Ўтган асрнинг саксонинчи йилларида бир киши Ар-Риёддан Жиддага чипта олди. Кутиш залида озгина дам оламан, деб ухлаб қолди. Самолётга чиқиш эълонини эшитмади. Уйғонганида эса йўловчилар аллақачон чиқиб бўлган, самолёт эшиклари ёпилган, учишга ҳозирлик бошланган эди.
У одам ўзидан хафа бўлиб, жуда муҳим йўлдан қолгани учун ўзини койиб туриб қолди. Бир неча дақиқадан кейин учишга шай бўлган самолётда ёнғин чиқди. Ёнғин самолётни қуршаб олди. Экипаж аэропортга қайтишга уринди. Лекин йўловчиларни қутқариш учун тез ёрдам улгурмади. Афсуски, деярли уч юз нафар йўловчининг бари ҳалок бўлган эди.
Бу мунгли воқеадан қилинадиган хулоса шуки, баъзан шунақа кечикиш ва маҳрум бўлишлар бизни маҳзун қилади. Бир нарсани Аллоҳдан сўраб дуо қиласиз-у, у нарса сиз хоҳлагандай бўлмайди! Ёки кутилмаганда сизга ёқмайдиган ҳодисалар содир бўлиб қолади. Ўшандай пайтларда унутманг – Аллоҳ бизга нима яхши эканини яхши билади. Буни Қуръони каримда биз бандаларига айтиб қўйган:
“…Балким, сизлар ёқтирмаган нарса (аслида) ўзларингиз учун яхши, ёқтирган нарсангиз эса (аслида) сизлар учун ёмон бўлиб чиқар. Аллоҳ билур, сизлар эса билмайсизлар” (Бақара сураси, 216-оят).
Акбаршоҳ Расулов
Ислом мутаассибликка мутлақо алоқаси бўлмаган диндир. У ўзига эътиқод қилувчиларни торликка чақирмайди. Ислом манбалари – Қуръон ва суннатда мутаассибликка ундовчи бирор нарса йўқ. Аксинча, кишиларни исломга ундаш Қуръони карим кўрсатиб берганидек, ҳикмат, гўзал мавъиза ва чиройли баҳс ила амалга оширилади. Бу эса мутаассиблик, бирор масалани тор олишга буткул тескари бўлган услубдир.
Пайғамбар алайҳиссаломдан ривоят қилинган ҳадисларнинг бирида: "Осонлаштиринг – қийинлаштирманг, хушхабар беринг нафратлантирманг", - дея марҳамат қилинади. Ушбу чақириқ мутаассибликни инкор этади. Зеро, мутаассибликдан нафрат, бағрикенгликдан эса хушхабар юзага келади. Демак, ислом мутаассибликни инкор этар экан, у террорни, тинч аҳоли орасида ваҳима келтириб чиқаришни ва бегуноҳ инсонларнинг қонини тўкишни ҳам қоралайди. Исломнинг наздида бир одамнинг жонига қасд қилиш бутун инсониятнинг жонига қасд қилиш билан баробардир.
Қуръони каримда бу ҳақда: "Кимки бирон жонни ўлдирмаган ва ерда бузғунчилик қилиб юрмаган одамни ўлдирса, демак, гўё барча одамларни ўлдирибди", - дейилади. (Моида сураси, 32-оят) Шундай экан, исломни мутаассиблик билан боғлаш янглишишдир. Дин номидан қўпорувчиликлар қилишнинг муқаддас ислом таълимотига мутлақо алоқаси йўқ.
Абдуваҳоб Яқуббоев,
Наманган тумани "Мирзабой Холтўрабой" масжиди имом-хатиби
@SOFTALIMOTLAR