Payg‘ambar alayhissalomning zavjalari bo‘lishdek ulug‘ sharafga ega bo‘lgan onalarimiz islom dini rivoji va ravnaqi uchun katta hissa qo‘shganlar. Birgina Oisha roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi vassallamdan 2210 ta hadis rivoyat qilganlar. Ushbu hadislarda ibodat, muomalot, xususan, ayollarga tegishli ko‘plab fiqhiy masalalar bayon qilingan.
Alloh taolo tomonidan onalarimiz haqida oyati karima ham nozil qilingan. Ahzob surasining 32-34 oyatlarida shunday deydi:
“Ey, Payg‘ambar ayollari! Agar taqvodor bo‘lsangiz, (o‘zga) ayollarning birortasi kabi emasdirsiz. Bas, sizlar (nomahram erkaklarga) mayin so‘z qilmangiz, aks holda qalbida buzuqlik bo‘lgan kimsa (sizdan) tama qilib qolur. Yaxshi (to‘g‘ri) so‘zni so‘zlangiz! O‘z uylaringizda qaror topingiz, (ko‘chaga chiqqaningizda) ilgarigi johiliyat (davri) yasanishidek yasanmangiz! Namozni barkamol ado etingiz, zakotni beringiz hamda Alloh va Uning payg‘ambariga itoat etingiz! Ey, (Payg‘ambarning) xonadon ahli! Alloh sizlardan gunohni ketkazishni va sizlarni obdon poklashni istaydi, xolos”.
Islom tarixiga nazar solsak, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kamtarona hayot kechirishni ixtiyor etganlarini ko‘ramiz. Bu imkon yo‘qligi yoki noilojlikdan emas, faqirona kun ko‘rishni afzal bilganlaridan edi. Agar xohlasalar butun dunyo ziynatlari oyoqlari ostida muhayyo qilinardi, lekin buni ixtiyor etmadilar.
Payg‘ambarimiz alayhissalom bilan bir yostiqqa bosh qo‘ygan onalarimiz ham qanday qiyinchilik, mashaqqat bo‘lmasin, sabr qildilar, bu bilan barcha muslima ayollarga o‘rnak bo‘ldilar. Ular yer yuzidagi eng ulug‘ zot bilan birga oila qurib yashayotganlarini juda yaxshi bilar edilar. Ularning uyida eng ulug‘ kalom - Qur’on oyatlari tushib turar edi. Onalarimiz nafaqat mol-dunyoga, ayshu ishratga berilmaslikda, balki, mas’uliyatni sezishda ham, oxiratni bu dunyodan ustun qo‘yishda ham boshqalardan farq qilishlari lozim edi. Shunday bo‘ldi ham. Jamiki soliha ayollarga namuna va ibrat bo‘lib qoldilar.
“Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurti talabasi
Oybek MA’RUPOV.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin Eshonqulov Toshkent islom instituti talaba- yoshlari bilan muloqot o‘tkazdi. Uchrashuvni institut rektori Uyg‘un G‘afurov ochib, mazkur tadbirning ahamiyati haqida so‘z yuritdi.
Bu kabi muloqotlar barcha diniy ta’lim muassalarida tashkil etilib, O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari raisligida o‘tgan Ulamolar Kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida belgilangan vazifalar ijrosini ta’minlashga qaratilgani ta’kidlab o‘tildi.
Tadbirda Zayniddin Eshonqulov yoshlarga o‘zining hayotiy, ilmiy va kasbiy tajribalarini so‘zlab berdi. Ma’ruzada Diniy idora tizimidagi tashkilotlar va ta’lim muassasalarida amalga oshirilayotgan islohotlar, faoliyat yo‘nalishlari va kelgusidagi rejalar haqida ma’lumot berdi.
Zayniddin domla diniy-ma’rifiy faoliyatda ilm va ma’rifatning o‘rni, kadrlarning vatanparvarlik va axloqiy tarbiyasi va turli yot g‘oyalardan ma’naviy immunitetning shakllangani haqida o‘z fikr va tavsiyalarini bildirdi.
Notiq o‘z so‘zi davomida talaba-yoshlarni sabr-toqat va qat’iy intizom bilan ilm olishga da’vat etdi. Shuningdek, ixlosli bo‘lish va ustozlarni ehtirom qilish muvaffaqiyat kaliti ekanini ta’kidladi.
Yetuk imom-xatib bo‘lish uchun doimiy ravishda o‘zi ustida ishlash hamda bilim va tajribalarini oshirib borishi lozimligi haqida qimmatli maslahatlar berdi.
Ana shunday tadbirlar yoshlarning ilm olishi va kelgusidagi kasbiy faoliyatini muvaffaqiyatli amalga oshirishiga xizmat qiladi, rahbar xodimlar esa ular uchun hayotiy namuna bo‘ladi, inshoalloh.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati