалол меҳнат билан ўстириб, уйли-жойли қилган. Пенсияга чиққанидан кейин эса ўн йилдан ортиқ вақтдан буён Килдон қишлоғидаги масжидда хизмат қилиб келмоқда. Бу масканни обод қилишга ҳисса қўшмоқда.  

Акром ота давлат томонидан берилган Умра сафари йўлланмаси асосида олти нафар булунғурлик зиёратчилар қаторида бу улуғ амални бажариб келди. 

— Рамазон ойида Аллоҳнинг байтини зиёрат қилиб келиш имконияти Президентимизнинг биз учун жуда катта совғаси бўлди, – дейди Акром Пармонов. – Бунинг учун барчамиз туну кун яратганга шукрона айтиб, давлатимиз раҳбарларини дуо қилдик, улуғ жойларда туриб, юртимиздаги тинчликни бардавом қилишини, халқимиз омон бўлишини Аллоҳдан сўрадик. Биз учун бундай зиёратлар ушалмас орзу эди, юртбошимизнинг инсонпарвар сиёсати туфайли орзуларимиз амалга ошди. Барча юртдошларимизга шундай ибодатларни бажариш насиб қилсин.

Самарқандлик зиёратчиларнинг иккинчи гуруҳи бугун тунда юртимизга қайтиб келади.

Ғ.ҲАСАНОВ, ЎзА

 

Бугун, 31 март жума куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Хоразм вилояти Урганч шаҳридаги "Охун бобо" жоме масжидида жума намозини жамоат билан адо этадилар.

 

Инша Аллоҳ, жума намозидан аввал  Муфтий ҳазратларининг файзли суҳбатларидан баҳраманд бўламиз.

 

Мўмин-мусулмонларни мазкур маърифий суҳбатни ижтимоий тармоқларимиз орқали кузатишга таклиф этамиз.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мақолалар

Top