Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Dekabr, 2024   |   26 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:48
Peshin
12:29
Asr
15:20
Shom
17:04
Xufton
18:24
Bismillah
27 Dekabr, 2024, 26 Jumadul soni, 1446

Ahmad ibn Hanbalning sabri

31.07.2019   6293   2 min.
Ahmad ibn Hanbalning sabri

Mo‘taziliylar hijriy ikkinchi – milodiy sakkizinchi asrda hukumatni boshqarayotgan davrda “Qur’onni maxluq dedirish” siyosati avj oldi. Xalifa Ma’mun olimu ulamolarni saroyiga chaqirtirib, ularga majburan “Qur’on maxluq” degan gapni ayttirishga urindi. Ba’zi olimlar ta’riz – so‘z o‘yini bilan vaziyatdan qutulib qoldilar. Ammo ulamolar orasida Ahmad ibn Hanbal rahimahullohdek haqda sobit turib, u gapni umuman tilga olmaganlar ham bo‘ldi.

Xalifaning yonidagi ba’zilar “Ahmad ibn Hanbalni hamma yaxshi ko‘radi va unga ergashadi. Shuning uchun “Qur’on maxluq” degan gapni avval unga ayttirish kerak” deya maslahat berishdi. Xalifa bu maslahatga amal qilib, buyuk olimni saroyiga olib keltirdi va mazkur gapni ayttirishga urindi. Ulug‘ imom bu gapni aytmadilar. G‘azab otiga mingan xalifa buyuk olimni zindonga tashladi va darra urishga amr qildi.

Kunlarning birida darra urish uchun imomni tashqariga olib chiqib ketilayotganda bir voqea bo‘ladi-ki, bu hodisa Imom Ahmadning xotiralaridan hech qachon ketmadi. Voqeani imomning o‘g‘illari Abdulloh ibn Ahmad hikoya qiladi:

“Men otamning mana bu gaplarini ko‘p eshitganman: “Alloh Abul Haysamni rahmatiga olsin! Alloh Abul Haysamni afv etsin! Darra urish uchun meni tashqariga olib chiqib ketishayotganda, bir kishi ortimdan kiyimimni tortdi va menga qarab: “Meni taniysizmi?” deb so‘radi. Men “Yo‘q” dedim. “Men Abul Haysam Ayyorman. O‘g‘ri, kissovurman. Amirul mo‘mininning devonxonasida menga alohida-alohida tarzda o‘n sakkiz ming marta darra urilgani yozib qo‘yilgan. Men shaytonga ergashib, dunyoga erishish ilinjida bu og‘riqlarga sabr qildim. Siz esa Rahmonning toati yo‘lida, Din uchun og‘riqlarga sabr qiling!” dedi. Menga o‘n sakkiz ming marta o‘rniga o‘n sakkiz marta darra urildi. Keyin xodim chiqib, “Amirul mu’miniyn sizni afv etdi” dedi”.

“Manoqibu Imom Ahmad”, “Sifatus sofva” kitoblari asosida

Nozimjon Iminjonov tayyorladi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson

27.12.2024   636   2 min.
Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson

1. Diniy sohani tanlashingizga nimalar va kimlar turtki bergan?

– Diniy sohani tanlashimga padari buzrukvorim sababchi bo‘lgan. U kishi bizga yoshligimizdan qisqa suralarni yodlattirgan. Tumanimizdagi jome masjidlar imomlariga shogird tushdim. Maktabni tugatgach, Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom institutiga o‘qishga kirdim.
 

2. Bugungi imom qanday bo‘lishi kerak?

– Bugungi imom ilmli, odobli, muomalada, yurish-turishda barchaga ibrat va namuna bo‘lishi zarur. O‘z ustida tinimsiz ishlashi kerak. Shu bilan birga, yurtimizda diniy-ma’rifiy va boshqa sohalarda amalga oshirilayotgan islohotlardan xabardor va bu xayrli ishlarni xalqqa yetkaza oladigan bo‘lishi zarur.


3. Imom-xatib odamlar orasida xuddi yuzdagi xoldek bo‘lishi kerak. Shunday emasmi?

– Bugun xalqimiz ma’rifatini yuksaltirish, ­bid’at-xurofotlarga murosasiz bo‘lishda imomning o‘rni alohida. Imomning so‘zi va amali uyg‘un, ya’ni aytganiga o‘zi amal qiladigan bo‘lishi kerak. Shunda­gina u odamlar orasida xuddi yuzdagi xoldek bo‘ladi.


4. Bugun jamiyatimizda sizni qaysi jihatlar quvontiradi va tashvishga soladi?

– Yurtimizda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan xayrli ishlar barcha qatori meni ham quvontiradi. Ayniqsa, Qur’on va tajvidni o‘rgatish kurslari faoliyati yo‘lga qo‘yilgani tahsinga sazovor.

Ayrim yoshlarning bilib-bilmay aqidasi buzuq turli g‘alamislar tuzog‘iga tushib qolayotgani dilni xufton qiladi.


5. Eng ko‘p o‘qiydigan kitoblaringiz? Diniy manbalardan tashqari qanday mavzulardagi kitoblarni mutolaa qilasiz?

– Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahi­mahullohning “Tafsiri Hilol”, “Hadis va hayot”, “Ruhiy tarbiya” asarlarini qo‘ldan qo‘ymay mutolaa qilaman. Alixonto‘ra Sog‘uniyning “Turkiston qayg‘usi” kitobi, jadidchi bobolarimizning asarlari meni maftun etgan.


6. Tanlagan kasbingizdan ko‘nglingiz to‘lmagan paytlar ham bo‘lganmi?

– Kasbim – faxrim. Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning meroslarini imkon qadar xalqqa yetkazayotganimdan behad baxtiyorman, alhamdulillah.


Ma’lumot o‘rnida, Shokirxon Imomiddinov 1979 yilda Toshkent viloyati Quyi Chirchiq tumanida tug‘ilgan. 1997–2001 yillarda Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom institutida ta’lim olgan. 2001 yildan beri Quyi Chirchiq tumani “Olmazor” jome masjidida imom-xatib hamda 2019 yildan buyon mazkur tuman bosh imomi bo‘lib ishlab kelmoqda. 

"Hidoyat" jurnalining 8-sonidan olingan

 

Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson
Maqolalar