01 Июн, 2025, 5 Зулҳижжа, 1446
01 Июн, 2025, 5 Зулҳижжа, 1446
Қадим ва кўҳна Бухоро – авлиёлар, Ислом оламига муносиб ҳисса қўшган уламолар маскани, бутун дунёдан сайёҳлар зиёрат учун келадиган шариф шаҳар. Уни шарафлантириб турган аждодларимиз орасида Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари алоҳида ўрин тутади.
Абдулхолиқ Ғиждувоний номини тилга олар эканмиз, ҳар сафар: “Уст-бошингизни меҳнатингиз билан безанг”, “Кўнгил фироғини муҳаббат олови билан ёқинг” каби гўзал васиятлари қулоғимиз остида жаранглайди.
1103 йили асли румлик Шайх Абдулжамил ва Малатия подшоҳининг қизи Хонзодабегимнинг никоҳидан “Абдулхолиқ” исмли пок ўғил дунёга келди. Бақо эшигидан киргунига қадар фақат Аллоҳ зикрида бўлган валий зот Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари “Хожаи Жаҳон” номига мушарраф бўлган.
Барча улуғ зотларнинг ортида муштипар аёл – тақводор ва фидойи оналар туради. Абдулхолиқ Ғиждувонийнинг онаси Хонзодабегим ҳам Шайх Абдулжамил билан беш йилча бирга ҳаёт кечирган. Хонзодабегим йигирма бир ёшида бева қолиб, умрини шу биргина фарзандининг илм олиши ва тарбиясига бағишлади. Подшоҳнинг қизиман, демасдан ҳаётнинг паст-баландликларини шукр ва сабр билан енгиб ўтди. Меҳнаткашлиги, қатъиятлилиги ёш Абдулхолиқнинг келгуси ҳаётида бутун умрига татигулик даражада ўз таъсирини ўтказди.
Ҳар доим Аллоҳга илтижо қилди. Бошқаларга бориб арз қилмади, отасининг юртига қайтиб кетмади, яхши гумонда бўлиб, буни бир хайрли тақдирга йўйиб, чиройли сабр қилди...
Она фарзандини ўзидан узиб бирор ерга юбориш у ёқда турсин, бир неча соатга бўлса-да, бошқага бериб кетолмайди. Балки шундан бўлса керак, Пайғамбар алайҳиссалом: “Жаннат оналар оёғи остидадир”, деганлар (Имом Қузоъий ривояти). Хонзодабегим ҳам йўқотса-да, аёллик иффатию ор-номусини ва маънавиятини йўқотмади. Бутун умрини, илмини, куч-қувватини фарзандининг камолоти йўлида сарфлади. Олис юрти, ота-она соғинчи қалбини қанча ўртамасин, фарзандининг ёнида қолди.
Она номини пок сақлай олган аёлларимиз бор экан, ҳаёт мунаввар. Бунинг учун ҳар бир муслима ўзининг асосий бурчи илм ва тарбияни маҳкам тутмоғи лозим. Зеро, қўлига китоб тутган халқни, миллатни аввало аёл тарбиялайди. Сизу бизнинг зиммамиздаги вазифалар юки оғир бўлса ҳам, шарафи юксакдир. Шундай экан, олиму уламоларнинг меросхўрлари сифатида уларга муносиб фарзанд бўлайлик!
Норбиби МАРДОНОВА,
Ғиждувон тумани бош отинойиси
"Мўминалар" журнали 2-сонидан
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади:
«... Маълум кунларда Аллоҳнинг номини зикр қилинглар», (Ҳаж сураси, 28-оят).
Ибн Аббос розияллоҳу анҳу «Маълум кунлар»ни зулҳижжанинг аввалги ўн куни, деганлар.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мана бунда (яъни, зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунида) қилинганидан-да афзалроқ амал йўқ», дедилар. Шунда саҳобалар: «Аллоҳ йўлидаги жиҳоддан ҳамми?» дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа, деб, «лекин бир киши моли ва нафсини хатарга қўйиб кўчага чиқсаю, ҳеч бир нарса билан қайтмаса, ана ўша афзалдир», дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Имом Термизийнинг ривоятида: «Солиҳ амаллар қилинган кунлар ичида зулҳижжа ойини ўн кунидан кўра Аллоҳга маҳбуброқ кун йўқдир», дедилар, деб келади.
Абдуллоҳ ибн Абдураҳмон Дорамийнинг «Муснад»ларида ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам «Зулҳижжа ойининг ўн кунидаги амалдан кўра афзалроқ амал йўқдир», деганларида, «Жиҳоддан ҳамми?» дейишди. (Ровий ҳадисни охиригача зикр қилган.)
Амр ибн Шуайб оталаридан, оталари боболаридан ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Дуоларнинг яхшиси арафа кунидаги дуодир. Мен ва мендан олдинги пайғамбарлар айтган калималарнинг яхшиси
«Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаху лаа шарийка лаҳ, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шайин қодир», деб айтишдир», дедилар».
Термизий заиф иснод билан ривоят қилганлар.
Имом Моликнинг «Муватто»ларида эса: «Дуоларнинг афзали арафа кунидаги дуодир. Мен ва мендан олдинги пайғамбарларнинг айтган калималарининг афзали «Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳ» дир», деб келган.
Имом Молик бу ҳадисни мурсал ҳолатда лафзида ноқислик билан ривоят қилганлар.
Солим ибн Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳу арафа куни бир тиланчи одамлардан тиланиб юргани кўриб: «Эй ожиз, бу кунда Аллоҳдан бошқадан ҳам сўраладими?» дедилар.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 