Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
17 Сентябр, 2025   |   25 Рабиъул аввал, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:46
Қуёш
06:05
Пешин
12:23
Аср
16:40
Шом
18:33
Хуфтон
19:46
Bismillah
17 Сентябр, 2025, 25 Рабиъул аввал, 1447

Зиёрат қилиш одобларини биласизми?

23.01.2021   2186   2 min.
Зиёрат қилиш одобларини биласизми?

• Қабр зиёратига борган одам аввало ниятини тўғрилаши ҳамда бу амали билан Аллоҳнинг розилигини кўзлаши лозим. Зеро, ҳар бир амал ниятга боғлиқдир.
• Қабристонга имкон қадар таҳоратли ҳолда сукунат билан кирган афзал.
• Қабр аҳлига сиғиниш, улардан эҳтиёжларини сўраш жоиз бўлмай, бу ширк амал ҳисобланади. Аксинча, бунинг ўрнига уларнинг ҳаққига дуо қилиш лозим..
• Қабр аҳлига назр қилиш, жонлиқ сўйиш, шам ёқиш, латта боғлаш каби ишлар оғир гуноҳ бўлиб, кишининг имонига путур етказади.
• Қабристонга киришда қуйидаги дуони ўқиш ва ундаги маъноларни тўла ҳис этиш афзал: “Ассалому алайкум, мўмин мусулмонлар диёри аҳли! Биз ҳам, иншааллоҳ, сизларга қўшиламиз. Сизлар бизниннг ўтмишдошимизсиз, биз эса сизларнинг ўринбосарингизмиз. Аллоҳдан бизга ҳам, сизга ҳам офият сўраймиз”.
• Зиёратчи ўзи зиёрт қилмоқчи бўлган қабрга оёқ тарафидан келиб, қабрнинг ўнг тарафига туради ва унга юзланиб, қиблага орқа қилган ҳолда қабр эгасига салом беради.
• Зиёратчи қабр аҳли ҳаққига Қуръон тиловат қилади.
• Қабр олдида Қуръон ўқиганда тиловатни овоз чиқариб ўқиган афзал, чунки қабр аҳли ундан баҳра олади.
• Қабр устидаги кўкариб турган ўсимлик, дов дарахт ва майсаларга тегилмайди, чунки уларнинг тасбеҳидан маййитга манфаат бор. Қуриганларини йиғиштириш мумкин.
• Зиёрат вақтида қабр тошларини ўпиш, уларни силаб юз-кўзга суртиш, қабр атрофини айланиб тавоф қилиш, у ерда шам ёқиш, зиёратгоҳ ҳудудидаги дарахт ёки ёғочларга латта парчаларини боғлаш жоиз эмас.
• Қабр устига пул сочиш мумкин эмас, балки ҳар қанча хайрия, садақа ва эҳсони бўлса махсус эҳсон қутиларига ташлаш талаб этилади.
• Зиёратгоҳ ҳудуди озодалагини сақлаш керак. Ёш болаларнинг бошқа зиёратчиларга халал беришларининг олдини олиш лозим.
• Зиёратдан сўнг яна охиста чиқиб кетилади.

Ҳайдархон Юлдашходжаев,
“Мир Араб” Олий мадрасаси ректори

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Намоздаги суннат амаллар

15.09.2025   4536   4 min.
Намоздаги суннат амаллар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

  1. Такбири таҳримада қўл бармоқларини ўз ҳолида очиқ тутиб қулоққа текказиш (Аёллар такбири таҳрима айтишда қўлларини елка бараварида кўтарадилар).
     
  2. Иқтидо қилувчи такбири имом такбири билан олдинма-кетин бўлиши.
     
  3. Эркакларнинг ўнг кафтларини чап кафтлари устига қўйиб, иккисини киндик остида тутиб туришлари (Аёллар ўнг кафтларини чап кафтлари устига қўйиб, кўкраклари устида ушлаб турадилар).
     
  4. “Аллоҳу акбар” деб такбир айтгандан кейин санони махфий (ичида) ўқиш.
     
