1137-CAVOL: Oldingi ummatlarda ham namoz ibodati bo'lganmi, bo'lsa qay tartibda o'qilgan?
JAVOB: Bismillahir rohmanir rohiym.
Ha, oldingi ummatlarda ham bizdagi namoz, ro'za va zakot kabi ibodatlar bo'lgan. Bunga Alloh taoloning Ismoil alayhissalom haqida aytgan so'zi dalolat qiladi:
وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَكَانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا
“U ahlini namozga va zakotga buyurar edi va Robbi huzurida rozi bo'lingan edi” (Maryam surasi, 55-oyat).
Ularning ro'zasi haqida shunday deyiladi:
يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
“Ey, iymon keltirganlar! Sizlardan avvalgilarga farz qilinganidek, sizlarga ham ro'za farz qilindi. Shoyadki, taqvodor bo'lsalaringiz”. (Baqara surasi, 183-oyat).
Bu ibodatlarni ado qilish tartibi, tafsiloti haqida to'liq ma'lumot yo'q. Lekin o'tgan ummatlarning namozi haqida turli ma'lumotlar bor. Ba'zilari namozlarida ruku qiladiyu sajda qilmaydi. Ba'zilari sajda qiladi, lekin ruku qilmaydi. Ba'zilari namoz asnosida gapirsa, ba'zilari yurish mumkin, deydi. Ro'zada ham ixtilof qildilar. Ba'zilari kunning yarmigacha ro'za tutdilar, ba'zilari ma'lum bir taomlardan o'zlarini tiydilar. Bu ibodatlarning barchasida Alloh taolo Muhammad alayhissalom ummatini eng to'g'ri yo'lga boshladi va hozirgacha ushbu ko'rsatmaga amal qilib kelmoqdalar.
Vallohu a'lam.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Buzuqlikning zarari qahatchilik va ocharchilik shaklida zohir bo‘ladi. Yomg‘ir yog‘masligi, suvning ozayishi, ekinga zarar yetishi, qimmatchilik, hosilning kam bo‘lishi — bu ofatlarning barchasi zino sababidandir. Hadisi sharifda bunday deyiladi:
مَا مِنْ قَوْمٍ يَظْهَرُ فِيهِمُ الزِّنَا إِلَّا أُخِذُوا بِالسَّنَةِ
«Qaysi qavmda zino keng tarqalsa, ular qahatchilikka mubtalo qilib qo‘yiladi» («Mishkoti sharif»).
Zinoning ofati faqat zinokorning o‘ziga urmaydi. Uning zarari ijtimoiydir. Zinokorlik ko‘paygan sari qahatchilikning ko‘lami va shiddati ham ortaveradi. Alloh saqlasin!
Duolar qabul bo‘lmay qoladi.
Zino shu darajada og‘ir gunohki, zinokorning duosi qabul bo‘lmaydi.
Hazrati Usmon ibn Abul Os roziyallohu anhu rivoyat qilgan hadisi sharifda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:
تُفتَحُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ نِصْفَ اللَّيْلِ فَيُنَادِي مُنَادٍ: هَلْ مِنْ دَاعٍ فَيُسْتَجَابَ لَهُ هَلْ مِنْ سَائِلٍس فَيُعْطَى هَلْ مِنْ مَكْرُوبٍ فَيُفَرَّجَ فَلَا يَبْقَى مُسْلِمٌ يَدْعُو بِدَعْوَةٍ إِلَّا اسْتَجَابَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ إِلَّا زَانِيَةً.
«Kechaning yarmida osmon eshiklari ochiladi. Shunda bir nido qiluvchi: «Biror duo qiluvchi bormi? Uning duosi qabul qilinadi. Biror so‘rovchi bormi? Unga ato etiladi. G‘amga botgan bormi? Uning g‘ami ketkazib qo‘yiladi. Qay bir mo‘min-musulmon duo qilsa, Alloh unga ijobat etadi. Faqatgina zinokorning duosi qabul bo‘lmaydi» (Imom Tabaroniy rivoyati).
Demak, hadisi sharifning xabariga ko‘ra, zinokorning duosi qabul bo‘lmaydi.
Barakadan mahrum bo‘ladi.
Qur’oni karimda barakaga haqdorlar faqat iymon ahli va taqvo egalari ekani qaror qilinib, bunday deyilgan: «Agar shahar-qishloq ahli iymon keltirganlarida va taqvo qilganlarida edi, albatta, ularga osmonu yerdan barakotlarni ochib qo‘yar edik. Lekin ular yolg‘onga chiqardilar, bas, ularni kasb qilgan narsalari tufayli tutdik» (A’rof surasi, 96-oyat).
Hazrat Abdulmajid Daryoobodiy rahmatullohi alayh ushbu oyatning tafsirida bunday deydilar: «Bu oyatdan ko‘rinadiki, taqvodor mo‘minlarning hojatlari g‘oyibdan ravo qilib qo‘yiladi. «Osmonu Yerning barakoti»dan murod ishlarning oxiri e’tiboridan barakotli va foydali bo‘lgan barcha narsalardir. «Barakot darvozalarini ochib qo‘yish»dan murod har ishda osonlik paydo qilishdir» («Tafsiri Majidiy»).
Demak, yuqoridagi gaplardan ma’lum bo‘ladiki, gunohkorlar va buzuq kishilar barakadan mahrum qilib qo‘yilar ekan.
«Badnazarlik va zinodan saqlanish» kitobi
asosida tayyorlandi