muslim.uz

muslim.uz

— Менинг аёлим инсультни бошидан ўтказди. Шу сабабли ўтириб-туриши жуда қийин. Намозни стулда ўтириб ўқийди, олдига жойнамозни солиб, сажда қилганда ҳам эгилолмагани учун бир стулни қўйиб, сажда қилади. Шундай тарзда намоз ўқиши жоиз-ми?

— Аллоҳ шифо берсин. Ким бирор узрли ёки беморлиги сабабли тик туришга қодир бўлмаса, ёки тик тура олса ҳам, йиқилиб тушиши хавфи бўлса ёки ҳолати шаръан узрли деб баҳоланадиган даражада ночор бўлса (ҳозиқ, моҳир, тажрибали мусулмон шифокор “Тик турсангиз, дардингиз зиёда бўлади ‎ёки соғайишингиз кечикади”, десагина ҳолатни шаръан узрли, дейиш мумкин‎), ёки тик турганда чидаб бўлмайдиган оғриқ турса ёки боши айланса, бу ҳолатларнинг барчасида ўтириб намоз ўқиш жоиз.

Тик тургани сабабли пайдо бўладиган оғриқ енгил бўлса, чидаса бўладиган даражада бўлса, шаръан ўтириб ўқишга узр бўла олмайди. Бу ҳолатда ўтириб ўқиган намоз дуруст бўлмайди.

Ким юқоридаги сабаблар билан тик туришга қодир бўлмаса, лекин ўтирган ҳолда руку, сажда қилиб намоз ўқишга қодир бўлса, ерга ўтирган ҳолда руку ва сажда билан намоз ўқийди. Бундан бошқа суратда ўқиши жоиз эмас.

Бир одам ўтирган ҳолда руку ва сажда қилиб намоз ўқишга ҳам қодир бўлмаса, ўтирган ҳолда ишора билан ўқиши фарз бўлади, бундай одам сажда ишорасини руку ишорасидан пастроқ қилади. Қандай ўтириш ўзига қулай бўлса, шундай ўтираверади.

Бир киши ўзи ўтира олмаса, лекин девор, одам ёки бошқа бирор нарсага суяниб ўтиришга қодир бўлса, суянган ҳолда намоз ўқиши шарт, ётиб олиб ўқиши мумкин эмас.

Агар одам ҳар қандай ҳолатда ҳам ўтиришга қодир бўлмаса, ётган ҳолида, ишора билан намоз ўқиши фарздир. Бунда бемор икки оёғини қибла томонга узатиб, қодир бўлса икки тиззасини бироз буккан ҳолда, руку ва саждани боши билан ишора қилиб ўқийди. Бош томони бироз кўтариб қўйилса, юзи осмонга қараган бўлмайди. Шунингдек, юзини қиблага қаратган ҳолда ўнг ёки чап ёнбоши билан ётиб ишора билан намоз ўқиса ҳам бўлади.

Баъзи одамлар тик туришга қодир бўлмаса ҳам, ўтириб сажда қилишга қодир бўлса, курсида ўтирган ҳолларида ишора билан сажда қилишлари жоиз эмас, чунки пешонасини ерга теккиза оладиган кишига ишора билан сажда қилиш кифоя қилмайди.

Энгашса қон босими ошиб кетадиган кишилар бошларини ерга қўйиб сажда қила олмаганлари учун курсига ўтириб, ишора билан сажда қилишлари жоиз.

Машҳур италиялик сиёсатчининг қизи ислом динига қандай киргани ҳақида гапириб берди.


22 ёшли Мануэла Барбато хорижга таълим олиш учун сафар қилади. Ўқув жараёнларида эса турли дин вакиллари билан суҳбатлашиб, динлар ҳақида ўйлаб қолади.


Мануэланинг айтишича, ислом унга дарҳол ҳақиқат дини ва қалбни поклаш йўли бўлиб туюлган ва бу динни қабул қилишга қарор қилган. “Айни дамда эришган қалб хотиржамлигидан фахрланаман", – дейди у.


Мануэла исломни қабул қилгач, мусулмон йигитга турмушга чиқиб, у билан Ҳиндистонга йўл олди. Ҳозир ўзини Ойша деб атайдиган Мануэла икки фарзанднинг онасидир.


