Hikoya qilinishicha, bir kishi o‘zining baxil o‘rtog‘inikiga mehmonga bordi. Uy egasi o‘g‘lini chaqirib, “O‘g‘lim, uyimizga biz uchun aziz bo‘lgan do‘stimiz mehmon bo‘lib keldi. Qassobga borib, bizga yarim kilo eng yaxshi go‘shtdan olib kel” dedi. Bola qassob oldiga ketdi. Oradan ma’lum vaqt o‘tib quruq qo‘l bilan qaytib keldi. Otasi undan “Go‘sht qani?” deb so‘radi.
Bola: “Qassobga borib, “Bizga eng yaxshi go‘shtdan berar ekansiz” dedim. U menga “Senga sariyog‘dek go‘sht beraman” dedi. Men o‘zimcha “Agar u shunday qiladigan bo‘lsa, nega go‘sht o‘rniga sariyog‘ olmayin?!” dedim-da, baqqol yoniga ketdim.
Borib, “Bizga eng yaxshi sariyog‘ingizdan berar ekansiz” dedim. U “Men senga asaldek sariyog‘ beraman” dedi. O‘zimcha “Agar shunday qiladigan bo‘lsa, yaxshisi asal ola qolaman” deb o‘yladim. Shu o‘y bilan asalfurushga ketdim.
Borib, “Bizga eng yaxshi asaldan berar ekansiz” dedim. Sotuvchi “Men senga musaffo suvdek asal beraman” dedi. O‘zimcha “Agar shunday qiladigan bo‘lsa, uyimizda musaffo suv bor-ku” dedim-da, hech narsa olmay keldim” deb javob berdi.
Ota o‘g‘lining gaplarini eshitgach, “Naqadar aqlli bolasan. Lekin bir narsani o‘ylamabsan. Bir do‘kondan boshqasiga borguningcha poyabzaling eskirgandir” deganda, o‘g‘li “Otajon, men mehmon amakining poyabzalini kiyib borib-keldim” dedi.
Bola baxillikda otasidan ham o‘tib ketgan edi. Bu esa noto‘g‘ri, xunuk tarbiyaning oqibatidir.
Ha, farzandlar ota-onalari qanday tarbiya qilsa, nimalarga odatlantirsa, shunday tarbiya topib ulg‘ayishadi. Shuning uchun ota-ona farzandlariga go‘zal axloqni o‘rgatishlari, o‘zlari bu borada namuna bo‘lishlari kerak.
“Vaziyatlarni boshqarish san’ati” kitobidan
Nozimjon Iminjonov tarjimasi