Жорий йилнинг 17 ноябр куни Тошкент ислом институтида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла Холиқназаровнинг “Исломда Ватан тушунчаси”, “Тасаддуқ ё Расулуллоҳ”, “Ҳаж буюк ибодатдур”, “Ихлос амаллар зийнати”, “Умра буюк ибодатдир” китобларининг “Zоом” платформаси орқали тақдимот маросими бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул раҳбарлари, бир қатор ислом билим юртларининг ўқитувчи ва талабалари иштирок этди.
Тадбирни Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом иниститути ректори Уйғун Ғофуров очди ва олиб борди.
Тадбир Қуръони карим тиловати ва хайрли дуолар билан бошланди.
Тақдимотда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков, Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом иниститути сийрат фани ўқитувчиси A. Зиёвиддинов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси фатво бўлими директор ўринбосари Ғуломиддин Холбоев, Хоразм вилояти “Фахриддин ар-Розий” ўрта махсус ислом билим юрти мудири Д. Aбдуқодиров. Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом иниститути фиқх фани ўқитувчиси Я. Раззақовлар сўз олиб, “Тасаддуқ, ё Расулуллоҳ!” китоби Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам сийратларини юртдошларимизга равон, содда ва таъсирчан тарзда етказишда муҳим аҳамият касб этиши таъкидладилар. Шунингдек, мазкур нашрда Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳаётидаги энг муҳим лавҳалар қамраб олингани қайд этилди.
Тақдимот давомида муфтий Нуриддин домла Холиқназаровнинг “Исломда Ватан тушунчаси”, “Ҳаж буюк ибодатдур”, “Ихлос амаллар зийнати”, “Умра буюк ибодатдир” китобларлари хам тақдимоти бўлиб ўтди.
Сўзга чиққан нотиқлар юқорида тақдимот қилинган китоблар тўғрисида ўз фикр мулоҳазаларини билдириб ўтдилар.
Тақдимот давомида иштирокчилар асар юзасидан ўзларини қизиқтирган саволларга мутахассислардан мазмунли жавоблар олдилар. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Маълумки, мамлакатимиздаги масжидларда ҳафтанинг чоршанба куни фуқароларни қабул қилиш куни, сифатида белгиланган. Шу боис Фарғона вилояти масжидларида ҳафтанинг ҳар чоршанба куни "Фуқароларни қабул қилиш куни" сифатида ўтказилмоқда. Қабул жараёнларида фуқаролар ўзларини қизиқтирган ва қийнаётган бир қатор масалаларда мурожаат қилишмоқда.
Марғилон шаҳар бош имом-хатиби Абдулфаттоҳ Олимовнинг қабулига келган фуқаролар эр-хотин ўртасида келишмовчилик юзага келганини таъкидлади. Имом-хатиб икки томонни ҳам тинглаб, динимизда оила ва никоҳнинг муқаддаслиги, оилада эр-хотиннинг бир-бирига бўлган муносабати фарзандлар тарбиясига таъсир этиши ҳақида динимиз кўрсатмаси ва бу борада салафи солиҳларнинг тутган йўли ҳақидаги ўгитларидан сўнг оила муросага келди. Юзага келган келишмовчиликда ҳар икки томон ҳам йўл қўйган камчилигини эътироф этиб, имом-хатибга ташаккур билдирдилар.
Шунингдек, Қўқон шаҳар "Зайнул Обидийн" масжиди имом-хатиби Абдуқуддус Исақовнинг ҳузурига келган икки фуқаронинг ўзаро молиявий муносабатларда келишмовчилиги борлиги, бу анча вақтдан буён давом этиб келаётгани маълум бўлди. Бу масалада икки томон ҳам ўз фикр-мулоҳазалари билдиргач, имом домла томонидан насиҳат қилинди. Аллоҳнинг ояти ва Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг ҳадисларидан таъсирланган мурожаатчилар юзага келган кўнгилсизликлар учун бир-бирларига узр айтиб, масалани ижобий йўл билан ҳал қилдилар.
Демак, кишилар ўртасида пайдо бўлган айрим муаммоларни озгина насиҳат билан ижобий тарзда ҳал қилиш мумкин. Масжидларда "Фуқароларни қабул қилиш куни"ни ташкил этилиши айни муддао бўлгани мурожаатчилар томонидан ҳам эътироф этилмоқда.
Эслатиб ўтамиз, шу кунгача вилоятимиздаги масжидларга 6000 га яқин фуқаролар мурожаат қилган. Мурожаатларнинг асосий қисмини фиқҳга оид, намоз, савдо-сотиқ, ҳалол-ҳаром ҳамда оилавий низолар, шунингдек, моддий ёрдам сўраш билан боғлиқ масалалар ташкил қилмоқда.

Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати

Куни кеча Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги диний таълим муассасаларида “16 ноябрь – Халқаро бағрикенглик куни” муносабати билан бир қатор тадбирлар бўлиб ўтди.
Хусусан, Тошкент ислом институтида “Конфессиялараро мулоқот ва диний бағрикенглик — жамият барқарорлиги гарови” мавзусида модуль таълим тизими талабалари ва кундузги таълим тизими талаба қизлари учун давра суҳбати ташкил этилди.
Тадбирда Тошкент ислом институти ва Тошкент давлат юридик университети доценти, фалсафа фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), Абдурасул Абдуллаев маъруза билан иштирок этиб, Ислом динида бағрикенглик тушунчасининг мазмун-моҳияти ҳақида маъруза қилиб, ояту ҳадислардан ўқиб бердилар.
Бундай тадбир Aндижон "Саййид Муҳйиддин Махдум" ислом билим юртида ҳам бўлиб ўтди. Унда “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида” ги Қонуннинг янги таҳрирининг мазмун-моҳияти” мавзусида давра суҳбати ташкил этилди.
“Ҳидоя” ўрта махсус ислом билим юртида бўлиб ўтган давра суҳбатида талабалар “Миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенглик-жамият барқарорлиги гарови“ мавзусидаги маъруза тинглаб, динимизда бағрикенглик масаласига қандай ёндашиш кераклиги ва унинг жамият ривожидаги аҳамияти ҳақидаги кенг тушунчага эга бўлдилар.
Бундай давра суҳбатлари Жўйбори Калон, Хадичаи Кубро, Кўкалдош каби бир қатор ислом билим юртларида ташкил этилди. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Дарахтларсиз сайёра чўлга айланади. Уларсиз эса ҳар бир тирик жонзот учун яшаш оғирлашиб қолади. Бу ажойиб ўсимликлар Ҳақ таоло яратган нарсаларнинг энг ғаройибларидан.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Ўзингиз ёқадиган оловни ўйлаб кўринг-а! Унинг дарахтини сиз яратгансизми ёки Биз яратувчимизми?” (“Воқеа” сураси, 71–72-оятлар).

Қуръони каримда бир неча ўринларда дарахтларнинг хусусиятлари зикр қилинган. Шунинг учун Пайғамбаримиз алайҳиссалом уларни экишга тарғиб қилганлар. Уларнинг дунёдаги борлиқ ва жонзотлар учун манфаатлари билан бирга охиратда ҳам улкан фойдалари бор.

Мубарак ҳадиси шарифда: “Бурайда розийаллоҳу анҳу айтади: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитдим, у зот алайҳиссалом бундай дедилар: “Албатта, мен қиёмат кунида шафоат қилмоқлигим ер юзидаги дарахтлар ададича бўлишлигини умид қиламан”, дея марҳамат қилинади.

Қиёмат кунидаги Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шафоатларидан умидвор бўлмаган уммат бўлмаса керак. Кимни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шафоат қилсалар, у албатта жаннатга киради. Демак, ер юзида қанча дарахт кўп бўлса, қиёмат кунида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатлари ҳам шунча кўп бўлади, иншаАллоҳ.

