Бугун, 27 март куни Самарқанд вилоятида “Маҳмуд аз-Замахшарий ва унинг ал-Кашшоф асари” мавзусидаги диний соҳа ходимларининг илмий-амалий семинари бўлиб ўтди.
Тадбир Қуръони карим оятлари тиловати ва хайрли дуолар билан бошланди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари илмий-амалий семинарни кириш сўзи билан очиб, шундай сўзларни айтдилар:
– муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан диний-маърифий ва илмий-ижодий соҳаларда катта тарихий воқеалар юз бермоқда. Жумладан, қўлёзма асарларни ўрганиш ва тадқиқ этиш ишлари изчиллик билан олиб борилмоқда. Шу мақсадда, Ўзбекистон мусулмонлари идораси делегацияси Миср, Туркия ва Татаристон каби мамлакатларда хизмат сафарларида бўлишди. Ўзбекистон мусулмонлари идораси китоб фондида 3 минг жилд қўлёзма, 17 минг жилд тошбосма китоблар мавжуд. Энг ноёб қўлёзмалардан бири – Маҳмуд аз-Замахшарийнинг “ал-Кашшоф” асаридир. Ушбу асарни ҳар томонлама ўрганиш ва аҳамиятини жамоатчиликка етказиш мақсадида, ушбу илмий-амалий сайёр семинар ташкил этилди.
Илмий-амалий семинарда Диний идора Котибият бўлими мудири Муҳаммад Аюбхон Ҳомидов Маҳмуд аз-Замахшарий улуғ муфассир, Ислом илмларининг деярли барча соҳаларида чуқур илмга эга бўлган олим, араб тили грамматикасини ишлаб чиққан ва илм-фаннинг кўплаб соҳаларида шуҳрат қозонган забардаст уламо экани тўғрисидаги маълумотларни келтирди.
– Маҳмуд аз-Замахшарий тафсир, фиқҳ, қироат, тилшунослик, адабиёт, жўғрофияга оид олтмишга яқин асар таълиф этган. Унинг энг машҳур асари “ал-Кашшоф”китобидир. Имом Замахшарий ижодларининг энг мўътабари “ал-Кашшоф” номли тафсир ҳисобланади. Ушбу асарнинг тўлиқ номи “Ал-Кашшоф ан ҳақоиқит-танзийл фи вужуҳит-таъвил” деб номланади, дея ушбу асарнинг мазмун-моҳияти ҳақида нутқ қилди Фатво бўлими мудири Хомиджон Ишматбеков.
Шунингдек, илмий-амалий семинарда Сурхондарё вилоятидаги Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Убайдулла Уватов “Маҳмуд аз-Замахшарийнинг маънавий мерослари”, Тошкент ислом институти ўқитувчиси Абдулқодир Пардаев “Имом аз-Замахшарийнинг “ал-Кашшоф” асарида эътиқодий масалаларнинг ёритилиши” мавзуларида маърузалар ўқишди.
Семинар якунида мавзу юзасидан фикр-мулоҳазалар билдирилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Хабар қилганимиздек, Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазири бошчилигидаги делегация Иордания Ҳошимийлар подшоҳлигида бўлиб қайтишди.
Сафар давомида Дин ишлари бўйича қўмита биринчи ўринбосари Давронбек Махсудов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов Иордания Бош муфтийси доктор Аҳмад Иброҳим Ҳасан ал-Ҳасанот билан учрашув ўтказишди. Унда бугунги глобал ва тез ўзгарувчан дунёда диний соҳада ҳам бир қатор тезкор саволлар пайдо бўлаётгани, динни нотўғри тушунган шахслар, мутаассиб гуруҳлар томонидан асоссиз фатволар тарқатилаётгани, шу боис мусулмон оламидаги соғлом дунёқараш соҳиблари бўлган олимлар ўзаро ҳамкорликда ишлашлари ва долзарб саволларга ҳамкорликда жавоб беришлари кераклиги таъкидланди. Шундан келиб чиқиб, икки мамлакат фатво марказлари ўртасида ҳамкорлик ўрнатиш ва меморандум имзолаш, келажакда ўзаро тажрбиа алмашиш борасида келишиб олинди.
***
Вақф, ислом ишлари ва муқаддас қадамжолар вазири Муҳаммад Аҳмад ал-Халойила билан бўлиб ўтган учрашувда эса Дин ишлари бўйича қўмита ва Вазирлик ўртасида ҳамкоролик ўрнатиш, икки мамлакатдаги диний соҳа ходимларининг малака ошириш марказлари ўртасида расмий алоқалар ўрнатиш, Вақф тажрибасини ўрганиш, Ўзбекистонлик мутахассислар учун қисқа муддатли ўқувларни йўлга қўйиш масалалари муҳокама қилинди.
***
Шунингдек, ташриф асносида 2004 йилда Қирол таклифи билан тайёрланган ва эълон қилинган «Аммон ташаббуси» халқаро баёноти ҳам ўрганилди. Мазкур баёнот диний бағрикенгликни мустаҳкамлаш ва мутаассибликка қарши курашиш каби масалаларни ўз ичига қамраб олган бўлиб, ҳозирда у таржима қилишга тақдим этилди.
***
Қирол Абдуллоҳ II номидаги Имомлар тайёрлаш ва малакасини ошириш маркази мудири доктор Абдусаттор Муҳаммад ал-Қузо билан учрашилди. Қирол ташаббуси билан 2007 йилда ташкил қилинган марказда мамлакатдаги 8.000 дан ортиқ масжид учун имом ва муаззинлар тайёрланади ва малакаси ошириб борилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати