O'zbekiston Madaniyat vazirligi tomonidan "Regeneratsiya aspektida O'zbekistonning tarixiy shaharlari: Shahrisabz shahri misolida"mavzusida onlayn davra suhbati tashkil etildi. Sputnik ma'lumotlariga ko'ra, bu haqda davlat boshqaruvi organi xabar bergan.
Tadbirda IKOMOS xalqaro ekspertlari, Frantsiya shaharsozlik instituti vakillari, shuningdek, mahalliy me'morlar, arxeologlar va madaniy merosni asrash bo'yicha mutaxassislar ishtirok etdi.
Uchrashuv davomida davra suhbati ishtirokchilari tomonidan "Shahrisabz tarixiy markazi" – jahon merosi ob'ektini barpo etish rejasi muhokama qilindi. Ma'lumki, u shahar tuzilishini batafsil o'rganishga asoslangan bo'ladi.
Frantsiyaning shaharsozlik instituti eksperti Erik Hoybrexts Temuriylar sulolasidan qolgan yodgorliklarga e'tibor qaratib, shahar rejasining barcha jihatlarini tahlil qilishni taklif etdi.
Tarix fanlari doktori, arxeolog Rustam Sulaymonov o'z navbatida Shahrisabz buyuk sarkarda Amir Temurning vatani sifatida butun dunyoda tanilganini qayd etdi. Uning rahbarligida shahar ilm-fan va san'atning haqiqiy markaziga aylandi, shu jumladan me'moriy inshootlarning o'ziga xosligi bilan mashhur.
Arxitektura doktori, professor Dodo Nozilov masjidlar atrofidagi bog'larni qayta tiklashni taklif qildi. Uning aytishicha, ilgari musulmon qadamjolari yaqinida suv havzalari, daraxtlar va bog'lar bo'lgan, bu erda namozdan keyin salqinda dam olish mumkin bo'lgan. Bundan tashqari, u loyihada nafaqat me'morlar, bog'bonlar, balki tarixchilar va san'atshunoslar ham ishtirok etishini tavsiya qildi.
Shahrisabz shahridagi muzey-qo'riqxona direktori Nabijon Hushvaqovning aytishicha, Amir Temur davrida butun shahar sakkiz mahalladan iborat bo'lgan. Biroq so'nggi yillarda Zargarlik mahallasi buzilib, shahar infratuzilmasi va xalq hayotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Muassasa rahbari xatoni to'g'rilab, avvalgiday xom g'ishtlardan uylar qurishni taklif qilgan. Shunday qilib, shaharning tarixiy qiyofasi qayta tiklanadi.
Eslatib o'tamiz, 2016 yilda Shahrisabzning tarixiy markazi u erda olib borilgan demontaj va qurilish ishlari tufayli YuNYeSKO huzuridagi Umumjahon merosi qo'mitasining 40-sessiyasi qarori bilan Umumjahon merosining xavf ostidagi ob'ektlar ro'yxatiga kiritilgan edi. 2019 yilning iyul' oyida BMT ixtisoslashtirilgan agentligi Komiteti Bokudagi 43-sessiyada uni ro'yxatda saqlashga qaror qildi. O'z navbatida, O'zbekiston tomoni ikki yil ichida shaharni qayta tiklash rejasi loyihasini tuzish majburiyatini oldi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Umra kirish vizalari endi berilgan sanadan boshlab uch oy emas, bir oy amal qiladi.
Saudiya Arabistoni Haj va Umra vazirligi Umra vizalarining amal qilish muddatini uch oydan bir oyga qisqartirdi. Biroq, mamlakatga kirgach, tashrif buyuruvchi uch oygacha qolishi mumkin.
Yangi qoidalar joriy yil noyabr boshidan kuchga kirdi. Bu o‘zgarish joriy yilda umra vizasini olish soni rekord darajaga chiqqani bilan bog‘liq bo‘lib, hozirgacha to‘rt milliondan ortiq xorijiy ziyoratchiga viza berilgan.
Yangi tizimga ko‘ra, ziyoratchi viza berilganidan so‘ng 30 kun ichida Saudiya Arabistoniga kirmasa, uning vizasi avtomatik ravishda bekor qilinadi.
Shu bilan birga, mamlakatga kirgandan keyingi uch oylik yashash muddati saqlanib qoladi.
Umra va ziyorat bo‘yicha Milliy qo‘mita maslahatchisi Axmad Bajayeyferning ta’kidicha, o‘zgarishlar yoz mavsumi tugagach Makka hamda Madinada havo salqinlashidan so‘ng ziyoratchilar sonining keskin ko‘payishiga tayyorgarlik sifatida kiritilgan.
Joriy yilning iyun oyida boshlangan Umra mavsumi tarixdagi eng yuqori ko‘rsatkichni qayd etdi, besh oy ichida to‘rt milliondan ortiq xorijiy ziyoratchi Saudiyaga kelgan. Bu esa avvalgi butun mavsumlar natijalaridan ham yuqori bo‘lib, Umra ziyoratiga bo‘lgan jahon miqyosidagi talabning ortib borayotganini ko‘rsatadi.
T.Azimov tayyorladi