(Республика имом-хатибларининг“Ижтимоий-маънавий
муҳитни соғломлаштириш” анжумани шарафига)
Бу ватанда шарафдадир барча инсон,
Адолатдир ҳар бир ишда олий мезон,
Эгилса бош, қилич кесмас – бизга аён,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Амир Темур сўзларини тумор қилган,
Кечиримлик одатини шиор қилган,
Ҳаққонийлик тамойилин ҳамкор қилган-
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Бағрикенгдир, бағри гулу райҳон диёр,
Ҳар бир қонун инсон учун бунда дастёр,
Амнистия акти эрур эзгу қарор,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Давлатимиз раҳбаридан бу ташаббус,
Соғлом муҳит ичра ҳаёт сурса улус,
Гуноҳкорлар узрин айтур қилиб афсус,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Ҳар бир фарзанд юрти учун содиқ ўғлон,
Ватанфуруш номин олмоқ қандай ёмон,
Ота каби талабчан-у меҳри уммон,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Соғлом фикр, теран нигоҳ, эзгу ғоя,
Мустақиллик келажакка зўр сармоя,
Чин инсонга сололмагай шубҳа соя,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Қанча-қанча адашганлар бўлиб шодон,
Қадам ташлар бугун соғлом ҳаёт томон,
Улар бошин рағбат ила силар ҳар он,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Имом-хатиб, уламолар бир тану жон,
Тарғиботу ташвиқотда илғор чаққон,
Анжуманнинг бош мавзуси бу жараён,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Зиёлилар оммасидир бугун якдил,
Мулоқотда очилади ҳар қулфи дил,
Қонун, виждон амрига эш бўлган оқил,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Билиб-билмай адашганлар билди бугун,
Ёт оқимлар касофатдир дунё учун,
Сарф этишар эзгуликка энди кучин,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Ижтимоий ҳам маънавий муҳит соғлом,
Бунёдкорлик, ҳурфикрлик эзгу мақом,
Бобомерос ҳикматлардан сўйлаб калом,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Ёшлигидан зурёдимиз бўлсин огоҳ,
Уни йўлдан оздирмасин турфа гумроҳ,
Аммо, авф бор – ғўрлик сабаб қилса гуноҳ,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Шу ватандир паноҳимиз, она замин,
Биздан фарздир асли поклаш рух оламин,
Керак бўлса тутиб меҳрин жон малҳамин,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Кичик хато қилса - кечмоқ каттадан фарз,
Тўғри йўлга қайтмоқлик ҳам сабоқ, бир дарс,
Бошин эгиб адашганлар қилганда арз,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Тараққиёт сари қадам бу анжуман,
Ибратларга тўла олам бу анжуман,
Кўнгилларни ёритган шамъ бу анжуман,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Ўзбекистон – осойишта –тиниқ осмон,
Истиқлолдан яшнаётган сўлим бўстон,
Масъул эрур ватан учун ҳар тирик жон,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
Абдулаҳад анжуманда шоду хуррам,
Ёш авлодга ёрқин камол тилар ҳар дам,
Тараққиёт, савоб йўлдан ташлар қадам,
Ер юзида тимсоли йўқ нодир эл бу,
Адашганни кечирмоққа қодир эл бу!
2017 йил.
Абдулаҳад қори ШАҲРИХОНИЙ,
Бўз тумани бош имом-хатиби.
Набавий башорат
Имрон ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Сизнинг яхшиларингиз менинг асримдагилардир. Сўнгра улардан кейин келадиганлар, сўнгра улардан кейин келадиганлар”.
Имрон розияллоҳу анҳу: “У зот алайҳиссалом икки марта ёки уч марта айтдиларми, билолмадим”, деди. “Кейин шундай бир қавм келадики, улар гувоҳлик сўралмаган ҳолда гувоҳлик беришади, хиёнат қилишади, омонатдор бўлишмайди, назр қилиб, вафо қилишмайди, уларда семизлик пайдо бўлади”» (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Ҳадис шарҳи
Уламолар ушбу ҳадисда касаллик ёки бошқа физиологик хусусиятлар туфайли туғма семизлик эмас, балки айнан овқатга очкўзлик ва нафсни тиймаслик, ортиқча овқатланиш натижасида орттирилган семизлик ҳақида гап кетаётганини айтишади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларида семизлик кенг тарқалган ҳодиса эмас эди ва саҳобалар бу муаммони хаёлларига ҳам келтиришмаган. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умматларининг ҳолидан хавотирга тушганлар.
Семириш – глобал эпидемия
Бугунги кунда ортиқча вазнга эга бўлиш, семириб кетиш инсониятни ташвишга солаётган муаммолардан биридир. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) семиришни глобал эпидемия деб эълон қилган.
Агар шу ҳолат давом этса…
Сўнгги 50 йил ичида одамларда вазн ортиши динамикаси кескин ортди. Бугунги кунда Ер сайёрасида 2,5 миллиарддан ортиқ одам (38%) ортиқча вазнга эга. Агар шу ҳолат давом этса, 2035 йилга келиб бу кўрсаткич 50%дан ошиши мумкин ва инсониятнинг ярмидан кўпида семириш ташхиси қўйилади.
Семизлик ёш танламайди
Семириб кетиш фақат катталар учун эмас, ҳатто болалар ва ўсмирлар орасида ҳам тез ўсиб бораётгани янада хатарлидир. Ҳар йили 2,8 млн ўлим ортиқча вазн сабаб содир бўлади.
Семиришнинг сабаби нима?
Диетологларнинг фикрига кўра, ҳозирги вақтда истеъмол қилинаётган озиқ-овқатлар ниҳоятда осон ҳазм бўлади ва зарур бўлган калориядан бир неча баравар кўп концентрацияни ўз ичига олади. Одамлар бундай овқатларни тобора кўп истеъмол қилишлари оқибатида семизлик келиб чиқмоқда. Албатта, бу сабаблардан бири.
Ортиқча овқат – шаҳватни келтириб чиқаради!
Ортиқча овқатланиш шаҳват кучайишига олиб келади. Натижада инсоннинг ҳар қандай ёмонликка бошлайдиган нафсига қарши курашиши қийинлашади. Шунинг учун меъёрида овқатланиш, нафл рўза тутиш мақсадга мувофиқ.
Ўз нафсингиз билан бўладиган оғир жангда муваффақият ва зафарлар тилаймиз.
Олдини олиш учун нима қилиш керак?
Соғлом овқатланиш, жисмоний тарбия билан шуғулланиш. Айниқса кўпроқ пиёда юриш – қон-томир касалликлари, инсульт, хавфли ўсмалар ва қандли диабет каби касалликларнинг олдини олади.
Даврон НУРМУҲАММАД