У бугунги турмуш тарзидан жуда мамнун, дея хабар беради IslamNews.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Пятница, 11 Февраль 2022 00:00

Кечаси Қуръон ўқишнинг фойдалари!

Қуръон ўқувчилар учун ихтиёр қилинган вақтларнинг энг афзали кечасидир. Аллоҳ таоло айтади: «Аҳли Китоб орасида сажда қилган ҳолларида тунлари Аллоҳнинг оятларини тиловат қиладиган тўғри (йўлдаги) жамоат ҳам бор. (Ўша зотлар) Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирадилар, яхши амалга буюриб, исён-гуноҳдан қайтарадилар ва яхшиликлар қилишга шошиладилар. Ана ўшалар солиҳ бандалардир» (Оли Имрон сураси, 113-114 оятлар).

Ҳадиси шарифларда тунги намоз ва қироат фазилати ҳақида етарлича маълумотлар келган.

Ибн Бурайда отасидан ривоят қилишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: «Қуръон қиёмат куни ҳолдан тойган киши кўринишида келиб, «Сени тунлари бедор қилган ва кундузлари чанқатган менман», дейди» (Ибн Можа ва Аҳмад ривояти. Ривоят санади ҳасан*).

Ушбу ривоятда айтилишича, Қуръон қиёмат куни ўз соҳиби олдига келиб, «Сени дунёда кечалари уйқудан қўйган, кундузлари оч-наҳор юришингга сабабчи бўлган менман», дейди. Қуръон охиратда соҳибига унинг дунёдаги кўринишида намоён бўлади. Сабаби банда тунлари уйқусидан кечиб Қуръон ўқиган ва Аллоҳ йўлида чарчаган, хориганди. Қуръон айнан шу кўринишда соҳибига йўлиқади. Банда дунёда Қуръон йўлида хизмат қилган бўлса, энди Қуръон банда фойдаси учун хизмат қилади.

Абдуллоҳ ибн Бурайда отасидан ривоят қилади: «Мен Набий (соллаллоҳу алайҳи васаллам) ҳузурларида ўтиргандим, у Зот: «Сизлар Бақара сурасини ўрганинглар! Зеро, уни олиш барака, тарк қилиш ҳасратдир. Унга сеҳргарлар қодир бўлолмайдилар», деб айтганларини эшитдим. Сўнг бир муддат турдилар ва: «Бақара ва Оли Имрон сураларини ўрганинглар! Зеро у иккиси икки ёритувчи нур бўлиб, қиёмат куни икки булут ёки икки соябон ёки бир гуруҳ саф тортган қушлар шаклида келиб, ўз соҳибларига соя қилади. Қиёмат куни қабр очилиб, банда у ердан чиқиб келганида Қуръон уни чарчаган киши суратида кутиб олади ва унга: «Мени танидингми?» дейди. Банда: «Сени танимайман», дейди. Шунда у: «Мени танимайсанми?» деб сўрайди. Банда яна: «Мен сени танимайман», деб жавоб қайтаради. Шунда (Қуръон): «Мен сени иссиқ кунларда чарқатган, кечалари бедор қилган дўстинг Қуръонман. Ҳар бир савдогар тижорати орқасидан фойда кўради. Сен ҳам бугун тижоратинг орқасидан фойда кўрасан», дейди. Бас, унинг ўнг қўлига мулк, чап қўлига мангулик берилади. Унинг бошига виқор тожи кийдирилади. Унинг ота-онасига икки либос кидирилади. У иккисига дунё аҳли тенг келолмайди. Шунда улар (яъни ота-онаси): «Бу бизларга нима сабабдан кидирилди?!» деб сўрайдилар. Шунда: «Фарзандларингиз Қуръонни ўргангани учун», дейилади. Кейин унга (яъни Қуръон соҳибига): «Ўқи ва жаннат поғонаси ва хоналари томон кўтарил», дейилади. У хоҳ тез, хоҳ шошилмасдан қироат қилсин, аста-секин юқорилаб бораверади», дедилар” (Доримий, Аҳмад ва Байҳақий ривояти. Ривоят санади ҳасан).

Саҳл ибн Саъд розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Жаброил алайҳиссалом Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига келиб, «Эй Муҳаммад, хоҳлаганингизча яшанг. Зеро, сиз (вақти келиб) ўласиз. Хоҳлаган одамингизни яхши кўринг. (Бир кун) ундан айриласиз. Хоҳлаган ишингизни қилинг. Зеро, сиз бунинг учун ҳисоб қилинасиз», деди ва кейин: «Эй Муҳаммад, мўминнинг шарафи кечаси қоим бўлиш ва унинг ҳурмати одамлардан беҳожатлигидадир», деди» (Ҳоким «Мустадрак»да, Байҳақий «Шуабул-иймон»да ва Табароний «Авсат»да ривоят қилган. Ривоят санади саҳиҳ).

Ушбу ривоятда Жаброил (алайҳиссалом) Набий (соллаллоҳу алайҳи васаллам) ҳузурларига келиб, баъзи насиҳатларни қилгани айтилмоқда. Улардан шу нарса маълум бўладики, банда қандай ҳолатда яшашидан қатъи назар, фурсат етганда у, албатта, вафот этади, ёруғ оламдан кўз юмади ва Аллоҳ даргоҳига риҳлат қилади. Банда кимни ёки нимани яхши кўрмасин, улардан вақти келиб айрилади. Банда яхши ёки ёмон ишлари учун ҳисоб қилиниши аниқ. Мўминнинг илоҳий даргоҳдаги обрўси тунда ибодат қилиш билан юксалади, одамлар қўлидаги нарсадан беҳожат бўлиш билан унинг дунёдаги мартабаси ошади. (Давоми бор).

Ҳабибуллоҳ Саидов,
Термиз шаҳар "Ҳаким-Термизий" жоме масжиди имом-ноиби

Пятница, 11 Февраль 2022 00:00

Соф исломнинг ақидаси қандай?

Бизни Аҳли сунна ва жамоа тоифасидан қилиб тўғри йўлга бошлаган Аллоҳ таолога ҳамд бўлсин. Ва умматларни ҳақ йўлга бошлаган Пайғамбаримизга саловоту дурудлар бўлсин.

Аввало, ақидада ихтилофлар бўлган жойда ботил эътиқодлар илдиз отади. Чунки ақидаси дуруст ва соғлом бўлмаган кишининг дин ва имони саҳиҳ бўлмайди.

Ақида – имон билан боғлиқ нозик масала бўлгани учун, Аллоҳ таоло ўзи бу тушунчаларни баён қилиб, инсониятни ҳақиқий имон эътиқод йўлига бошлаб қўйган. Ҳозирги кунда баъзи бир бузғунчи гуруҳлар мусулмон давлатларда фитнани юзага келтиряптилар. Жумладан, исломда илк намоён бўлган хорижийлар, Азрақийлар — ўзларига қўшилмаган мусулмонларни кофир санашган. Мусулмоларнинг молини талашни ўзларига ҳалол деб билишган ва аҳли-аёлларини эса ўлжага айлантиришган. Бугунги кунда эса бунақа мисолларни кўплаб келтиришимиз мумкин. Аслида, ислом дини кишиларни ер юзида оға-ини бўлиб яшашга, бир — бирига ёрдам беришга, ота-онани ҳурмат қилишга, ватанини гуллаб яшнаши учун ҳисса қўшишга, халқдан ажралмаган ҳолатда Ҳақ розилигини топишга даъват этади. Шу ўринда Абу Нужаймнинг такфир борасидаги сўзини келтириб ўтмоқчиман; “Агарда тўқсон тўққизта далил кофирликка далолат қилсаю битта далил мўминликка далолат қилса биз уни мўмин деймиз”.

“Ҳижрат” сўзи кишиларни онгида қаттиқ кора доғ қолдиряпти. Хали исломий ақидаси тўлиқ шакилланмаган ёшлар интернет тўрига тушиб, ўзлари билмаган ҳолда дунёнинг турли ҳудудларидаги айрим ақидапараст оқимлар ва турли террорчилик гуруҳларга қўшилиб қолмоқдалар. Ваҳоланки, Пайғамбаримиз (с.а.в) “Макка фатҳидан кейин ҳижрат йўқ”, деганлар.

Ҳозирги кунда Ўзбекистонда масжидларда халқимиз ўз диний арконларини эмин-эркин бажараётган, ўрта махсус ислом билим юртлари ва Имом Бухорий номли Тошкент ислом институти фаолият олиб бораётган бир вақтда, шундай гуллаган диёрни нотўғри эътиқод билан ташлаб кетишлик энг оғир гуноҳ ҳисобланади. Инсон бу дунёда яхшиликларнинг энг афзалларини қилиши, ота-онасини хизматини то улар вафотигача сидқидилдан қилиб, жаннат калитларини қўлга киритиши, ўз маҳалласига, ўз Ватанига фойдаси тегиши, бошлиқларига боғийлик қилмаслиги камолотининг етуклигидан далолат беради ва уни юқори мартабаларга ўтқазиб қўяди. Шу ўринда Шайх Жалолиддин Румий ҳазратларининг гўзал бир байтини келтиришни лозим топдим:

Сен дунёга келганда йиғлаб келдинг,

Ҳамма кулиб қарши олди.

Сен дунёдан кетганда кулиб кетгинки,

Ҳамма йиғлаб қолсин.

Бу шиор ҳар бир қалбида ғурурли, эътиқоди соф, жўмард кишининг ҳаётдаги шиори бўлиши керак, деб ўйлайман.

 

  М.Матирзаев

Гурлан тумани “Шайх Жамол бобо” масжиди имом-хатиби

Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарори

Сўнгги йилларда мамлакатимизда Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари ҳамда Ўзбекистон халқаро ислом академияси фаолиятининг ташкил этилиши ўзбек заминида таваллуд топиб, илмий фаолият олиб борган буюк аллома ва мутафаккирлар меросини илмий тадқиқ этиш ва унинг натижаларидан амалий фойдаланиш жараёнида янги босқични бошлаб берди.

Янги Ўзбекистон тараққиётининг бугунги босқичида улуғ аллома ва мутафаккирларимизнинг кўплаб бебаҳо асарларини, ноёб ёзма манбаларни сақлаш, ўрганиш ва келажак авлодга безавол етказиш борасидаги ишларни янада жадаллаштириш муҳим аҳамият касб этади.

Халқимизнинг бебаҳо мулки ҳисобланган ноёб ёзма ва тошбосма меросни сақлаш ва тадқиқ қилиш тизимини янада такомиллаштириш ҳамда бу жараёнга рақамли технологияларни кенг жорий этиш мақсадида:

1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 16 июлдаги “Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази фаолиятини янада такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПҚ-5186-сон қарорига мувофиқ Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази, Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти қадимий ёзма манбаларни марказлашган ҳолда сақлаш, тадқиқ этиш, уларнинг ҳолатини доимий мониторинг қилиш бўйича масъул давлат муассасалари этиб белгиланганлиги маълумот учун қабул қилинсин.

2. Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази (кейинги ўринларда – Марказ), Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти (кейинги ўринларда – Шарқшунослик институти) ва Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг (кейинги ўринларда – Миллий кутубхона) жамоатчилик учун очиқ бўлган Қадимий ёзма манбалар давлат реестрини (кейинги ўринларда – Давлат реестри) шакллантириш ва давлат тасарруфидаги музейлар, кутубхоналар ва архив фондлари фаолиятига интеграция қилиш тўғрисидаги таклифи маъқуллансин.

Марказ Давлат реестрини шакллантириш ва юритиш, шунингдек, қадимий ёзма манбаларни босқичма-босқич рақамлаштириш учун масъул давлат муассасаси этиб белгилансин.

3. Шундай тартиб ўрнатилсинки, унга мувофиқ Марказ:

республика ҳудудидаги барча музейлар, кутубхоналар ва архив фондларида сақланаётган қадимий ёзма манбаларнинг давлат реестрини тузади ва доимий мониторингини юритади;

Давлат реестри асосида қадимий ёзма манбаларнинг турлари бўйича (қўлёзма, тошбосма манбалар, тарихий ҳужжатлар) каталоглари ва электрон нусхаларини яратади, уларни Қадимий ёзма манбалар давлат реестрини юритиш бўйича ягона ахборот тизимига киритиш ҳамда мунтазам тўлдириб бориш чораларини кўради;

Марказ ва Шарқшунослик институтида марказлашган ҳолда сақланадиган ва Давлат реестрига киритилган қадимий ёзма манбаларнинг ҳолати, доимий мониторинг ва тадқиқ этилиши натижалари ҳақидаги маълумотларнинг мунтазам равишда махсус порталлар ва оммавий ахборот воситаларида эълон қилинишини таъминлайди;

Ўзбекистон халқаро ислом академияси ва Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институти билан биргаликда қадимий ёзма манбаларнинг консервацияси ва реставрацияси билан шуғулланаётган соҳа ходимларининг мунтазам равишда касбий салоҳияти ва малакасини ошириш, шунингдек, соҳа учун етук мутахассис кадрларни тайёрлаш бўйича чора-тадбирларни амалга оширади.

