Abdulhamid ibn Badis rohimahulloh aytadilar: “Inson “Qadr kechasi”ni topishga jiddu jahd qiladi. Biroq bu harakat dunyo talabida emas, din talabida bo‘lishi lozim. Ko‘pchilik insonlar
“Qadr kechasini topsam, falon-falon dunyoni so‘rab olaman”, deb orzu qiladilar. Kimning xayoliga shunday o‘y kelgan bo‘lsa, Alloh taologa tavba qilsin! Zero, Alloh taolo shunday marhamat qiladi:
مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ {الشورى/20}
Kimki, oxirat ekinini (savobini) istar ekan, Biz unga ekini (hosili)ni ziyoda qilurmiz. Kimki dunyo ekinini istar ekan, Biz unga o‘shandan berurmiz va uning uchun oxiratda nasiba (savob) bo‘lmas (Shuro surasi, 20-oyat).
To‘g‘ri, dunyoni Alloh taolo belgilab qo‘ygan sabablari bilan talab qiladigan insonga e’tirozimiz yo‘q. Bu o‘rindagi tanbehimiz butun g‘am-tashvishi dunyo bo‘lib oxiratni umuman o‘ylamaydigan kishilarga qaratilgandir. Bunday kishilar “Qadr kechasi”ida dunyoni so‘rab kechasi bilan mijja qoqmay chiqadilar, biroq oxirat masalasidan butkul g‘aflatda bo‘ladilar.
Bu o‘rinda dunyo talabida bo‘ladi, deyilganida din va oxiratga umuman aloqasi bo‘lmagan dunyoviy maqsadlar nazarda tutildi.
G‘iyosiddin Habibulloh tarjimasi
Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:
– Haliyam uylanmadingmi?
– Yo‘q, – dedi u.
– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?
– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...
– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..
– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.
Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:
“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:
– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:
– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...
Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.
Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.
Akbarshoh RASULOV