Siyrat ulamolarning ta’kidlashicha Islomdagi birinchi fitna Hazrati Usmon roziyallohu anhu davriga to‘g‘ri kelishini aytadilar. Birinchi fitna deb nomlanishiga sabab shuki, Rasululloh solallohu alayhi vasallamdan keyin ham turli fitnalar bo‘lgan lekin ommaviy tus olmagan. Hazrati Usmon roziyallohu anhu davrida esa fitnalar qulfi sindirilgan edi. Voqe’ani qisqacha bayon qiladigan bo‘lsak, bir kuni Hazrati usmon ro‘za tutgan hollarida namozgohda Qur’on o‘qib o‘tirgan edi. Nogahon fitnachilar qo‘llarida qurol bilan u zotning joniga qasd qilish niyyatida yashirincha orqalaridan kirib borishdi. Ulardan biri Usmon roziyallohu anhuga yaqinlashib qo‘lidagi zaharlangan pichoq bilan zarba berdi. Zarb kuchidan Hazrati Usmon roziyallohu anhu hushsiz bo‘lib yerga yiqildi. Muborak qoni esa tilovat qilib turgan Qur’on sahifasi ustiga sochildi. Karomatni ko‘ringki qon sochilgan joyi fitnagarlar haqidagi oyat edi. Oyatning mazmuni: “Alloh sizni ulardan tezda himoya etadi. Alloh eshituvchi va dono zotdir”.
Yana qurollangan shaxslardan biri Hazrati Usmon tomoniga yaqinlashib zarba bermoqchi bo‘lgan edi ayoli noila u zotni himoya qilib ustiga tashlandi. Fitnachining keskir qilichi noilani qo‘l va barmoqlarini kesib yubordi. Fitnachilar Hazrati Usmonni o‘lganini bilgach, uylari va undagi narsalarni talon taroj qilishdi. Ular Allohdan qo‘rqmadilar. Qur’oni karimni ham hurmat qilmadilar va urush harom qilingan zulhijja oyini ham e’tiborga olmadilar. Zero, bu ayanchli voqe’a hijriy 35 yil, 8-zulhijjada sodir bo‘lgan edi. Demak fitna boshlanganida hurmatga sazovor muqaddas narsalarning hech qanday hurmati qolmas ekan. Demak yuqoridagi voqe’adan xulosa qiladigan bo‘lsak fitnalar jamiyatni parokanda qilib, odamlar orasida turli nizolarga sabab bo‘lar ekan. Oxir oqibat bu ziddiyatlar qon to‘kilishi bilan yakun topar ekan.
Alloh taolo barchamizni hidoyatidan adashtirmasin. Amin.
Madaminzoda Abdulatif Baxtiyorjon o‘g‘li,
Mir Arab oliy madrasasi o‘qituvchisi
Saudiya Arabistoni Haj va umra vazirligi “Haj – 2026” mavsumida ziyoratchida “Nusuk” platformasidan olingan tibbiy sog‘lomlik to‘g‘risida guvohnoma bo‘lgan taqdirda unga haj vizasi berilishi haqida bayonot e’lon qildi.
Saudiya Arabistoni Sog‘liqni saqlash vazirligi haj safari bilan shug‘ullanuvchi vazirlik va idoralarga har bir ziyoratchini sinchkovlik bilan tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish va haj safariga borish layoqatiga mos kelmaydigan kasallik bor-yo‘qligini aniqlash majburiyatini yukladi. Bu talab hojilar xavfsizligi va salomatligini ta’minlashga qaratilgan.
Haj-2026 hojilari diqqatiga:
Tibbiy ko‘riklardan o‘tmasdan va tegishli guvohnoma olmasdan haj vizasini rasmiylashtirish imkoni yo‘q.
Bayonotda, quyidagi kasalliklarga chalingan ziyoratchilar haj safariga yuborilmasligini ma’lum qildi:
Dializ talab qiladigan buyrak yetishmovchiligi;
Minimal jismoniy yuklamada ham namoyon bo‘luvchi yurak yetishmovchiligi;
Davriy yoki doimiy ravishda kisloroddan foydalanishni talab qiluvchi o‘pkaning surunkali kasalliklari;
Jigar yetishmovchiligi belgilari bilan kechuvchi jigar sirrozining og‘ir bosqichi;
Og‘ir ruhiy va nevrologik buzilishlar;
Qarilik demensiyasi kasalliklari;
Homiladorlikning oxirgi uch oyi, shuningdek, yuqori xavfga ega bo‘lgan har qanday homiladorlik;
Faol yuqumli kasalliklar (shu jumladan, silning ochiq shakli, gemorragik isitmalar va hokazo);
Kimyoterapiya yoki boshqa immunitetni susaytiruvchi muolajalardan o‘tayotgan faol onkologik kasalliklar;
Saudiya Haj vazirligining mazkur talablari buzilgan yoki yolg‘on ma’lumot berilgan taqdirda, Haj vazirligi tomonidan chora ko‘rilishi bildirilgan.
“Haj” va “Umra” tadbirlarini tashkil etish va o‘tkazish bo‘yicha Respublika jamoatchilik kengashi ziyoratchilarni ushbu talablarga to‘liq amal qilishga chaqiradi, hamda ushbu talablar haj ishtirokchilarining hayotini va salomatligini saqlashga qaratilganini ma’lum qiladi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Haj va Umra markazi