4. Марказ:

а) бир ой муддатда Туризм ва спорт вазирлиги, Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги, Фанлар академияси ва “Ўзархив” агентлиги билан биргаликда Қадимий ёзма манбалар давлат реестрини юритиш бўйича ягона ахборот тизимини (кейинги ўринларда – ягона ахборот тизими) яратиш концепцияси ва техник топшириқ лойиҳасини ишлаб чиқсин ҳамда лойиҳа техник ҳужжатларининг белгиланган тартибда экспертизадан ўтказилишини таъминласин;

б) икки ой муддатда:

Шарқшунослик институти, Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази, Маданий мерос агентлиги ва “Ўзархив” агентлиги билан биргаликда Қадимий ёзма манбалар давлат реестри тўғрисидаги низомни ишлаб чиқсин ва тасдиқлаш учун белгиланган тартибда Вазирлар Маҳкамасига киритсин;

республика ҳудудидаги музейлар, кутубхоналар, архив фондлари ва бошқа муассасаларда сақланаётган қадимий ёзма манбаларнинг илмий долзарблиги ва муҳимлигига қараб, уларни таржима ва тадқиқ қилиш жадвалини ишлаб чиқиб, тасдиқласин ҳамда халқчил тилда босқичма-босқич нашр этилишини йўлга қўйсин.

5. Вазирлар Маҳкамаси Марказ билан биргаликда:

икки ой муддатда давлат тасарруфидаги музейлар, кутубхоналар, архив фондлари ва бошқа муассасаларда сақланаётган қадимий ёзма манбаларни Марказ тасарруфига ўтказиш бўйича режани тасдиқлаб, босқичма-босқич амалга оширсин;

Марказга сақлаш ва тадқиқ қилиш учун олиб келинган қадимий ёзма манбаларнинг тегишли (ҳудудий, идоравий, шахсий ва бошқа) мансублигидан келиб чиқиб, алоҳида коллекция ҳолида муҳофаза қилинишини таъминласин;

режа-график асосида хорижий мамлакатларга илмий экспедициялар уюштириш орқали аҳоли ва турли фондларда сақланаётган юртимиз алломалари ва мутафаккирларининг ижодига мансуб бўлган қадимий ёзма манбаларнинг каталогларини ва электрон нусхаларини аниқлаш, Марказ фондига олиб келиш ва илмий муомалага киритиш чораларини кўрсин;

икки ой муддатда жисмоний ва юридик шахслардан қадимий ёзма манбаларни харид қилиш, уларни давлат тасарруфига топшириш механизмларини ишлаб чиқсин.

6. Марказ ҳузурида юридик шахс мақомига эга бўлмаган Қадимий ёзма манбаларни консервация ва реставрация қилиш лабораторияси (кейинги ўринларда – Лаборатория) ташкил этилсин ва Лаборатория томонидан ўтказиладиган тадқиқот синовларининг асосий йўналишлари 1-иловага мувофиқ тасдиқлансин.

Белгилаб қўйилсинки:

Лаборатория республика ҳудудидаги музейлар, кутубхоналар ва бошқа муассасаларнинг архив фондларида, жисмоний ва юридик шахсларда сақланаётган қадимий ёзма манбаларни уларнинг буюртмаси асосида таъмирлаш ишларини амалга оширади;

қадимий ёзма манбаларни таъмирлашдан тушган маблағлар Марказ ва Лаборатория фаолиятини ривожлантиришга сарфланади;

