15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
Қуръони карим оятларини тафсир, шарҳлашга эҳтиёж борми? Бинобарин Қуръони каримнинг қатор оятларида Аллоҳ таоло оятларни тушуниш ва фаҳмлаш осон, енгил эканлиги таъкидланган-ку? Бундан гўёки Қуръон оятларини тушунтиришга ҳожат йўқдек кўринади. Бироқ, оятлар диққат билан ўрганилса, Қуръони каримда икки хил ҳодиса ва нарсалар баён этилиши маълум бўлади.
Улардан бири оддий воқеликка тааллуқли бўлиб, олдинги пайғамбарлар, уларнинг халқлари билан боғлиқ тарихий воқеалар, Aллоҳнинг неъматлари, осмон ва ернинг яратилиши, илоҳий қудрат ва ҳикмат, дўзах азоблари ҳақидаги ҳамда бошқа хабарларни ўз ичига олади.
Иккинчиси эса, шариат аҳкомлари, ихтилофли масалаларни ўз ичига олади.
Қуръонда зикр (дарс, ваъз, насиҳат) деб номланган биринчи турдаги мавзуни, шубҳасиз, тушуниш осон, ҳатто саводсиз деҳқон ҳам ундан ўзи манфаат топиши мумкин. Бу ҳақда Қуръони каримда бундай дейилган:
وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ ٢٢
"Биз Қуръонни зикр (эслатма) учун осон қилиб қўйдик. Бас, эслатма олувчи борми?!" (Қамар сураси, 22-оят).
Оятдаги "Зикр учун" сўзи асосий диққатини Қуръондан ўрганишга қаратади ва фақат шу мақсадда осон, деган маънони англатади, лекин ҳеч қандай ҳолатда бу осонлик қонунлар ва таълимотларнинг талқини билан боғлиқ эмас. Aгар бу турдаги нарсалар ва ҳодисаларнинг таъбирини ҳар ким билса эди, Aллоҳ таоло Пайғамбаримизга Китобни ўргатиш ва тушунтириш вазифасини юкламаган бўларди.
Юқорида таъкидланганидек, Қуръон оятларини тушунтириш, шарҳлашда Пайғамбар алайҳиссаломга муҳтож бўлинади. Аллоҳ таоло бу ҳақда бундай марҳамат қилади:
وَتِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِۖ وَمَا يَعۡقِلُهَآ إِلَّا ٱلۡعَٰلِمُونَ ٤٣
"Ушбу мисолларни Биз одамлар (ибрат олишлари) учун айтурмиз. (Лекин) уларни фақат олимларгина англагайлар" (Анкабут сураси, 43-оят).
Шундай қилиб, биринчи турга оид оятларни тушуниш осонлиги, Қуръондаги амрларнинг қонуний ва амалий хулосаларини аниқлаб берадиган пайғамбарга эҳтиёжни истисно қилмайди.
Муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳнинг
"Ислом шариатида суннатнинг ўрни" китобидан
Таржимон: Даврон НУРМУҲАММАД
1-қисм, 2-қисм, 3-қисм, 4-қисм, 5-қисм, 6-қисм, 7-қисм, 8-қисм, 9-қисм, Давоми бор...
Саудия Арабистонида хизмат сафарида бўлиб турган Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқжон Тошбоев ва муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари бошчиликларидаги делегация Макка шаҳридаги меҳмонхонада зиёратчиларимиз учун яратилган шароитлар билан яқиндан танишди.
Соҳа раҳбарлари билан мулоқотда бўлган юртдошларимиз муборак амалларни бекаму кўст адо этиш учун қилинган шароитлардан бениҳоя мамнунликларини изҳор этиб, мана шундай эзгу ишларга раҳнамолик қилаётган муҳтарам Президентимиз ва мутасаддилардан чексиз миннатдор эканларини билдирдилар.
Ҳақиқатан, ҳамюртларимиз учун барча шароитлар муҳайё қилинган. Мазкур меҳмонхонанинг фойелари кенг бўлиб, қулай ўриндиқлар жойлаштирилган ва зиёратчи ўз хонасига кўтарилмоқчи бўлса, етарли ададда лифтлар ишламоқда. Шу жойнинг ўзидан ишчи гуруҳ вакиллари зиёратчиларимиз талаб-истакларига доимо ҳозиржавоб бўлишмоқда.
Ҳар бир хонада ювиниш хонаси мавжудлиги, совуткич, музлаткич, стол-стул, журнал столи, телефон, телевизор ва замонавий мебеллар билан жиҳозланганини таъкидлаш керак. Шунингдек, қибла кўрсаткичи, жойнамоз, Қуръони карим ва телевизор ҳам мавжуд.
Бир неча юз кишилик ошхонада ибодатга қувват бўладиган уч маҳал лазиз таомлар, сархил мевалар, салатлар, ширинликлару шарбатлар тортиқ қилинмоқда.
Меҳмонхонада тиббиёт хонаси ва ишчи гуруҳи штаби ташкил этилган бўлиб, малакали шифокорлар ва тажрибали мутахассислар узлуксиз зиёратчилар хизматида бўлмоқда. Ҳарами шарифга 24 соат давомида автобус қатновлари йўлга қўйилган.
Мана шундай саъй-ҳаракатлар юртимиздаги “Инсон қадри – улуғ”, деган юксак тамойил фуқароларимиз дунёнинг қайси бурчагида бўлса ҳам амалда эканини яққол намоён этади. Шу боис ҳам муқаддас заминларда улуғ ибодат учун яратилган қулайлик, эътибор ва эҳтиромдан бениҳоя руҳланган зиёратчиларимиз муҳтарам Президентимизга самимий ташаккурларини етказишни соҳа раҳбарларидан илтимос қилдилар.
Муфтий ҳазратлари зиёратчиларимиз билан бирга пешин намозини адо этиб, юртимиз тинчлиги ва халқимиз фаровонлиги, ҳаж ва умра ибодатлари бардавом бўлиши ва бу борада давлатимиз Раҳбарининг олиб бораётган ишларига хайру барака сўраб дуолар қилдилар.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 