O'zbekiston elchisi Ravshan Usmonov Oksford islom tadqiqotlari markazi direktori Farhan Nizomiy bilan muzokara o'tkazdi, deb xabar bermoqda «Dunyo» AA muxbiri.
Uchrashuvda Farhan Nizomiy O'zbekiston boy ma'naviy, madaniy va ilmiy merosga ega ekanini, o'zbek zaminining buyuk alloma va mutafakkirlari islom tsivilizatsiyasi va jahon ilm-fani rivojiga ulkan hissa qo'shganini ta'kidladi. Shu munosabat bilan O'zbekistonning ixtisoslashgan muassasalari bilan ilmiy-tadqiqot va hamkorlik aloqalarini rivojlantirish Oksford islom tadqiqotlari markazi faoliyatining ustuvor yo'nalishi ekani alohida qayd etildi.
Shuningdek, O'zbekistondagi o'zgarishlar, mamlakatimizning xalqaro maydonda, shu jumladan islom olamidagi nufuzini oshirish bo'yicha islohotlar yuksak baholandi.
Tomonlar qo'shma ilmiy seminarlar tashkil etish, O'zbekiston ilmiy markazlaridan tadqiqotchilarni Oksford islom tadqiqotlari markaziga amaliyot o'tash uchun yuborish, nodir qo'lyozmalarning faksimil nusxalarini olish va boshqa masalalarni muhokama qildilar.
Indoneziya va Malayziya kabi Osiyo mamlakatlarida o'z samarasini isbotlagan islomiy moliya vositalarini ilgari surish bo'yicha kelishuvga erishildi.
Muzokaralar yakunida Oksford markazida «O'zbekiston kunlari» tadbirini o'tkazish to'g'risida kelishib olindi.
Oksford islom tadqiqotlari markazi 1985 yilda islom va musulmon dunyosi sohasidagi ilmiy tadqiqotlarni qo'llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan. Markazda o'zbekistonlik tadqiqotchilar Imom Al-Buxoriy va Imom At-Termiziy nomidagi maxsus yaratilgan stipendiya dasturlari doirasida muntazam amaliyot o'tashadi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Ilgari musulmonlar ayrim ulamolarni ulug‘lab, “Shayxul Islom” (Islom dini shayxi), “Faxrul Islom” (Islom dini faxri), “Hujjatul Islom” (Islom dini hujjati), “Najmul ulamo” (Ulamolar yulduzi), “Muftiy saqolayn” (Insu-jin muftiysi), “Lisonul mutakallimiyn” (Mutakallimlarning so‘zlovchi tili) kabi unvonlar bilan ataganlar. Bunday atash aslo mubolag‘a bo‘lmagan. Balki u muhtaram ulamolar haqiqatdan ushbu unvonlarga loyiq bo‘lganlar. Masalan, “Shamsul aimma” (Imomlar quyoshi) unvoni berilgan Saraxsiy rahmatullohi alayh o‘n ikki ming risolani yod olgani naql qilingan.
Abu Mansur Moturidiyni yaqindan tanigan ulamolar va shogirdlari tomonidan u zotning martabalarini namoyon etuvchi ko‘plab unvonlar berilgan:
– Imomul hudo (To‘g‘ri yo‘lga boshlovchi);
– Muvattidu aqoidi ahlis sunna (Ahli sunna aqidalari asoschisi).
Abu Mansur Moturidiyning mazkur unvonlari ham aslo mubolag‘a emas, balki u zot haqiqatan shu martabaga loyiq zot bo‘lganlar.
Ulamolar aytadilarki, Hujjatul Islom (Islom dini hujjati) deyilganda faqat Imom G‘azoliy tushunilganidek, Imomul hudo (to‘g‘ri yo‘lga boshlovchi) deyilganda ham faqat Imom Moturidiy tushuniladi.
Abdulqodir Abdur Rahim,
Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti
katta o‘qituvchisi.