muslim.uz

muslim.uz

Пятница, 18 Ноябрь 2022 00:00

Ибодатга бепарволик қилиш (5-қисм)

Ибодатларда бепарволик ва дангасаликнинг намоён бўлиши ҳам қалб касалликларидан биридир. Бунданда каттароқ муаммо шундаки, одам ўзининг ибодатидаги камчиликларини сезмайди ва уларга аҳамият бермайди. Уларни камчилик сифатида қабул қилмагани сабабли қалб касаллиги янада кучайиб кетади.

Бу касалликнинг келиб чиқиш манбаи – инсоннинг Аллоҳ таолога ибодат ва хайрли амаллар қилишга берган куч-қувватига ношукрлик қилиш. Бундай ношукрлик туфайли инсон илоҳий ёрдамдан маҳрум бўлади, руҳий покланишдан узоқлашиб, гуноҳлари ортади, қалби яна кирланади. Вақт ўтиши билан бундай одам ўз камчиликларини сезишни тўхтатади ва ўзининг номақбул ишлари унга чиройли кўрина бошлайди.

Айнан Аллоҳ таоло қуйидаги оятларида айтганидек: "Ахир, (қилган) ёмон иши ўзига чиройли кўрсатилиб, уни гўзал (иш) деб ўйлаган кимса (ҳидоят топган зот каби бўлармиди)?!" (Фотир сураси, 8-оят).

"Улар қилган саъй (ҳаракат)лари дунё ҳаётидаёқ йўқ бўлиб кетган-у, аммо ўзларини ишни чиройли қилаётган ҳисоблайдилар (Каҳф сураси, 104-оят).

Шундай қилиб, ҳар бир умматга амалини чиройли қилиб кўрсатиб қўйдик (Анъом сураси, 108-оят).

Сўнгра, улар ишларини ўз ораларида пора-пора қилиб бўлиб юбордилар. Ҳар фирқа ўз ҳузурларидаги нарса ила хурсанддирлар (Муъминун сураси, 53-оят).

Оятларимизни ёлғонга чиқарганларни эса, (улар) билмайдиган томондан аста-секин оламиз (Аъроф сураси, 182-оят).

 

Муолажа услуби

Бу дардга даво топиш учун – Аллоҳ таолодан паноҳ ва ёрдам сўраш, доимо Уни зикр қилиш, Қуръони каримни тиловат қилиш, оятлар маъноларини тафаккур этиш, мусулмонларни ҳурмат қилиш ва Аллоҳга яқин одамлардан ҳаққига дуо қилишларини сўраш талаб этилади. Агар банда буларнинг барчасига амал қилса, унда Аллоҳ уни яхши ҳолатга қайтаришига ва сидқидилдан ибодат қилиши учун яна куч-қувват беришига умид қилиш мумкин.

Жунайд Бағдодий раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Ким ўз қобилиятининг чегарасини билса, унга Аллоҳ таолонинг камтар бандаси бўлиш осон бўлади".

Абу Яқуб ан-Наҳражурий раҳимаҳуллоҳ ибодатдаги бепарволик ҳақида: “Кимки Аллоҳ таолони яхши кўришни иддао қилсаю, лекин Унинг амрларини бажармаса, у ўз даъвосида ёлғончидир. Ким қўрқмасдан севгис ҳақида гапирса, у ҳам ёлғончидир".

 

Абу Абдураҳмон ас-Суламийнинг

"Нафс иллатлари ва уларнинг муолажаси" китобидан

Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Дунёда Ислом динидек инсон ҳаётининг барча жабҳаларини қамраб олган бирор-бир таълимот йўқ. Аллоҳ таолонинг бу ҳақ дини мусулмон кишининг ҳар қандай ҳолатда ҳам қандай қилиб йўл тутса дунё ва охиратига манфаат бўлишини белгилаб берган. Бу нарсаларни баъзан Аллоҳ таолонинг Ўзи муборак каломида баён қилган бўлса, баъзида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тиллари билан у зотнинг ҳадиси шарифларида баён қилиб берилган. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларининг кўплаб ҳадисларида умматнинг бошига қиёматгача тушадиган фитналар ҳақида хабар берганлар.

