Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyul, 2025   |   20 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
05:03
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:32
Bismillah
15 Iyul, 2025, 20 Muharram, 1447
Maqolalar

Bir illat ortidagi fojialar

30.10.2024   15062   4 min.
Bir illat ortidagi fojialar

Bugun ommaviy axborot vositalari va ijtimoiy tarmoqlarda (“tegajog‘lik qildi, zo‘rladi” mazmunidagi) axloqiy buzuqlik bilan bog‘liq noxush xabarlar ko‘payib ketdi. Ularni o‘qiganing sari fig‘oning oshadi. Nahot inson tubanlikka borsa. Bu illat voyaga yetmaganlar orasida ham, aqli raso va hatto yoshi bir joyga borib qolgan insonlar orasida ham urchiyotgani tashvishli holdir.
 

Bugun fahshni targ‘ib qilayotgan vositalar shunchalar ko‘pki, bundan qochishning iloji yo‘qdek. Oldinlari kishi aytishga or qiladigan behayo gaplar endilikda ochiqchasiga seriallaru kinolarda, ijtimoiy tarmoqlarda tashviq qilinmoqda. Oqibatda insonlarda hayo pardasi ko‘tari­lib ketayotgandek...


Buning ta’sirida zo‘rlash bilan bog‘liq jinoyatlar ortib, o‘lim bilan yakunlanganlari bor. Umri xazon bo‘lgan yosh qiz-juvonlar, o‘smirlar qancha. Voyaga yetmay oila qurayotganlar, maktab partasida o‘tirib ona bo‘layotganlar-chi? Xiyonat sabab oilasi buzilayotgan, bolalarini yetim qilayotganlar, yaqin qondoshlik aloqalarini uzayotganlar ham yetarlicha. Buning ortidan yuqumli va bedavo kasalliklarga chalinayotganlar ham bor. Bularning barchasi birgina axloqsizlik ortidagi fojialardir.


– Zinoning yomonligi shundaki, jamiyatning asosi bo‘lgan oilaga jiddiy putur yetkazadi, insonning nasl-nasabi buziladi. Jamiyatda ko‘plab illatlarning urchishiga, kasalliklarning ortishiga sabab bo‘ladi, – deydi O‘MI Fatvo markazi bosh mutaxassisi Hikmatulloh domla Toshtemirov. – Shu bois dinimizda u gunohi kabira sanaladi. Qur’oni karimda: “Zinoga yaqinlashmangiz! Chunki u fahsh va yomon yo‘ldir” (Isro surasi, 32-oyat), deya marhamat qilingan. Demak, mo‘min kishi uning har qanday ko‘rinishidan yiroq yurishi lozim. Afsuski, bugun ijtimoiy tarmoqlar orqali o‘zga jins vakillari bilan munosabatlarda mana shu jihatlarga e’tibor qaratilmayapti. Nomahramlik masalalariga beparvo bo‘lish va o‘zaro nojo‘ya suhbatlar ortidan oilalar buzilib ketyapti. Hali oila qurmagan yoshlar hayosizlik, zinoning virtual ko‘rinishlariga, ya’ni “onlayn muhabbat”ga ruju qo‘ymoqda. Bu narsalar shariatimizda qat’iyan man qilingan.


Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam zinodan qaytarib aytadilar: “Ey insonlar! Zinodan qo‘rqinglar, unda oltita zarar bor. Shundan uchtasi bu dunyoda, uchtasi oxiratda bo‘ladi. Bu dunyodagilari: zino ruhiy go‘zallikni ketkazadi, kambag‘allik keltiradi, ­umrni qisqartiradi. Oxiratdagilari esa – Allohning g‘azabi, hisobdan yomon o‘tish va jahannam azobidir” (Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati).


Kundalik hayotimizda ham fahshga ruju qo‘yganlarning boshi balodan chiqmasligiga ko‘p bor guvoh bo‘lamiz. Bu ham hadisning naqadar haq ekanidan dalolatdir.


Qur’oni karimda: (Ey Muhammad!) Mo‘minlarga ayting, ko‘zlarini (no­mahram ayollardan) quyi tutsinlar va avratlarini (zinodan) saqlasinlar! Mana shu ular uchun eng toza (yo‘l)dir. Albatta, Alloh ular qilayotgan (sir) sinoatlaridan xabardordir”, deya marhamat qilingan (Nur surasi, 30-oyat).


