Toshkent viloyati Zangiota tumani hududida islom olamidagi muqaddas ziyoratgohlardan biri - Zangi ota majmuasi qad rostlab turibdi.
Zangi otaning haqiqiy ismlari Oyxo'ja ibn Toshxo'ja bo'lgan.
U kishining asli tug'ilgan va yashagan maskani Shosh (Toshkent) viloyati bo'lib, Toshkent bilan Qovunchi oralig'idagi Zangi ota nomli qishloq hisoblanadi.
Ba'zi manbalarda Zangi ota Toshkent shahrining Samarqand darboza ko'chasidagi Zangi ota mahallasida tug'ilib o'sgan, degan taxminlar ham bor.
Zangi ota Ahmad Yassaviyning to'rtinchi shogirdi Hakim otadan bir necha yil yassaviya tariqatining sir-asrorlari, odobini o'rganadi va ilmi zohiriy va ilmi botiniy yo'riqlaridan voqif bo'ladi. Hazrat butun umr odamlarning molini boqish bilan shug'ullangan, cho'ponlik qilib, halol rizq topib, hayot kechirgan.
Zangi ota hazratlari tariqat shayxlaridan bo'lib, xalqni doimo dinu diyonatga, halollik, poklikka da'vat qilganlar.
Ma'lumotlarga ko'ra, ushbu ulug' zot milodiy 1258 yil Toshkent yaqinidagi hozirgi Zangi ota qishlog'ida vafot etgan.
Zangi ota maqbarasining bunyod etilishi bilan bog'liq ibratli rivoyatlar ham, tarixiy voqealar ham birdek chuqur ramziy ma'noga ega.
Rivoyat qilishlaricha, Amir Temur Yassi qo'rg'onida Ahmad Yassaviy hazratlariga maqbara qurish harakatini boshlaganida nima uchundir ish hadeganda yurishavermagan. Bu holning sababini bilolmay, hayron bo'lib yurganida bir kechasi tushiga nuroniy bir zot kirib, Yassaviyga maqbara qurishdan oldin Zangi otaning qabrini obod qilishi kerakligini aytadi. Shunda Amir Temur XIV asrning 80-yillarida Zangi ota ruhini shod etish uchun maqbara va masjid tiklashga kirishadi. Bu muhtasham yodgorlik majmuaning qurilishini 1420 yili Mirzo Ulug'bek tugallagan. Hozirgi peshtoq aynan Mirzo Ulug'bek tomonidan bunyod etilgan.
O'zbekiston Vazirlar Mahkamasining 2013 yildagi tegishli qarori asosida Toshkent viloyatidagi Zangi ota majmuasi va unga tutash hududlarda keng ko'lamli qurilish va obodonlashtirish ishlari olib borildi. Majmua hududida 1 000 o'rinli yangi masjid, O'zbekiston musulmonlari idorasi viloyat vakilligining binosi qurildi.
Yangi loyihaga binoan, majmuaga kirish darvozasi qayta qurildi, chegara devorlari boshqatdan tiklandi. Qadimgi madrasa binosi to'la ta'mirdan chiqarildi. Yangi masjid oldida balandligi 31 metr bo'lgan minora qurildi. Zangi ota va Anbar bibi maqbaralari ham butkul qayta ta'mirlandi. Majmuadagi 5 ta gumbaz qayta tiklandi. Majmua hududi kengaytirilib, ko'kalamzorlashtirildi. Bugun ushbu tarixiy maskan mamlakatimiz va xorijiy ziyoratchilarning sevimli maskaniga aylangan.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Shu yil 16 aprel kuni O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasiga Qatar Davlati vaqf va islom ishlari vaziri G‘anim bin Shahin al-G‘anim boshchiligidagi delegatsiya tashrif buyurdi.
Taniqli olimni O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi rektori Muzaffar Komilov, Akademiya prorektorlari – Habibullo Sadibaqosev, Olim Astanakulov, Salim Dusanov, Xalqaro hamkorlik bo‘limi boshlig‘i Bahodir Xo‘jayev hamda "Arab tili va adabiyoti al-Azhar" kafedrasi katta o‘qituvchisi Bahodir Pirmuhamedov kutib oldi.
Uchrashuv avvalida Akademiya rektori Muzaffar Komilov hurmatli mehmonlarga tashrif uchun minnatdorlik bildirdi.
Muassasaning tashkil etilishi tarixi, ilmiy faoliyati, ta’lim yo‘nalishlari, maqsad va vazifalari hamda Akademiya huzurida faoliyat yuritayotgan markazlar to‘g‘risida batafsil ma’lumot berdi. Akademiya davlat ta’lim muassasasi sifatida ta’sis etilgani, unda uzluksiz ta’lim yo‘lga qo‘yilgani, diniy va dunyoviy fanlar asosida ta’lim berilishini qayd etdi.
O‘z navbatida G‘anim bin Shahin al-G‘anim mehmondo‘st va ulug‘ allomalar yurti bo‘lgan O‘zbekistonga tashrifidan mamnunligini, Prezident Shavkat Mirziyoyev boshchiligida diniy-ma’rifiy soha rivojiga qaratilayotgan e’tibor kun kelib, ajdodlariga munosib avlodlar yetishishiga zamin bo‘lishini alohida ta’kidladi.
Keyingi yillarda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev hamda Qatar Davlati Amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy o‘rtasidagi do‘stona muloqot, samimiy hamkorlik tobora kuchayib borayotgani e’tirof etildi.
Ikki mamlakat o‘rtasida savdo-iqtisodiy, investitsiyaviy, madaniy-ma’rifiy, ilmiy-gumanitar sohalarda hamkorlik aloqalari rivojlanayotgani ta’kidlandi.
Samimiy muloqot davomida ikki tomonlama hamkorlik aloqalari muhokama qilindi.
Uchrashuvdan so‘ng mehmonlar "Manbalar xazinasi" bo‘limida ham bo‘lib, u yerda saqlanayotgan islom diniga oid nodir qo‘lyozma va toshbosma asarlar, "Usmon Mus'hafi" hamda "Langar Qur’oni"ning nusxalari bilan tanishdilar.
Uchrashuv yakunida delegatsiya a’zolari ko‘rsatilgan iltifot va yuqori darajadagi mehmondo‘stlik uchun minnatdorlik bildirdi.
iiau.uz