         Доcтор Абдулазиз Дохон  ўзларининг “Аҳдас ва аҳодису фитнатил ҳарож” номли китобларида фитна тўғрисидаги ҳадисларни жамлаб, улардан қуйидаги маъноларни чиқариб олганлар:

1)      Фитна Аллоҳ таолонинг бу уммат ва бошқа умматлар ичида қиёматгача бўладиган суннатидир. У зулматли тун каби кўр, соқов, кар бўлиб, унинг ичига кирган одам дунё ва охиратда ҳалок бўлади. Ундан қўлини тийган кишилар эса нажот топади. Аллоҳ кимга илм, тақво, рушд бермаган бўлса, унда инсон ўз ўрнини йўқотиб қўяди.

2)      Фитна ҳақидаги ҳадисларда мусулмонлар ўртасидаги урушлар шубҳасиз, бўлиши айтилган. Буни инкор қилиб бўмайди. Лекин келгусида бу урушларни бартараф этиш, мусулмон ўлкаларда содир бўлган пайтда фитна оловларни ўчириш учун ҳам бу урушларни сабабини билиш лозим бўлади.

3)      Аллоҳ таолонинг бу умматга раҳматларидан бири, бу дунёда уларнинг гуноҳларига каффорот бериши. Уруш ва фитналар уларнинг гуноҳлари учун каффоротдир.

4)      Фитна ҳақидаги баъзи ҳадисларда  бу фитналарнинг катта қисми машриқ тарафдан  пайдо бўлиши очиқ-ойдин айтилган. Воқеъликда ҳам худди шундай бўлди. Чунки биринчи бўлиб фитнанинг ҳаракатлари Куфа ва Басрада пайдо бўлди. Жамал фитнаси ҳам айнан шу ерда бўлган эди.

5)      Фитналар пайтида бир қавмлар ўз динларини арзимас дунё матосига сотдилар ва ҳавойи нафсларига берилиб ҳукм чиқардилар. Соф ислом аҳли эса уларнинг йўлларида ғарибга айланди. Динини маҳкам ушлаганлар қўлларида чўғ тутгандек, ўзларига етадиган мусибатларга дин йўлида сабр қилдилар.

6)      Фитналар пайтида Аллоҳ таоло бир тоифа инсонларни сақлади. Улар фитнага аралашмадилар.  Қўлларини мусулмонларнинг қонлари билан бўлғамадилар. Балки ислоҳ учун ҳаракат қилдилар.

7)      Фитналар пайтида тил қиличдан кўра хатарли қуролга айланди. Фитна ва балоларни айнан тил вужудга келтирди.

8)      Фитналар пайтида илм камайди. Бу наарса уломоларнинг ўлими билан ёки уларнинг сукут қилиши ёхуд соғ қолишлари учун инсонлардан ажралиб чиқишлари билан ёки бўлмаса, баъзи сабабларга кўра, инсонлар улардан ажралиб қолишлари билан бўлди. Ана шундай пайтда инсонлар ўзларига жоҳилларни раис қилиб олдилар. Натижада, улар илмсиз фатво бериб ўзлари ҳам адашдилар ва бошқаларни ҳам адаштирдилар.

9)      Аллоҳ таоло фитна ҳақидаги ҳадисларда Ўз Расули соллаллоҳу алайҳи васалламга у зотнинг умматларини очлик билан ҳалок қилмаслиги, душманларни қудрати қанча бўлишидан қатъий назар, умматни уларга доимий бўйсиндириб қўймаслигини кафолатини берган. Лекин Аллоҳ таоло Расулуллоҳга бу уммат ўзаро ихтилоф қилмаслигини кафолатини бермаган. Ташқи душманлар айнан мана шу эшикдан уммат ичига  кирдилар. Чунки уммат ўзоро ихтилоф қилса, бир-бирлари билан уруш қилса, уларнинг қувватлари заифлашади-да, душманлар уни эгаллаши учун имкон туғиларди.

 

ТИИ Модуль таълим шакли битирувчиси,

Хоразм вилояти, Шовот тумани Юсуф Ҳамадоний жоме масжиди имом-хатиби Шермуҳаммад Болтаев 

