Bugun, 18 fevral kuni poytaxtimizdagi Simpoziumlar saroyida Saudiya Arabistoni Podshohligi Haj va umra ishlari vaziri Tavfiq bin Favzon ar-Rabia boshchiligidagi delegatsiya bilan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar, O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Sodiq Toshboyev va boshqa tegishli mutassaddilar ishtirokida muloqot bo‘lib o‘tdi.
Ta’kidlash joiz, mustahkam tarixiy, madaniy va diniy rishtalarga asoslangan O‘zbekiston – Saudiya Arabistoni aloqalarining yuqori darajasi ikki davlat yetakchilari rahbarligida olib borilayotgan o‘zaro do‘stona munosabatlar natijasidir.
Haj va umra ishlari vaziri Tavfiq bin Favzon ar-Rabia samimiy qabul uchun minnatdorlik bildirib, mazkur tashrifdan maqsad O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni Podshohligi o‘rtasidagi hamkorlik munosabatlarini yanada takomillashtirish, ayniqsa, haj va umra tadbirlarini tashkil etish sifatini oshirish, diniy-ma’rifiy, ilmiy-tadqiqot, turizm, transport sohasidagi aloqalarni mustahkamlashga qaratilganini bildirdi.
Vazir janoblari Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Forobiy, Beruniy, Ibn Sino kabi ulamolarning islom ma’rifatiga, jahon tamadduniga qo‘shgan beqiyos hissasini ta’kidlab, qadim madaniyat va bebaho asori-atiqalar yurti bo‘lgan O‘zbekistonga saudiyaliklarni ham ziyoratga targ‘ib etishda faol bo‘lishini aytib o‘tdi.
Muloqotda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Sodiq Toshboyev mamlakatimizda haj va umra tadbirlarini amalga oshirishning tashkiliy-huquqiy asoslari ta’minlangani, fuqarolarimizga qulayliklar, yanada yaxshi imkoniyatlar yaratish bo‘yicha tizimli ishlar qilib kelinayotgani, xususan, umra tadbirlarini namunali tashkil etish, ziyoratchilarga amallarni to‘liq, xavfsiz bajarishi uchun munosib sharoitlar yaratish, ularning kafolatlangan xizmatlardan foydalanishini ta’minlash maqsadida Respublikamiz qonunchiligiga muvofiq O‘zbekistonda umra tadbirini tashkil etish vakolati O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda 12 ta shirkatga berilganini aytdi. Haj va Umra ishlari bilan bog‘liq noqonuniy xatti-harakatlarning oldini olish bo‘yicha tushuntirish va targ‘ibot ishlari olib borilayotganini ta’kidladi.
Uchrashuvda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari, avvalo, bunday hamkorliklarga zamin yaratib berilayotgani uchun O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev va Ikki Muqaddas Masjid xodimi Saudiya Arabistoni Podshohi Salmon bin Abdulaziz Ol Saud va Valiahd shahzoda Muhammad bin Salmonlarga minnatdorlik bildirish asnosida yurtdoshlarimiz uchun haj kvotasi so‘nggi yillarda 3 barobarga oshirilib, har yili 15 ming nafar hamyurtimiz hojilik baxtiga musharraf bo‘layotgani, umra ziyoratchilari soni bir necha yuz mingni tashkil etayotgani, ularga bo‘lgan hurmat-e’tibor, shart-sharoitlar borgan sari yaxshilanib borayotganini e’tirof etdilar.
Shuningdek muloqotda Prezidentimiz tomonidan ochiqlik siyosati olib borilayotgani, ayniqsa, mamlakatlarimiz hukumatlari va vazirliklari o‘rtasida energetika, bojxona, fuqaro aviatsiyasi, turizm, qishloq xo‘jaligi, sog‘liqni saqlash, mehnat munosabatlari kabi sohalarda hamkorlikka doir ko‘plab hujjatlar qabul qilingani tilga olindi. Ikki davlat o‘rtasida ilmiy-tadqiqot ishlarida keng ko‘lamli hamkorlik qilish, din ulamolari ishtirokida anjumanlar o‘tkazish, Saudiya Arabistoni fuqarolari O‘zbekistonning Samarqand, Buxoro, Termiz kabi qadimiy shaharlariga ziyoratga kelishlarini tashkil etish kabi ishlarni rivojlantirish borasida taklif va mulohazalar aytib o‘tildi.
Tavfiq bin Favzon ar-Rabia O‘zbekiston tomonidan bildirilgan takliflarni atroflicha ko‘rib chiqib, ijobiy hal etishda bor imkoniyatni ishga solishini bildirdi.
Muloqot samimiy va ko‘tarinki ruhda bo‘lib o‘tdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam o‘zlarining muborak hadislarida «Bu ilmni keyingi kelgan odamlardan taqvodorlari ko‘tarib yuradilar, ular ilmni g‘uluvga ketuvchilarning o‘zgartirishidan, botilga chiqaruvchilarning dinni o‘ziniki qilib olishidan va johillarning ta’vilidan himoya qiladilar», deganlar. (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Imom Moturidiy va Imom Ash’ariy rahimahulloh ham musulmonlar e’tiqodiga turli xil yot g‘oyalarni kirib kelishini oldini olgan va ilmni johillarning ta’vilidan himoya qilgan olimlardan edi. Shu sababli ulamolar tomonidan Imom Moturidiy rahimahullohni «Imamul huda», «Musahhihu aqoidi ahli sunna» deb atalgan va e’tirof qilingan. Barcha ulamolar u zot haqida iliq fikrlarni bildirishgan. Jumladan, Imom Kafaviy rahimahulloh «A’lamul axyor» kitobida Imom Moturidiy haqida shunday yozadi: «Moturidiy rahimahulloh mutakallimlarning imomi, musulmonlarning aqidasini to‘g‘rilovchisidir. Alloh u kishiga sirotul mustaqim, ya’ni to‘g‘ri yo‘lni nasib qilish ila nusrat berdi va u kishi din nusrati yo‘lida yurdi. Buyuk kitoblarni tasnif etdi va botil e’tiqod sohiblariga raddiya berdi».
Ibn Hajar Haytamiy rahimahulloh «Zavojir an iqtirofil kaboir» kitoblarida Imom Moturidiy haqida quyidagi fikrlarni bildirgan:
«Ahli Sunna e’tiqodi deganda Imom Abul Hasan Ash’ariy va Abu Mansur Moturidiy rahimahumullohning e’tiqodlari nazarda tutiladi». Shayx Hasan ibn Abu Azuba rahimahulloh inson qaysi olimga ergashsa Ahli sunna toifasiga kirishini bayon qilib shunday degan: «Shuni bilki, Ahli sunna val jamoa e’tiqodining majmuasi ikki qutbning so‘zidir. Bu ikki qutb: Imom Abul Hasan Ash’ariy va Imom Abu Mansur Moturidiydir. Bu ikki imomning qay biriga ergashsang, hidoyatga erishib buzuq e’tiqod va toyilishdan salomat qolasan».
Yuqoridagi e’tiroflardan ko‘rinib turibdiki ahli sunna val jamoa e’tiqodi asoschisi bo‘lmish ikki qutb imomi Imom Moturidiy va Imom Ashariylar tuzgan aqida manhajlari albatta eng to‘g‘ri manhaj hissoblanadi.
Sharifxon Payzullayev,
Namangan shahri "Homiddin qori" jome masjidi imom-noibi
Manba: @Softalimotlar