Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
31 Январ, 2025   |   1 Шаъбон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:14
Қуёш
07:35
Пешин
12:41
Аср
15:56
Шом
17:41
Хуфтон
18:57
Bismillah
31 Январ, 2025, 1 Шаъбон, 1446

Бу ҳақида ўн тўрт асрдан бери айтиб келинади

17.03.2020   5559   2 min.
Бу ҳақида ўн тўрт асрдан бери айтиб келинади

Бу ҳақида ўн тўрт асрдан бери айтиб келинади

 

Бугунги кунда дунё бўйлаб коронавирус тарқалиши муносабати билан соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан вирус тарқалишининг олдини олиш бўйича турли кўрсатмалар келмоқда. Энг кўп таъкидланаётган чоралардан бири “Аксириш чоғида оғизни қўл ёки салфетка билан тўсиш” экани эслатилмоқда.

Буни қарангки, аксириш чоғида оғизни қўл ёки бирор нарса билан тўсиш ҳақида севикли Пайғамбаримиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўрсатмалари келган бўлиб, у зот соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари ушбу кўрсатмаларига амал қилиб, бизга ибрат бўлганлар.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам агар акса урсалар, оғизларига қўлларини ёки кийимларининг бир учини қўярдилар ва овозларини пасайтирардилар ёки беркитардилар” Абу Довуд ва Имом Термизий ривояти.

Ушбу ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг аксирганда бажарадиган одоблари зикр қилинмоқда. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам акса урсалар қўллари ёки кийимларининг бир учи билан оғизларини тўсиб, овозларини пасайтирар эканлар.

Киши аксирганда оғзидан таом қолдиқлари, сўлак ва ҳоказо нарсалар ташқарига отилиши, яқинроқда турган кишига тегиши мумкин. Суҳбатдошингиз аксириб, қўли билан оғзини беркитмаганда, ундан учиб чиққан сўлакнинг сизга тегишини тасаввур қилиб кўринг. Қўлни қўйиш ёки бирор нарса билан беркитиш орқали ўша ноқулай ҳолатнинг олди олинади.

Агар аксираётган киши бирор касалликка, жумладан, грипп, коронавирусга чалинган бўлса, аксириш орқали турли зарарли вируслар атрофга учиши, суҳбатдошга етиб бориши, касаллик кенг тарқалишига боис бўлиши мумкин. Қўлни қўйиш ана шу тарқалишнинг олдини олади.

Инсон бехосдан аксирганда овози баландлаб кетади. Бундай кескин ва баланд овоз атрофдагиларни чўчитиб юбориши, кексалар, ҳомиладор аёллар ва ёш болаларнинг қаттиқ қўрқиб кетишига олиб келиши мумкин. Бордию ўша жойда кимдир ухлаётган бўлса, унинг чўчиб уйғониши ва бошқа ҳолатлар кузатилиш мумкин. Овозни пасайтириш орқали эса одамлар чўчиб кетишининг ҳамда  аксирувчининг оғиз бўшлиғидаги баъзи аъзолари шикастланишининг олди олинади. 

Биргина набавий кўрсатмада шунча фойда, одоб бор. Саломатликни сақлаш, турли ҳолатлар келиб чиқишининг олдини олиш учун ушбу суннатга амал қилишимиз лозим.

Олимлар, мутахассислар, шифокорлар бугун инсониятга касалликлардан сақланиш чораси сифатида эълон қилаётган кўрсатмалар бундан ўн тўрт аср олдин Ислом динида айтиб қўйилган ва унга амал қилиб келинмоқда.

Аллоҳ таоло барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни чиройли қилсин!

 

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

 

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Асло таслим бўлманг!        

31.01.2025   233   2 min.
Асло таслим бўлманг!        

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Гоҳида бошингиздан оғир дамлар кечади. Шу пайтларда сиз “бўлди, кучим етмайди, чарчадим” деб ўйлайсиз. Курашиш, сабр қилиш ва доимий маҳкам туришга тоқатингиз етмайдигандай кўринади. Бундай пайтда асло таслим бўлманг! Чунки ҳар жоннинг иқболию инқирози бўлади. Бу инқироз ўз ортидан иқболни эргаштириб келса, ажаб эмас...

Баъзи пайтларда шуурингизда қулаш ҳиссини туясиз, ишончсизлик ҳамда камчиликни ҳис этасиз. “Мен ҳеч ишга ярамай қолдим”, деб ўйлаб қоласиз. Бунда ҳам сира таслим бўлманг! Доимо ёдингизда бўлсинки, ихлос ила тинимсиз ҳаракатда бўлар экансиз, йиқилиш уят ҳисобланмайди. Киши мағлубиятини тан олмагунича ва қайта уриниб кўришдан воз кечмагунича муваффақиятсизликка учраган, деб ҳисобланмайди. Буни ҳам ёдингизда сақланг! Қайта-қайта уриниб кўраверинг, ҳужумни, зарбани яна ва яна амалга оширинг. Аллоҳ насиб этса, тез орада кўзлаган мақсадингизга эришасиз.

Гоҳида сизни манманлик ва “қойил, ўзимдан жуда ажабланяпман” деган ҳислар ҳам чулғаб олади. Бунинг ортидан сиз ўзингизни “ягона” эканлигингизни ўйлаб қоласиз. “Насиҳатгўй, маслаҳат берувчининг менга нима кераги бор” деган хулосага келасиз. Мабодо, ўзингизда шундай туйғуларни сеза бошласангиз, унга таслим бўлманг!

Мағрурликдан эҳтиёт бўлинг, у сизнинг қотилингиздир. Иблис сиздан аввалгиларни ҳам йўлдан оздирган ва унинг ўзи-да, Аллоҳнинг даргоҳидан қувиб-солинган. Ўзингиздаги камчилигу нуқсонларни,  заифлигингизни  эсдан чиқарманг. Тавфиқ фақатгина ёлғиз Аллоҳ таолодандир.

Баъзи вақтларда ғам-ташвишлар сизни таъқиб қилади. “Бутун умр мана шу ғам-ташвишлар ичра яшасам керак” деган хаёл билан, олдиндаги кунларингизнинг барчасини нурсиз қаро тундек бўлишига  гумонда бўласиз. Буларнинг ортида ҳеч бир хайр йўқ деб ҳам ўйламанг ва бу каби ўйларга ҳеч ҳам таслим бўлманг! Албатта ҳар бир қийинчилик билан бирга енгиллик бордир.

Доим тўғриликка интиласиз, бировнинг ҳаққида хатога йўл қўймасликнинг пайида бўласиз. Чоҳга тушишдан қўрқасиз. Феълингиздаги бу каби ҳолатлар сизни камолот зинапоялари сари етаклайди.

Лекин гоҳида бирор гуноҳ ишга ҳам қўл урасиз. Шунда шайтон: “Ҳайр-барака сендан узоқда, сен бахтсизликка маҳкумсан”, дея ичингизга ғулғула солади. Сиз бу шайтоний васвасаларга таслим бўлманг! Одам боласи хатокор эканини ҳамда хатокорларнинг энг яхшилари тавба қилувчилар эканини эсланг. Аллоҳ таоло Аъроф сурасининг 201-оятида: “Тақво қилганларга шайтондан (бирор) мусибат етса, (дарҳол Аллоҳни) эслайдилар. Бас, ўшанда улар (ҳақни) кўрувчидирлар”, дея марҳамат қилади.


Ҳассон Шамсий Пошонинг "Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар" номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.

Мақолалар