Oyatda Alloh taolo erkaklarni nomahram ayollarga shahvat nazari bilan qarashdan man etmoqda. Chunki bunday nazar zinoga yetak­laydi va bunday qarash ko‘z zinosi hisoblanadi. Afsuski, bugun ko‘cha-ko‘yda, jamoat joylarida, ayniqsa, televizor va qo‘l telefonimiz qarshisida o‘zimizni nomahramlardan, behayo tasvirlardan tiya olmayapmiz. Yoshimiz ulg‘ayib nafsimizni jilovlab olgandirmiz. Lekin farzandlarimizning bu illat iskanjasidan asray olyapmizmi?


Tahrim surasi 6-oyatda: “Ey iymon keltirganlar! O‘zla­ringizni va oila a’zolaringizni yoqilg‘isi odamlar va toshlar bo‘lmish do‘zaxdan saqlangiz...” deya marhamat qi­lingan. Oyat tafsirlarida ulamolarimiz o‘tdan saqlanish gu­nohlarni tark qilish va toat-ibodat bilan bo‘ladi. Bunda oila boshlig‘i ayolini ham farzandlarini do‘zax azobidan saqlashga mas’ul ekanini ta’kidlashgan.


Xulosa qilib aytganda, mo‘min kishi axloqiy buzuqlikka yetak­laydigan har qanday narsadan uzoq yurishi, ahli oilasini ham bu botqoqdan asrashi shart. Bu­ning uchun esa dinimizni mukammal o‘rganib, Qur’onu sunnatda kelgan amallarni hayotimizga tatbiq qilishimiz, farzandlarimizga buzuqlik gunohi kabira ekanini anglatishimiz, eng asosiysi, ularga Allohni tanitishimiz zarur. Shundagina ular yolg‘iz qolsa ham, Allohning kuzatuvida ekanini his etadi, shayton vasvasalariga, nafsining xohishlariga uchmaydi, inshoalloh.


Bobur MUHAMMAD

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari

14.07.2025   2163   2 min.
Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari

Islomning barcha – beshala ruknini ham bajargan odam chinakam saodatlidir. Ayniqsa, hojilik – alohida mas’uliyat talab etadigan maqom. Bu yil yurtimizdan 15 mingdan ziyodroq fuqaro ana shunday sharafga ega bo‘ldi.

Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.

Bugun, 14 iyul kuni poytaxtimizdagi «Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf» jome masjidi majlislar zalida poytaxtimizda faoliyat yuritayotgan imom-xatiblar, imom noiblari ishtirokida yig‘ilish o‘tkazildi.

Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, Toshkent shahar hokimining jamoat va diniy tashkilotlar bilan aloqalar bo‘yicha o‘rinbosari Abdulvosid Xomitjonov, «Nuroniy« jamg‘armasi Toshkent shahar bo‘limi raisi Rustam Kalonov, Mahallalar uyushmasi Toshkent shahar hududiy boshqarmasi boshlig‘i Furqatxo‘ja Mahmudxo‘jayev, Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov ishtirok etdi.

– Hojilarga katta ishonch bildirib, ular ma’naviyat targ‘ibotchilaridir, – deydi DIQ raisi birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov. – Hadisi sharifda: “Insonlarning Alloh taologa eng seviklisi odamlarga ko‘p manfaati yetkazadiganidir” (Imom Tabaroniy rivoyati), deyilgan. Shunday ekan, har bir hojiga o‘z hududidagi imom-xatib ko‘makchi bo‘lib, mahallama-mahalla yurib, aholiga, ayniqsa, yoshlarga pandu nasihatlar qilishlari zarur. Chunki hojilarning so‘zlari ta’sirchan bo‘ladi. Farzandlarimizning turli yot g‘oyalar ta’siriga tushib qolishining oldini olishda ularning xizmatidan foydalanishimiz kerak. Hojilarimizning sa’y-harakatlari bilan xalqimizning ma’naviyati, ma’rifati yanada oshadi.

Ana shunday ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar orqali hojilarimiz jamiyatimizdagi mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish, yoshlar tarbiyasi va oilalar totuvligida ibrat bo‘lmoqdalar.

Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari
O'zbekiston yangiliklari