Мисрда бўлиб турган Ўзбекистон Олий Мажлиси Сенати раиси Танзила Норбоева Қоҳира шаҳрида Араб давлатлари парламентлари лигаси раиси Одил ал-Асумий билан учрашди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Парламент юқори палатаси маълумотига кўра, Араб давлатлари парламентлари лигаси 22 та араб давлатларини ўз атрофига бирлаштиради.
Учрашувда Ўзбекистон парламентининг араб давлатлари парламентлари, хусусан, араб давлатлари парламентлари лигаси билан ҳамкорлигини янада фаоллаштириш масалалалари муҳокама қилинди.
Танзила Норбоева Ўзбекистон парламенти ва Араб парламенти ўртасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш мақсадида Ўзаро англашув меморандумини имзолаш таклифини қўллаб-қувватлар экан, Ўзбекистон Араб мамлакатлари билан барча соҳаларда ўзаро дўстлик ва манфаатли муносабатларни сифат ва мазмун жиҳатдан ривожлантиришга тайёр эканлигини билдирди.
Ўз навбатида Одил ал-Асумий Араб давлатлари уюшмаси, жумладан, Араб парламенти Ўзбекистоннинг Марказий Осиёдаги етакчи ўрнини эътироф этган ҳолда Ўзбекистон билан барча соҳаларда, хусусан, парламентлараро ҳамкорликни янада фаоллаштиришга тайёр экалигини қайд этди. Араб ишбилармонлари доиралари иштирокида Ўзбекистонда йирик иқтисодий форум ўтказиш таклифи илгари сурилди.
Мулоқот чоғида Ўзбекистоннинг қишлоқ хўжалик маҳсулотларини араб давлатларига экспорт қилиш ва бунда транспорт- логистика масалаларини самарали ҳал этиш чоралари ҳам муҳокама қилинди.
Ўзбекистонда гендер тенгликни таъминлаш борасида олиб борилаётган давлат сиёсатининг юқори самараси эътироф этилгани ҳолда 2023 йил Самарқанд шаҳрида Араб ва мусулмон мамлакатлари парламентлари аёл аъзоларининг биринчи форумини ўтказиш ташаббуси илгари сурилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Пятница, 18 Ноябрь 2022 00:00

Бемазҳаблар ҳақида

“Ихтилоф қилманглар, яна қалбларингиз ихтилофли бўлиб қолмасин”, деб севикли Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қилганлар.
Уламои салафлар эса ўз дини, эътиқодига содиқ қолиб, мусулмонларни турли ихтилофлардан қайтариб, бирдамликка чақирганлар.

Афсуски, ҳозирги замонда, диндорларга қараб динларга баҳо бериладиган бўлиб қолган. Шу сабабли, бошқалар, булар мусулмонлик даъвосини қилишар эди, мусулмонлик шу экан-да, дейишлари мумкин.

Турли омилларга кўра динимиздан узоқлашган халқимиз, ўтмишда турли бало-офатларга гирифтор бўлди, динимиздан узоқлашгани сари қолоқликка учради, заифликка юз тутди ва ниҳоят, мустамлака асоратида қолди. Худди шу боисдан худосизлар балосига йўлиқди. Ва охир-оқибат халқимизнинг бир қисми худосизликка юз тутди. Даҳрий тузум худди шулар ёрдамида юртимизда динимиздан асар ҳам қолдирмасликка жон-жаҳдлари билан курашдилар. Ўша худосизлар томонидан масжидлар вайрон қилинди. Ўша худосизлар томонидан Қуръонлар ёқилди. Ўша худосизлар томонидан уламолар ўлдирилди. Ўша худосизлар томонидан инсоният тарихида мисли кўрилмаган ваҳшийликлар қилинди. Уларнинг бирдан-бир мақсади Исломни йўқ қилиш эди.

Халқимиз эса ибодатларни фақат Ҳанафий мазҳаби асосида ўрганишар эдилар. Улар мусулмонликни таниганидан бери, унга иймон келтириб, амал қила бошлаганидан бери ибодатлар-у, шаръий аҳкомларни ана ўша Ҳанафий мазҳаби асосида ўрганиб, амал қилиб келганлар. Асрлар оша турли шароитларга қарамай, мужтаҳид уламоларимиз томонидан Қуръони Карим ва Суннати Набавийядан олиб, халқ оммаси учун қулайлаштириб қўйилган фиқҳий масалалар худди Исломнинг негизига ўхшаб қолган эди. Айниқса, қийинчилик пайтларда, худосизлар ҳамласига учраб динимизни ўрганиш қийинлашиб қолган кезларда, мухтасар фиқҳий китоблар ва улар асосида уюштириладиган ихчам дарслар катта фойда берар эди. Ушбу ва шунга ўхшаш бошқа омиллар сабабли халқимиз бошқа мазҳаблардаги ҳукмлар қандоқ эканидан хабарсиз қолди. Улар кўпчилик мусулмон халқлари қатори ислом шариатини Ҳанафий мазҳаби орқали ўрганиб, Ҳанафий мазҳаби бўйича ҳаётига татбиқ қилиб келдилар.



Учқўрғон тумани

"Музаффархон эшон" жоме масжиди имом-хатиби

Хушназаров Иброхимжон.

Мақолалар

Top