  5. Санодан кейин “Аъузу”, ҳар ракатда Фотиҳадан олдин “Бисмиллааҳ” айтиш (Тааввуз ҳам, басмала ҳам махфий – овоз чиқармай, пичирлаб айтилади).
     
  6. Фақат биринчи ракатда Фотиҳадан олдин “аъузу”ни айтиш.
     
  7. Фотиҳа сурасини ўқиб бўлгач, ичида “Омин” дейиш (Буни имом ҳам, муқтадий ҳам, ёлғиз намоз ўқувчи ҳам айтади).
     
  8. Имомнинг рукудан кейин “Самиъаллоҳу лиман ҳамидаҳ”, иқтидо қилганларнинг эса “Роббанаа лакал ҳамд”, дейиши (Намозни бир ўзи ўқиган киши иккаласини ҳам айтади).
     
  9. Бир рукндан бошқа рукнга ўтаётганда “Аллоҳу акбар”, деб такбир айтиш.
     
  10. Имом такбирларни овоз чиқариб айтиши. Иқтидо қилувчилар эшитиши учун такбирларни жаҳрий айтилади.
     
  11. Қиёмда икки оёқ орасини тўрт бармоқ кенглигида очиб туриш.
     
  12. Рукуда қўл бармоқларини очиб, икки тизза кўзини маҳкам ушлаш, бошни орқа билан бир текис қилиш, белини тўғри тутиш, камида уч марта “Субҳаана Роббиял аъзийм”, дейиш.
     
  13. Рукудан бош кўтаргач, аъзолар ҳаловат топгунча бироз туриш.
     
  14. Қиёмдан саждага боришда аввал тиззани, кейин кафтни, кейин бурунни, охирида пешонани қўйиш. Саждадан қиёмга туришда бунинг тескариси қилинади: аввал пешона, кейин бурун, кейин кафтлар, охирида тизза ердан кўтарилади.
     
  15. Саждада пешонани қўллар орасига олиш, бармоқларни жипслаб, бош бармоқни қулоғи тўғрисида ушлаш, камида уч марта “Субҳаана Роббиял аълаа” дейиш.
     
  16. Саждада эркаклар оёқлари, тиззалари, қўллари, пешонаси, бурни ерга тегиб туриши, билакларини ерга ҳам, қорнига ҳам текказмай тутиши (Аёллар саждада қоринларини сонларига, қўлларини ерга текказиб туришади).
     
  17. Икки сажда орасида ўтириш. Бунда икки кафт худди ташаҳҳуддагидек тиззалар устига қўйилади.
     
  18. Эркакларнинг чап оёқ устига ўтириши, ўнг оёғини тик қилиб, бармоқ учларини қиблага қаратиши (Аёллар эса икки оёғини ўнг томонга чиқариб, чап думбасига ўтиради).
     
  19. Ташаҳҳуддан сўнг салавот айтиш, кейин Қуръонда, ҳадисларда келган дуоларни ўқиш.
     
  20. Намоздан чиқаётганда аввал ўнг, кейин чап томонга салом бериш.
     
  21. Имомнинг ҳар икки томонга салом бераётганида жамоатни, ҳимоя қилувчи фаришталарни, солиҳ жинларни ният қилиши.
     
  22. Иқтидо қилган кишининг, имом ўнг томонда бўлса, ўнгга берган, чапда бўлса, чапга берган, олдида бўлса, ҳар икки томонга берган саломида имомни, жамоатдаги биродарларини, ҳимоя қилувчи фаришталарни, солиҳ жинларни ният қилиши.
     
  23. Ёлғиз намоз ўқиган киши салом бераётганда фақат фаришталарни ният қилиши.
     
  24. Жамоат саломини имом саломига эргаштириши.
     
  25. Тўрт ёки уч ракатли фарз намозларининг учинчи, тўртинчи ракатларида Фотиҳа сурасини қироат қилиш. Лекин нафл (жумладан, таъкидланган суннат) намозларининг учинчи, тўртинчи ракатларида Фотиҳа сураси билан зам сура ўқиш вожибдир.
     
  26. Фарз намозларини жамоат бўлиб ўқиш.

Даврон НУРМУҲАММАД