Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Iyul, 2025   |   15 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:17
Quyosh
04:59
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:02
Xufton
21:36
Bismillah
10 Iyul, 2025, 15 Muharram, 1447

MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI: Ishorate Havzi Kavsarg'a (Qirq ikkinchi mavzu)

23.02.2021   1876   5 min.
MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI: Ishorate Havzi Kavsarg'a (Qirq ikkinchi mavzu)

OZ-OZ O'RGANIB DONO BO'LUR...

*   *   *

ZahiruddinMuhammad Bobur xazinalari

*   *   *

MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI

*   *   *

IYMON-E_''TIQOD  KITOBI

*   *   *

NAZM

 

 

Yana bilgilki, Havzi Kavsardur,

Anda yulduzcha zarflar bordur.

Puldin o'tib, bu suda turg'aylar,

Halqni bu sug'a cho'murg'aylar.

To yuyulg'ay tomug' g'uboridin,

Ko'ngli ting'ay bu lahza boridin.

Tinibon ko'ngli, borg'ay uchmoqqa,

Yuz tuman shukrlar degay Haqqa.

 

NASRIY BAYoN

 

Havzi kavsar haqligi bayoni

 

Yana bilginki, Havzi Kavsar haqdir, unda yulduzlarcha qadahlar – suv idishlari bordir. Sirot ko'prigidan o'tgandan keyin bu suv yoqasida turadilar.  Halqni –  insonlarni  bu  suvda  cho'mdiradilar.  Toki  do'zax g'uborlari yuvilib, shu lahza insonning ko'ngli barchasidan tinadi – taskin topib, xotirjam bo'ladi. Ko'ngli tinib – taskin-tasalli topib, so'ng jannatga kiradi, Haq ta'ologa yuz ming shukrlar aytadi.

 

IZOH. Dalil – Kavsar surasi, 1-oyat ma'nosi:  “(Ey Rasulim!) Shubhasizki, Biz sizga Kavsarni ato etdik”.

Hazrati Rasululloh sollallohu alayhi va sallam me'rojda o'zlariga oxiratda ato etiladigan Kavsar anhori ko'rsatilganini aytganlar (Zabidiy, “Sahihi Buxoriy” sharhi, XI, 1761-1762-hadislar).

Imom Buxoriy (rahmatullohi alayh), “Al-Jomi' as-sahih” (“Sahihi Buxoriy)dan hadislar:

 

4964-hadis.HazratiAnas roziyallohu anhu aytdilar: «Janob Pay­g'ambar sollallohu alayhi va sallam osmonga (me'rojga) chiqarilganlaridan keyin, bunday deb hikoya qildilar: «Bir daryo (suv) oldiga keldim. Uning ikki qirg'og'i ichi g'ovak marvariddan ishlangan. Men hazrat Jabroildan: «Bu nima?» – deb so'raganimda, u kishi: «Bu (Havzi) Kavsar», – deb javob berdilar».

 

1196-hadis. Hazrati Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Janob Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Meningg uyim bilan minbarim orasi jannat bog'laridan bir bog'dir! (Oxiratda) minbarim Havzi Kavsarim ustida (yoqasida) bo'ladi», – dedilar».  

 

1344-hadis.Hazrati Uqba ibn Omir rivoyat qiladilar: «Bir kuni Rasululloh sollallohu alayhi va sallam Uhud jangida shahid bo'lganlarga o'z ajali bilan o'lgan mayitga o'qigandek janoza o'qidilar. So'ng, minbarga chiqib: «Men sizlardan avval borib (jannatdan joy) tayyorlab turuvchiman va men sizlarga (iymonlaringiz va yaxshi amallaringizga) guvohman. Allohga qasamki, hozir men Havzi Kavsarni ko'rib turibman, menga Yer xazinalarining kalitlari (yoki «Yer kalitlari», – dedilar shekilli) topshirildi. Alloh haqqi, men vafotimdan keyin sizlardan xotirjamman, faqat, mol-dunyo ketidan quvmasangizlar, deb qo'rqaman», – dedilar».

 

Nasriy bayon va sharh muallifi:

Mirzo KYeNJABYeK

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Indoneziya OAV O‘zbekiston olimlarining Jakartaga ilmiy safarini yoritdi

09.07.2025   3324   4 min.
Indoneziya OAV O‘zbekiston olimlarining Jakartaga ilmiy safarini yoritdi

O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Imom Buxoriy, Imom Moturudiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi mas’ul xodimlaridan iborat ilmiy guruhning Indoneziyaga tashrifi ushbu mamlakatning yetakchi bosma va elektron nashrlari tomonidan keng yoritildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.

 

 

Jumladan, Indoneziyaning "CNN Indonesia" axborot agentligi "O‘zbekiston delegatsiyasi Indoneziyaga tashrif buyurdi" sarlavhali maqolani e’lon qildi. Unda Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universitetida "Movarounnahrdan Janubi-Sharqiy Osiyoga: hadis ilmlari va intellektual aloqalar" mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tgani va mazkur anjumanda O‘zbekistondan yetakchi olimlar ishtirok etgani ma’lum qilingan.

 

"Tadbir ilmiy muloqot shaklida tashkil etilgan bo‘lib, uning doirasida Imom Buxoriy merosini o‘rganish, Mavarounnahr ulamolarining Indoneziya orollarida islom dinini tarqatishda tutgan o‘rni, hadisshunoslik yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish kabi masalalar muhokama qilindi", – deb yozgan axborot agentligi.

 

O‘zbekiston delegatsiyasining tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan qator tadbirlar ikki mamlakat o‘rtasida islomiy ma’rifat, ta’lim, diniy bag‘rikenglik va tarixiy merosni asrab-avaylash sohalarida aloqalarni yanada mustahkamlashi ta’kidlangan.

 

Maqolada xabar qilinishicha O‘zbekiston ilmiy-ma’rifiy doiralari vakillari Indoneziya xalq manfaatlari va huquqlarini himoya qilish vaziri Muxaymin Iskandar, ekologiya vaziri o‘rinbosari Dias Xendrapriono, Ulamolar Kengashi va "Nahdatul ulamo" tashkiloti rahbariyati bilan uchrashuvlar o‘tkazdi.

"Businessreview" veb-sayti "Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligi diniy mo‘tadillik va islom ta’limi tizimini mustahkamlaydi" sarlavhali maqolani e’lon qildi.

 

 Nashrda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligida Indoneziya poytaxtida ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etilgani qayd etilgan.

 

 Materialda yozilishicha, anjumanda Mavorounnahr tarixi, Imom Buxoriy merosi, Markaziy Osiyo ulamolarining Indoneziyada islom ta’limotini tarqatishda tutgan o‘rni kabi mavzular muhokama qilindi.

 

Ushbu mamlakatdagi "Aspirasi Nusantara" elektron nashri Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari "Nahdlatul ulamo" tashkiloti faoliyati bilan tanishgani haqida yozdi. Ma’lum qilinishicha, shu yil 2 iyul kuni O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov hamda Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shahzod Islomov Indoneziyadagi eng yirik tashkilot "Nahdlatul ulamo" rahbariyati bilan uchrashdi.

 

"Nahdlatul ulamo" tashkiloti qoshidagi Ilmiy markaz rahbari Abshor Abdullo Imom Moturidiy ta’limoti sunniy kalom ilmida mo‘tadil, aql va mantiqqa tayanadigan yo‘nalish ekanini qayd etdi" – deb yozgan elektron nashr.

 

Tomonlar ta’lim sohasida aloqalarni kengaytirish, talabalar almashuvini amalga oshirish va ziyorat turizmi yo‘nalishida dasturlar ishlab chiqish kabi mavzularda fikr almashdilar.

 

Indoneziyaning "Jakarta Merdeka" onlayn portali esa "Bogor Botanika bog‘ida do‘stlik daraxti ekildi" sarlavhali maqolani e’lon qilindi. Unda O‘zbekiston delegatsiyasi a’zolari Bogor shahridagi Indoneziya Milliy Botanika bog‘ida daraxt ekish marosimida ishtirok etgani va Indoneziya ekologiya vaziri o‘rinbosari bilan uchrashuv o‘tkazgani ma’lum qilingan.

 

 "Vazir o‘rinbosari Dias Xendrapriono Imom Buxoriy to‘plagan hadislar orasida tabiatni asrashga oid nasihat va tavsiyalar ko‘p ekanini ta’kidladi. Bu esa islom ta’limotida ekologik bilim va ong asosiy o‘rin tutishining yaqqol dalilidir", – deb yozilgan "Jakarta Merdeka" maqolasida. 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati