08 Феврал, 2025, 9 Шаъбон, 1446
08 Феврал, 2025, 9 Шаъбон, 1446
Ахборотлашув ва глобаллашув жараёнлари кучайиб бораётган бир даврда хорижий тилларни мукаммал билиш ҳамда улардан самарали фойдаланиш ҳаётий заруратга айланиб бормоқда. Юртимизда турли соҳаларда фаолият олиб бораётган мутахассис кадрларнинг чет тилларни билишлари асосий талаблардан бири ҳисобланмоқда. Айниқса, диний соҳа мутахассисларининг хорижий тилларни эркин сўзлаша олиш даражасида мукаммал ўзлаштиришларини таъминлаш масаласи долзарб аҳамият касб этмоқда.
Бунинг негизида диний йўналишда фаолият юритаётган кадрларнинг дунё ахборот ресурсларидан кенг кўламда фойдаланишлари ҳамда хорижий тилларда илмий изланишлар олиб боришлари учун зарур шарт-шароит ва имкониятлар яратиш масаласи ётади. Шундан келиб чиқиб, бугунги кунда республикамиз диний таълим тизими олдида турган энг устувор вазифалардан бири хорижий тилларда эркин мулоқот қила оладиган, салоҳиятли кадрларни етказиб бериш ҳисобланади.
Давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг 2019 йил 11 январь куни Ҳадис илми мактабига ташрифи давомида билдирилган топшириқ ва тавсияларда мактабда таҳсил оладиган талабалар камида учта чет тилини мукаммал билиши лозимлиги алоҳида таъкидланган эди.
Шу мақсадда Миср Араб Республикасининг Ал-Азҳар университетидан Ҳадис илми фанлари доктори, профессор Маҳмуд Абдуллоҳ Абдурраҳмон ҳамда Балоғат ва мунозара фанлари доктори, профессор Али Саад Али Саад Мактаб ўқув жараёнларига жалб этилган эди.
Жорий йилда Ҳадис илми мактаби, хорижий ўқитувчилари сафига яна бир мутахассисни жалб этди.
Деҳли университетининг Тилшунослик илғор тадқиқотлар маркази Тилшунослик кафедраси профессори Рaвиндер Гaргaш Мактабда инглиз тили фанидан дарс машғулотларини юқори савияда ташкил этиш мақсадида ташриф буюрди.
Ташриф аввалида муҳтарам меҳмонга мактабнинг ташкил этилиши мақсади ва ундан келажакда кутилаётган натижалар, мутахассислик ўқув режасидаги фанларнинг хусусиятлари ва мутахассислик ўқув режасини дунёнинг етакчи таълим муассасалари ва ислом оламидаги нуфузли уламолар томонидан эътироф этилганлиги, пандемия шароитида онлайн шаклда олиб борилаётган таълим жараёнлари ҳақида маълумот берилди.
Хорижлик профессор Ҳадис илми мактаби ўқитувчи ва талабалари учун давлатимиз раҳбари ташаббуслари билан яратиб берилган шароитларга алоҳида эътибор қаратиб, бу юрт ўз даврида барча илмларда бўлгани каби ислом илмларида ҳам марказ бўлганлиги, диёримиздан етишиб чиққан алломаларнинг илмий меросларини ўрганиш мақсадида амалга оширилаётган ислоҳотлар натижасида албатта ушбу маскандан ҳам келажакда яна Имом Бухорийлар, Имом Термизийлар каби уламолар етишиб чиқишини эътироф этди.
Таъкидлаш лозимки, профессор Рaвиндер Гaргaш инглиз тилини ўқитиш бўйича қирқ олти йилдан ортиқ педагогик тажрибага эга бўлиб, у Жанубий Кореянинг Ҳанкук хорижий тадқиқотлар университети, Ҳиндистоннинг Деҳли университети каби дунёнинг нуфузли олий таълим муассасаларида профессор ва кафедра мудири каби лавозимларда фаолият олиб борган.
Шунингдек, профессор Гаргаш 2017-2019 йиллар давомида инглиз тилини ўқитиш бўйича халқаро стандартлардан бири ҳисобланган TEFSOL India (Ҳиндистонда иккинчи чет тили сифатида инглиз тили ўқитиш ассоциацияси) президенти (бош офиси Ню-Дели, Ҳиндистон), Asia TEFL (Осиё давлатларида чет тили сифатида инглиз тили ўқитиш ассоциацияси) вице-президенти (бош офиси Сеул, Жанубий Корея), 2019-2020 йилларда Asia TEFL президенти лавозимларида ҳам ишлаб келган.
Профессор Гаргаш учта муаллифликда ҳамда йигирмага яқин ҳаммуаллифликдаги китоб ва луғатларни нашр этган. Жумладан, Урду тили грамматикасига кириш (ҳинд ва инглиз тилларида. Дарслик), Farhang-e-Aaryan (форсча-ҳиндча-инглизча-урдуча луғат, VI жилд. Теҳрон), Koriyaayi-Hindi shabdakosh (корейсча-ҳиндча луғат. Сеул), Translation and Interpreting (ёзма ва оғзаки таржима услублари. Деҳли университети талабалари учун икки тилли (инглиз ва ҳинд) дарслик), Persian-Hindi Dictionary (форсча-ҳиндча луғат, II жилд. Деҳли), Indo-Persian Cultural Perspectives (ҳинд-форсий маданий истиқболлари. Деҳли), VII жилдлик тилшуносликнинг ўқитиш назарияси каби китоблар нашрида иштирок этган. Шунингдек, бир юз ўттиздан ортиқ хорижий журналлар, халқаро конференция ва семинарлар тўпламида илмий мақолалар чоп эттирган.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг буйруғига асосан барча олий ва ўрта махсус ислом таълим муассасаларида бўлгани каби Ҳадис илми мактабида ҳам жорий йилнинг 12 октябридан 24 октябрига қадар 1 курс талабалари учун танишув дарслари бўлиб ўтмоқда.
Танишув дарслари давомида биринчи босқич талабаларига Мактабда яратилган шароитлар, Ахборот-ресурс маркази, ўқув фанлари ва фан адабиётлари, турли тўгараклар, кредит-модуль таълим тизими бўйича маълумот ҳамда Мактабнинг ички тартиб-қоидалари, кийиниш маданияти, талабаларнинг намунали хулқ-одоби тўғрисида тушунча ва тавсия берилди.
Икки ҳафта мобайнида давом этадиган танишув дарслари карантин қоидаларига қатъий риоя қилинган ҳолда давом этмоқда. Танишув дарсларига қатнаша олмайдиган талабалар дарс машғулотларини ZOOM платформаси орқали кузатиб боришмоқда. Мактабнинг юқори курс талабаларининг ўқув жараёнлари ҳам жорий ўқув йилининг дастлабки кунларини масофавий шаклда амалга оширилмоқда.
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَيَقُولُ هَاؤُمُ اقْرَءُوا كِتَابِيَهْ. إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَاقٍ حِسَابِيَهْ. فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ. فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ. قُطُوفُهَا دَانِيَةٌ. كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخَالِيَةِ
Яқинда давлатимиз Раҳбари раислигида ижтимоий ҳимоя соҳасида амалга оширилган ишлар ҳамда 2025 йилдаги устувор вазифаларга бағишланган видеоселектор йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари нутқ сўзлади.
Жумладан, ижтимоий ҳимояга муҳтож, ногиронлиги бўлган кишиларга ёрдам кўрсатишнинг фазилати, улар ҳақига хиёнат қилиш оғир гуноҳлиги, Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ташкил этилиши, хайру эҳсонлар ўз эгаларига етказилаётгани, яхшилик қилишнинг файзу баракаси ҳақида тўхталди.
Қуръони каримда ютуққа эришиш ва охиратда нажот топишнинг тўрт асосий сабаби ҳақида сўз боради. Аллоҳ таоло айтади: “Эй иймон келтирганлар, руку, сажда қилинглар ва Раббингизга ибодат қилинглар ҳамда яхшилик қилинглар, шоядки, нажот топсангиз” (Ҳаж сураси, 77-оят).
“Яхшилик қилинглар” буйруғи барча яхшиликни ўз ичига олади. Аллоҳ таоло бошқа бир оятда айтадики: “Уларнинг кўпгина махфий суҳбатларида яхшилик йўқ, магар ким садақага, яхшиликка ва одамлар орасида ислоҳга амр қилсагина, яхшилик бор” (Нисо сураси, 114-оят).
Ҳақиқий ютуқ одамларнинг ҳолини ўнглаш каби воқеликда таъсири кўринадиган яхши амалларидир. Талабанинг муваффақияти илмий юксалишда, жамиятга фойдаси тегадиган мутахассис бўлиб етишишда. Устознинг муваффақияти талабаларга чиройли таълим беришда. Шу каби ҳар қандай касб эгасининг ютуғи ўз ишини пухта билиши, унга юкланган вазифани тўла-тўкис адо этишидадир.
Ҳақиқий ютуқ Ҳақнинг тоатида бўлиш, Унинг буйруғига амал қилиш, қайтариғидан қайтиш ила рўёбга чиқаркан!
Ҳақиқий ютуқ – қиёмат кунида кишининг амаллари ёзилган дафтари ўнг томонидан берилишидир: «Бас, ўз китоби (номаи аъмоли) ўнг томонидан берилган киши айтур: “Мана, менинг китобимни ўқингиз! Дарҳақиқат, мен ҳисоботимга рўбарў бўлишимни билар эдим”. Бас, у қониқарли маишатда, олий жаннатда, мевалари (узиб олувчига) яқиндир. (Жаннат аҳлига): “Ўтган кунларда (дунёда) қилиб ўтган (эзгу) амалларингиз сабабли (ушбу ноз-неъматларни) ёқимли иштаҳа билан еб-ичаверингиз!” (дейилур)» (Ҳаққа сураси, 19–24-оятлар).
Мусулмон инсон дини ва охирати хусусида муваффақиятга эришиши керак дегани дунёвий муваффақиятларга эришишга ҳаракат қилмасин, дунёга бутунлай қўл силтасин деганимас! Аксинча, мусулмон кишининг дунёда муваффақият қозониш учун ҳаракат қилиши – Аллоҳнинг ердаги “халифаси” мақомига муносиб иш! Ўткинчи ҳаётда муваффақият қозонишга берилиб кетиб, охират тадоригидан чалғимаса, бас! Мусулмонлар дину дунёларида, охиратларида ютсалар, нақадар соз бўлади!
Абдулазиз АБДУЛЛАЕВ,
Қамаши туманидаги “Чим” жоме масжиди имом-хатиби
"Ҳидоят" журнали 2-сонидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 