Лабораторияни ташкил этиш, зарур асбоб-ускуналар, бутловчи материаллар билан таъминлаш ва уларни ўрнатиш, шунингдек, ўз ташаббусига кўра Марказ фондида сақланаётган қадимий ёзма манбаларни таъмирлаш билан боғлиқ харажатлар Марказ учун Давлат бюджетидан ажратилган маблағлар доирасида, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини ривожлантириш жамғармаси (кейинги ўринларда – Жамғарма) маблағлари, халқаро молия институтлари ва ташкилотларининг техник кўмак маблағлари (грантлари) ҳамда қонунчилик ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа манбалар ҳисобидан молиялаштирилади;

Лаборатория фаолиятига ёзма манбалар консервацияси ва реставрацияси йўналишида етарли даражадаги билим ва иш тажрибасига эга бўлган малакали мутахассислар Марказ томонидан Жамғарма ҳисобидан фуқаролик-ҳуқуқий шартномалар асосида жалб қилинади.

Лаборатория Тошкент шаҳар, Абдулла Қодирий кўчаси, 11-уй манзилидаги Ўзбекистон халқаро ислом академияси биносига бепул фойдаланиш ҳуқуқи асосида вақтинча жойлаштирилсин.

Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги (Б.Абидов, Ш.Вафаев) Лаборатория фаолияти учун халқаро молия институтлари ва ташкилотларининг техник кўмак маблағлари (грантлари)ни жалб қилишга кўмаклашсин.

7. Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги, Ўзбекистон Бадиий академияси:

2022/2023 ўқув йилидан бошлаб Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институтида “Қадимий ёзма манбалар консервацияси ва реставрацияси” таълим йўналишида кадрлар тайёрлашни йўлга қўйсин;

Шарқшунослик институти ва Марказ билан биргаликда икки ой муддатда республикадаги илмий марказлар, музейлар, кутубхоналар ва бошқа муассасаларнинг қўлёзма фондларидаги ҳолатни ўрганиб, манбашунос-реставраторларга бўлган мавжуд эҳтиёжни аниқласин ҳамда 2022/2023 ўқув йили учун таълим йўналишига квота ажратиш тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклиф киритсин.

8. Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита 2022/2023 ўқув йилидан бошлаб Тошкент давлат шарқшунослик университети, Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, Бухоро давлат университети ва Ўзбекистон халқаро ислом академиясида “Матншунослик ва адабий манбашунослик” таълим йўналиши ва мутахассислиги бўйича бакалавриат ва магистратура босқичлари учун зарур квоталар доимий ажратиб борилишини таъминласин.

Белгилансинки:

“Матншунослик ва адабий манбашунослик” ҳамда “Филология ва тилларни ўқитиш (мумтоз филология)” таълим йўналишлари ва мутахассисликлари бўйича талабаларнинг ўқув жараёни, амалиёти, диплом иши ва магистрлик диссертациялари ҳимоялари Шарқшунослик институти, Марказ, Алишер Навоий номидаги Давлат адабиёт музейи ва бошқа қўлёзма фондларида соҳанинг етук мутахассислари ва олимлари иштирокида ўтказилади;

Ўзбекистон халқаро ислом академияси “Матншунослик ва адабий манбашунослик” таълим йўналиши бўйича таянч олий таълим муассасаси ҳисобланади.

9. Инновацион ривожланиш вазирлиги уч ой муддатда:

Марказ, Шарқшунослик институти, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази учун қадимий ёзма манбаларни ўрганиш бўйича илмий-тадқиқот ишларига давлат буюртмаси белгиланган тартибда шакллантирилишини;

илмий фаолиятга оид давлат дастурлари доирасида бажариладиган мақсадли илмий лойиҳаларга Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан маблағлар ажратилишини таъминласин.

10. Марказ Шарқшунослик институти, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази, “Эл-юрт умиди” жамғармаси, Инновацион ривожланиш вазирлиги билан биргаликда 2022 йилдан бошлаб қўлёзмаларни сақлаш ва тадқиқ этиш билан шуғулланувчи илмий ходим ва реставраторларнинг ҳар йили хорижда амалиёт ўташи ва стажировкасини ташкил этиш чораларини кўриб борсин.

Илмий ходим ва реставраторларнинг хорижда амалиёт ўташи ва стажировкаси буюртмачи ташкилотлар учун Давлат бюджетидан ажратилган маблағлар доирасида, шунингдек, бюджетдан ташқари маблағлар ва қонунчилик ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа манбалар ҳисобидан ташкил этилиши белгилаб қўйилсин.

