Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447

O'rta asr musulmon shaharlari qanday qilib zamonaviy megapolislarning hayot standartlariga asos solishdi

17.11.2020   2127   2 min.
O'rta asr musulmon shaharlari qanday qilib zamonaviy megapolislarning hayot standartlariga asos solishdi

Kordobadan Damashq va Bag'dodga qadar ba'zi qadimiy shaharlarning eski ko'chalari hali ham buzilmagan bo'lib, 1 000 yil oldingi hayot haqida tasavvur beradi. Kordoba va Sevil'ya kabi Ispaniya shaharlarida hali ham eski shahar joylari saqlangan bo'lib, odamlar ko'p asrlar oldin musulmon hukmronligi ostida qanday yashaganligini ko'rish mumkin.
Islam-Today xabariga ko'ra,-bugungi kunda musulmon tsivilizatsiyasi davrida rejalashtirilgan shaharlar diniy va fuqarolik hayotida muhim rol' o'ynaydigan masjid atrofida joylashgan. Yaqin atrofda savdogarlar oziq-ovqat, ziravorlar, sham va xushbo'y narsalar sotadigan bozor bor bo'lgan. Ishbilarmonlik joylari o'z ichiga kitob do'konlari, kutubxonalar va shifoxonalarni o'z ichiga olgan.
Har bir shaharning o'ziga xos xususiyati hammom bo'lib, ko'pincha hashamatli koshinli devor, favvoralar va dekorativ hovuzlar bo'lgan binolarda joylashgan. Bug' vannalari, isitilgan vannalar va sovuq suvli kichik hovuzlari bo'lgan hammomga tashrif buyurish har bir musulmonning kundalik hayotining bir qismi edi.Erkaklar va ayollar kunning turli vaqtlarda cho'milishgan. Sershovqin markazdan uzoqdagi turar joylar tor ko'chalarda joylashgan. Uylarning bog'lari, peshayvonlari hamda tuyadagi chavandoz ular orqali ko'rolmaydigan etarlicha balandlikda o'ralgan devorlari bo'lgan hovlilari bo'lardi.
O'sha vaqtdagi boshqa Yevropa shaharlariga nisbatan bu shaharlar tosh yotqizilgan yo'llar, axlat yig'ish va hattoti usti yopiq kollektorlar bilan ancha rivojlangan bo'lgan.
10-asrda Kordoba dunyodagi eng rivojlangan shaharlardan biri bo'lib, hattoki qorong'ulik tushishidan keyin ham ko'chalar moy lampalari bilan yoritilgan. Bundan tashqari, Qohirada ko'p qavatli binolar va tomdagi bog'lari bo'lgan.
Bog'lar musulmon tsivilizatsiyasi davrida ko'p odamlar uchun dunyoviy jannat ramzi bo'lgan. Tafakkur uchun mo'ljallangan bog'lar va bog'dorchilik 8-asrdan boshlab Ispaniyadan to Hindistongacha musulmon dunyosi bo'ylab tarqaldi. Ularning o'ziga xos xususiyatlari bilan bu yashil joylar faqat meva ishlab chiqarish va tayyorlash uchun ishlatiladi, balki hali ham bog'dorchilik dizayniga ta'sir etib keladi.
Geometrik shakllardagi gulzorlar, sayoz kanallar va favvoralar 9-asrda bog'larning yangi o'ziga xos belgilariga aylandi. Favvoralar va bog' suv ob'ektlari musulmon dunyosidagi saroy va masjidlarda juda mashhur bo'lib kelgan. Ko'pgina issiq mamlakatlarda suv kam bo'lsa-da, bu suv havzalari oqim shaklini o'zgartirgan forsunkalar bilan jihozlangan va hattoki keyinchalik vaqtni aniqlash mexanizmlariga ham ega bo'lishgan. Ushbu detallardan ko'pchiligi ko'p asrlar o'tib qurilgan Yevropa bog'lariga o'z ta'sirini o'tkazgan.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

«Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz»

14.07.2025   3728   1 min.
«Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz»

#xabar #tashabbus

 

Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.


Ana shu ezgu tashabbus amalga ko‘chib, yurtimiz bo‘ylab qizg‘in pallaga kirmoqda. Jumladan, hojilar kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish, to‘ylar, oilaviy tadbir va marosimlarda me’yorga amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish, tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlari olib borish, mehr-oqibat kabi xayrli ishlarini amalga oshirishda jonbozlik ko‘rsatishmoqda.


11 iyul, muborak juma kunida Andijon, Namangan viloyatlari hamda Toshkent shahri hojilari, imom-xatiblar, mahalla faollari bilan birgalikda xonadonlarga, oilalarga kirib borishdi. Tashabbus doirasida joylardagi yuzga yaqin ijtimoiy va ma’naviy ko‘makka muhtoj xonadon xolidan xabar olinib, ma’naviy va moddiy yordamlar ko‘rsatildi. Ajrim yoqasida turgan oilalar saqlab qolinib, ularga oila mustahkamligi bo‘yicha tushunchalar berildi, yoshlarga pandu nasihatlar qilindi. 

Hojilar ishtirokida o‘tkazilayotgan bunday ezgu tadbirlar tufayli moddiy-ma’naviy ko‘makka muhtoj oilalar vakillari, bemor fuqarolar o‘zlarining yolg‘iz emasliklarini, davlatimiz, xalqimiz har doim ular bilan yelkadosh ekanini teran his etishmoqda. 


O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

 

«Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz»
O'zbekiston yangiliklari