Kunlarning birida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qorinlari nihoyatda och edi. Yotib uxlamoqchi bo‘ldilar ammo uxlashga ham qiynaldilar. Bir muddatdan keyin o‘rinlaridan turib, bir toshni qorinlariga qo‘yib yotmoqchi bo‘ldilar. Bu holatni ko‘rgan Oisha roziyallohu anho onamiz qattiq havotirlandilar.
Oisha roziyallohu anho onamizning ko‘zlariga yosh keldi. “Yo Rasululloh sollallohu alayhi vasallam duo qilsangiz, Siz uchun hamma narsa muhayyo bo‘ladiku”, dedilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Mendan oldingi Payg‘ambarlar ham shu holatda ketishdi. Men ham Robbimning huzuriga shunday boraman”, dedilar.
Abu Tolha roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ochlikdan shikoyat qildik. Qornimizga (bog‘lab olingan) bittadan toshni olib ko‘rsatdik. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ikkita toshni olib ko‘rsatdilar”.
Bugun uyingizda biror taom tayyorlayotganingizda yoningizdagi qo‘shningizning qorni och bo‘lishi mumkinligini esdan chiqarmang. Hovlingizda tutunini chiqarib tansiq taom pishirsangiz, qo‘shni xonadonda homilador kelin bo‘lsa, ularga ham chiqarishni unutmang. Qaynatma sho‘rva qilsangiz ovqatga ko‘proq suv soling bir kosa qo‘shniga ham berasiz.
Oisha onamiz roziyallohu anho: “Muhammad sollallohu alayhi vasallamning oilasi bir kunda ikki marta yegulik yemagan, yesa ham bittasi xurmo bo‘lgan”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Akbarshoh RASULOV
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.
Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.
Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.
O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.
Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib:
لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.