21 Апрел, 2025, 23 Шаввол, 1446
21 Апрел, 2025, 23 Шаввол, 1446
Қадим ва кўҳна Бухоро – авлиёлар, Ислом оламига муносиб ҳисса қўшган уламолар маскани, бутун дунёдан сайёҳлар зиёрат учун келадиган шариф шаҳар. Уни шарафлантириб турган аждодларимиз орасида Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари алоҳида ўрин тутади.
Абдулхолиқ Ғиждувоний номини тилга олар эканмиз, ҳар сафар: “Уст-бошингизни меҳнатингиз билан безанг”, “Кўнгил фироғини муҳаббат олови билан ёқинг” каби гўзал васиятлари қулоғимиз остида жаранглайди.
1103 йили асли румлик Шайх Абдулжамил ва Малатия подшоҳининг қизи Хонзодабегимнинг никоҳидан “Абдулхолиқ” исмли пок ўғил дунёга келди. Бақо эшигидан киргунига қадар фақат Аллоҳ зикрида бўлган валий зот Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари “Хожаи Жаҳон” номига мушарраф бўлган.
Барча улуғ зотларнинг ортида муштипар аёл – тақводор ва фидойи оналар туради. Абдулхолиқ Ғиждувонийнинг онаси Хонзодабегим ҳам Шайх Абдулжамил билан беш йилча бирга ҳаёт кечирган. Хонзодабегим йигирма бир ёшида бева қолиб, умрини шу биргина фарзандининг илм олиши ва тарбиясига бағишлади. Подшоҳнинг қизиман, демасдан ҳаётнинг паст-баландликларини шукр ва сабр билан енгиб ўтди. Меҳнаткашлиги, қатъиятлилиги ёш Абдулхолиқнинг келгуси ҳаётида бутун умрига татигулик даражада ўз таъсирини ўтказди.
Ҳар доим Аллоҳга илтижо қилди. Бошқаларга бориб арз қилмади, отасининг юртига қайтиб кетмади, яхши гумонда бўлиб, буни бир хайрли тақдирга йўйиб, чиройли сабр қилди...
Она фарзандини ўзидан узиб бирор ерга юбориш у ёқда турсин, бир неча соатга бўлса-да, бошқага бериб кетолмайди. Балки шундан бўлса керак, Пайғамбар алайҳиссалом: “Жаннат оналар оёғи остидадир”, деганлар (Имом Қузоъий ривояти). Хонзодабегим ҳам йўқотса-да, аёллик иффатию ор-номусини ва маънавиятини йўқотмади. Бутун умрини, илмини, куч-қувватини фарзандининг камолоти йўлида сарфлади. Олис юрти, ота-она соғинчи қалбини қанча ўртамасин, фарзандининг ёнида қолди.
Она номини пок сақлай олган аёлларимиз бор экан, ҳаёт мунаввар. Бунинг учун ҳар бир муслима ўзининг асосий бурчи илм ва тарбияни маҳкам тутмоғи лозим. Зеро, қўлига китоб тутган халқни, миллатни аввало аёл тарбиялайди. Сизу бизнинг зиммамиздаги вазифалар юки оғир бўлса ҳам, шарафи юксакдир. Шундай экан, олиму уламоларнинг меросхўрлари сифатида уларга муносиб фарзанд бўлайлик!
Норбиби МАРДОНОВА,
Ғиждувон тумани бош отинойиси
"Мўминалар" журнали 2-сонидан
Бомдод намози савоби кўп ва аҳамияти катта намоздир. Баъзиларда “Нега Аллоҳ таоло бандалари бомдод намозини адо этиши учун бу пайтни, яъни уйқу пайтини ихтиёр қилди?” деган савол пайдо бўлиши мумкин.
Инсон бирор мукофотга эришганда ёки бирор воқеадан хурсанд бўлганда, гўзал манзарани кўрганда, миясида дофамин деган секреция, гармон ишлаб чиқарилади.
Хўш, дофамин нима? Бу – роҳатланиш ва завқланиш учун жавобгар нейромедиатор (нервларга сигнал узатувчи восита). Биз учун ёқимли бирор ҳодиса рўй берган пайтда миямизда дофамин ишлаб чиқарилади. Кечасидаги уйқу миянинг бу моддани камроқ ишлаб чиқаришига ёрдам беради. Шунда мия кундузи бу моддани кўпроқ ишлаб чиқаришига имкон қилинган бўлади. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш дофаминнинг кўп миқдорда ишлаб чиқарилишига ёрдам беради. Мана шунда мия ўз вазифасини юксак лаёқат билан бажаради. Натижада, инсон хушкайфият, хурсанд ҳолда бўлади.
Дофамин мия ҳужайралари орасида гармон, асаблараро узатгичи вазифасини бажаради. Бу модда кўпайгани сари мия энг яхши ҳолатда, инсон эса бағри дили очилган, ёқимли туйғулар оғушида бўлади.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда бундан бир минг тўрт юз йил олдин айтганлар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан бундай ривоят бор: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Шайтон сизлардан бирингиз ухлаб ётган пайтида гарданига учта тугун тугади. У ҳар бир тугунга ура туриб: «Ҳали тун узоқ, ухлайвер», дейди. Агар (банда) уйғониб, Аллоҳни зикр қилса, битта тугун ечилади. Агар таҳорат қилса, иккинчи тугун ечилади. Агар намоз ўқиса, учинчи тугун ҳам ечилади ҳамда у тетик ва хушҳол бўлиб қолади. Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади» (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Ҳадисдаги “Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади” деган жумла ҳозирги замон илмининг хулосасидир. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш кишини нафсий, руҳий хотиржамликка олиб боради.
Эй мўмин биродарим! Энди бомдод намозига уйғониб, танангизда тетиклик, қалбингизда хотиржамлик, кайфиятингизда кўтаринкилик, бутун жисмингизда хушҳолликни ва энг муҳими, Аллоҳнинг фарзини адо этиб, улкан савобларни қўлга киритинг.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 