Дарахт экишга даъват этувчи ҳадиси шарифларга шарҳ берган Имом Нававий раҳимаҳуллоҳ бундай деган эдилар: “Уламолар касбларнинг энг афзали ва яхшиси қайси эканлиги борасида мунозара қилганлар. Баъзилари тижорат деган бўлсалар, айримлари қўл меҳнати, яна бошқалари эса экин экиш деганлар ва мана шу қавл, яъни экин экиш энг тўғридир”.

Сўнги вақтларда дарахт ва кўкаламзорларнинг камайиб кетиши табиатга жиддий зарар келтиришни бошлаган эди.

Маълумки, муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан “Яшил макон” экологик лойиҳаси доирасида ҳар йили 200 миллион туп дарахт ва бута кўчатини экиш орқали юртимиз яшил майдонларини амалдаги 8 фоиздан 30 фоизга ошириш режа қилинган эди.

Мана шу хайрли ташаббусни қўллаб-қувватлаш мақсадида Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Самарқанд вилояти вакиллиги бир қанча ишларни амалга ошириб келмоқда.

Жумладан, Пайариқ туманида “Имом Бухорий авлодлари” боғи ташкил қилиниб, унга 5 минг туп кўчат экилди. Каттақўрғон тумани “Хўжа Абдураҳмон ота” жоме масжиди ёнидаги 3 гектар майдонида “Сўфи Аллоҳёр” боғи, Пастдарғом тумани “Норқул бобо” масжиди ҳудудидаги “Эзгулик” боғи ташкил қилиниб, у ерларга жами 15 тўп мевали ва манзарали дарахтлар ўтқазилди.

Шунингдек, Қўшработ тумани Навкат маҳалласидаги “Эргаш” фермер хўжалигига 200 туп, Самарқанд туманидаги “Арабхона” жоме масжиди ҳудудида 150 туп мевали дарахт ва бута кўчатлари экилди.

Шу кунларда Самарқанд туманидаги сайёр учрашувларда вакиллик ходимлари, шаҳар ва туман бош имом-хатиблари, тажрибали имом-хатиблар ҳамда тумандаги масжид имом-хатиблари томонидан 150 тупдан зиёд мевали ва манзарали дарахт кўчатлари экилди.

Самарқанд вилоятида ўтказилаётган сайёр учрашувлар чоғида қатнашчилар қайси шаҳар ёки туманда йиғилса, албатта, ўша ерда бир боғ ташкил этиш одат тусига айланган.

Шу маънода вилоятимиздаги “Яшил макон” доирасидаги кўкаламзорлаштириш ишларида имом-хатиб ва барча диний соҳа вакиллари фаол иштирок этиб келмоқда.

Биз аҳли илмлар сифатида “Яшил макон” умуммилий лойиҳасини қўллаб-қувватлашимиз, аҳолига ҳам бу савобли амалдан четда қолмасликни тарғиб этишимиз ҳам мусулмонлик, ҳам инсонлик вазифамиздир.

Аслида ҳар бир киши ўз-ўзига: “Шу кунга қадар қанча кўчат экдим”, деган  саволни бериши лозим. Бу хайрли ташаббусдан четда қолиб кетмайлик. Кўчат экиш орқали одамларнинг ҳаёт фаровонлиги, мўминларнинг манфаат олиши ҳамда табиатнинг янада кўркам бўлишига ўз ҳиссамизни қўшган бўламиз, иншоаллоҳ.

Бундай кишилар фақат ўзини ўйламайди, балки ён-атрофдаги инсонлар  манфаатини ҳам кўзлаб иш тутади, яхшиликнинг кўпайишига сабаб бўлади. Динимизда бундай ишлар қадрланади.

Келинг, азиз юртдошлар ҳар биримиз мана шундай улкан ажр-савобларга мушарраф бўлишга шошилайлик!

Зайниддин ЭШОНҚУЛОВ,
Самарқанд вилояти бош имом-хатиби

Ботиржон домла Тожибоев

Андижон шаҳар Ғиштли жоме масжиди имом-хатиби