11. Мамлакатимиз ҳудудида яшаб ўтган буюк аллома ва мутафаккирларнинг илмий меросини аҳоли, айниқса, ёшлар орасида янада оммалаштириш, улар тўғрисидаги маълумотларни замонавий усуллар орқали жамоатчиликка етказиш, шунингдек, мазкур йўналишда олиб бориладиган тадқиқотлар учун янада қулай имкониятлар яратиш мақсадида Интернет жаҳон ахборот тармоғида Юртимиз алломалари ва мутафаккирларининг ҳаёти ҳамда маънавий мероси ҳақидаги илмий-маърифий портал (кейинги ўринларда – илмий-маърифий портал) ва унинг мобиль иловаси ишга туширилсин.

Белгилаб қўйилсинки, Давлат реестрини шакллантириш, илмий-маърифий портал ва унинг мобиль иловасини ишга тушириш билан боғлиқ харажатлар Марказ учун Давлат бюджетида назарда тутилган мақсадли маблағлар ҳамда кейинчалик уни сақлаш ва фаолиятини таъминлаш билан боғлиқ харажатлар Жамғарма маблағлари ҳисобидан қопланади.

12. Қуйидагилар:

а) Марказ Миллий кутубхона, Кинематография агентлиги ва Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги билан биргаликда икки ой муддатда:

илмий-маърифий порталнинг ишга туширилишини;

илмий-маърифий порталга буюк аллома ва мутафаккирларнинг ҳаёти, илмий мероси ҳақидаги маълумотлар, уларнинг фаолиятига оид чоп этилган китобларнинг электрон нусхалари, фильмлар ҳамда ёшларнинг интеллектуал салоҳиятини оширишга хизмат қиладиган бошқа турдаги маълумотлар жойлаштирилишини;

б) Ёшлар ишлари агентлиги Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги, Марказ ва Миллий кутубхона билан биргаликда икки ой муддатда ҳудудларда ёшлар етакчилари томонидан буюк аллома ва мутафаккирларнинг ҳаёти ҳамда илмий меросини ёшлар орасида кенг тарғиб қилиш ва оммалаштириш бўйича маҳаллалар кесимида “йўл харита”лари ишлаб чиқилиши ва амалга оширилишини таъминласин.

13. Шарқшунослик институти, Марказ, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ЮНЕСКО, Таълим, фан ва маданият масалалари бўйича Ислом олами ташкилоти (ICESCO), Ислом тарихи, маданияти ва санъатини тадқиқ этиш маркази (IRCICA) каби нуфузли халқаро ташкилотлар ва илмий-тадқиқот муассасалари билан ҳамкорликда анъанавий тарзда қадимий ёзма манбаларни муҳофаза қилиш ва тадқиқ этишнинг долзарб масалаларига бағишланган халқаро конференцияни ташкил этсин.

14. Марказ Фанлар академияси ва Ташқи ишлар вазирлиги билан биргаликда 2022 йил якунига қадар Марказий Осиё минтақаси доирасида қадимий ёзма манбаларни сақлаш ва тадқиқ этиш соҳасида қўшни давлатлар билан ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйиш бўйича Вазирлар Маҳкамасига таклифлар киритсин.

15. Марказ ва Фанлар академияси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги билан биргаликда қадимий ёзма манбаларни сақлаш ва тадқиқ этиш соҳасини янада ривожлантириш мақсадида Ислом тараққиёт банки ва бошқа жамғармалар, донор ташкилотларнинг беғараз маблағлари ҳамда ёрдамларини жалб этиш чораларини кўрсин.

16. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 16 июлдаги “Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази фаолиятини янада такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПҚ-5186-сон қарорига 2-иловага мувофиқ қўшимча ва ўзгартиришлар киритилсин.

17. Марказ манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда икки ой муддатда қонун ҳужжатларига ушбу қарордан келиб чиқадиган ўзгартириш ва қўшимчалар тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклифлар киритсин.

18. Ушбу қарорнинг ижросини назорат қилиш Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири А.Н.Арипов ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президенти маслаҳатчиси М.М.Камилов зиммасига юклансин.

 

Ўзбекистон Республикаси

      Президенти                                                                                      Ш.МИРЗИЁЕВ

Янгиликлар

Top